Neerlandia. Jaargang 22

Van Deventer-Vereeniging voor West-Java.

De Locomotief van 24 April bevat een verslag der 20 April te Batavia gehouden bijeenkomst tot stichting van bovengenoemde vereeniging.

Onder meer waren aanwezig de raden ajoes van de regenten van Bandoeng, Serang en Tjiandjoer benevens afgevaardigden van verschillende inlandsche vereenigingen. Mevouw A. de Graeff van der Wijck, optredende als voorzitster van het geconstitueerde bestuur, sprak een woord van welkom tot de aanwezigen en betuigde de aftredende commissie van Voorbereiding den dank der Vereeniging.

Hierop werd het woord verleend aan den secretaris-ondervoorzitter der vereeniging, mr. A.B. Cohen Stuart, die een uiteenzetting gaf van het doel en streven. Hij bracht in herinnering, dat de vereeniging was geboren uit gevoelens van piëteit tegenover wijlen mr. C.Th. van Deventer.

Gelijk de Van Deventer-Stichting in Nederland en het Comité voor een Van Deventerschool te Semarang, wenscht ook deze in West-Java opgerichte vereeniging zijn nagedachtenis te eeren, door maatschappelijk werk in zijn geest. Zij heeft zich ten doel gesteld te arbeiden voor het onderwijs aan Inlandsche meisjes, meer in het bizonder het voortgezet onderwijs. Zooals mr. Van Deventer destijds heeft betoogd is het noodig aan het onderwijs aan Inlandsche meisjes een practisch karakter te geven om in hen aan te kweeken al datgene, wat hen als huisvrouw, moeder en opvoedster op een hooger standpunt brengen kan. Om dit onderwijs krachtig te bevorderen zal het noodig zijn zonder verwijl een aanvang te maken met het op grooter schaal opleiden van Inlandsche onderwijzeressen, in wier opvoeding het practische element een belangrijke plaats zal moeten innemen.

De Vereeniging is daarom ook voornemens allereerst een normaalschool te stichten tot opleiding van Inlandsche onderwijzeressen, bestemd voor de 2e klasse scholen, dus scholen voor den breeden kring van den Inlandschen middenstand.

De school, waaraan een kostinrichting wordt verbonden; zal zoo spoedig mogelijk na de poeasa te

[p. 107]

Bandoeng geopend worden. Spreker deed het belang van dit werk uitkomen. De weefstoel, die in de overgeleverde symboliek der Soendaneesche bruiloft nog een rol speelt, is door den invoer van Europeesche katoentjes uit het Soendaneesche gezin verdrongen. Het weven en ook ander huiselijk werk is de Soedaneesche vrouw gaandeweg uit handen genomen, terwijl de voortschrijdende ontwikkeling in het gezinsleven nieuwe eischen stelt.

Nieuwere opvattingen omtrent de opvoeding der kinderen, en in 't algemeen de verzorging en verpleging van het gezin brengen nieuwe plichten mee.

Een crisis is voor het Inlandsche gezinsleven ontstaan. In dezen tijd van crisis en overgang wil de Van Deventer-Vereeniging de helpende hand bieden, zij wil het hare bijdragen tot den opbouw van het geluk van het Inlandsche gezin.

Van te meer beteekenis is dit streven, omdat het gezin de cel is van het wezen der maatschappij en alleen bij een gezond gezinsleven is een gezonde maatschappelijke ontwikkeling mogelijk. Spreker uitte den wensch, dat de Van Deventer-Vereeniging zal zijn een nationale door de volkssympathie gedragen instelling en eindigde met een opwekking aan de aanwezigen om als lid toe te treden en ook anderen tot toetreding aan te sporen.

Raden Wirasapoetra, voorzitter van de vereeniging Pasoendan, deelde mede, dat zijn organisatie reeds met geestdrift werkzaam is voor de propaganda o.a. door het geven van tooneelvoorstellingen ten bate van de Van Deventer-School. Hij bood de op deze wijze door een aantal Inlandsche vereenigingen opgezamelde som aan de nieuw opgerichte vereeniging aan en uitte namens zijn landgenooten den wensch, dat het niet bij een enkele Van Deventer-School zou blijven. De voorzitter aanvaardde de gift der Inlandsche vereenigingen met een hartelijk woord van dank en waardeering voor dit blijk van sympathie en initiatief.

Na een bespreking van de statuten en het Huishoudelijk Reglement werd hierop de vergadering gesloten.