Uit Buda-Pest.
Jaarverslag over 1917.
Over de Nederlandsche kolonie in Hongarije valt wat het jaar 1917 aangaat weinig te berichten, daar het voortduren van den oorlog het intreden van veranderingen of belangrijke gebeurtenissen bleef tegenwerken. Bij het Consulaat-Generaal in Bula-Pest staan thans 881 andgenooten als wonende in Hongarije ingeschreven welk cijfer met het oog op de bestaande pasverplichting als nauwkeurig te beschouwen is. Buitendien wonen in Hongarije verscheidene geboren Nederlandschen, wier nationaliteit door huwelijk en eenige personen bij welke deze door naturalisatie verloren is gegaan.
De handel tusschen Nederland en Hongarije kwam bijna geheel tot stilstand. De uit-, in- en doorvoerbooten der verschillende staten laten zoo goed als geen enkel artikel vrij. Hollandsche kaas schijnt meer te worden gebruikt dan vroeger.
Het reisverkeer ondervindt steeds grooter wordende belemmeringen. Om onbekende redenen handhaaft Oostenrijk-Hongarije een grenspost in Elten en dwingt alle reizigers, die zich, hetzij onmiddellijk of met oponthoud, in Duitschland van de monarchie naar Nederland begeven tot een tiendaagsch verblijf in Emmerik, terwijl eene andere reisroute als over Elten-Zevenaar niet toegestaan is. Opmerkelijk is het dat in Duitschland wonende personen over Bentheim vrije doorreis hebben. In zeer dringende gevallen worden uitzonderingen voor het oponthoud in Emmerik gemaakt, doch hiermede zijn velerlei lastige formaliteiten verbonden, temeer omdat ook voor de doorreis door Duitschland eene bewilliging uit Berlijn noodig is, die gewoonlijk vele weken op zich laat wachten.
De laksheid der Nederlandsche regeering in zake voorziening der hier wonende Nederlanders met levensmiddelen en dergelijken wekte algemeene ontevredenheid. In December werd bekend gemaakt, dat de zending van 4 K.G. per persoon en per zes weken werd toegestaan, doch zelfs deze bekrompen maatregel werd ingetrokken nog voor de eerste paketten onderweg waren. Van uit het vaderland verluidde, dat de koerier aan wiens hoede zij zouden worden toevertrouwd, de medeneming geweigerd had. Daar nadere inlichtingen ontbraken vond dit gerucht meer geloof, dan voor het prestige onzer regeering goed was, hoewel het ter nauwernood als ernst bedoeld kan zijn.
Overigens moet ik er op wijzen, dat in't bijzonder dergelijke teleurstellingen er toe bijdragen de harten van het vaderland te vervreemden. Niet alleen de groote mogendheden plegen hun hand beschermend boven het hoofd hunner landskinderen te houden, ook kleinere, zooals Zwitserland, waarvoor wij niet behoefden onder te doen, blijven niet achter. Laatstgenoemd land zendt reeds sedert jaren door middel van een tot dat doel geschapen uitmuntende organisatie aan ieder zijner onderdanen 5 K.G. der meest noodige artikelen per maand. Het onderscheid is te scherp om niet ieder, die eenigen tijd van de vaderlandsche sfeer verwijderd geleefd heeft, op eene bedenkelijke wijze in het oog te springen. Doch niet alleen weigert de Staat iets te doen om zijne burgers in het buitenland bij te staan, wanneer het hen met ongeloofelijke moeite en na een reis van veertien dagen eindelijk eens gelukt binnen zijn grenzen te komen tergt hij hen nog met kleingeestige consenten-questies wanneer zij voor de behoeften van hun huisgezin een uiterst bescheiden hoeveelheid van de onontbeerlijkste artikelen mee terug willen nemen.
De achter ons liegende jaren hadden een schitterende gelegenheid om het bewijs te leveren, dat het een voorrecht is Nederlandsch staatsburger te zijn. Men heeft deze gelegenheid niet aangegrepen, integendeel door slapheid, traagheid en een onmiskenbaar gemis aan goeden wil de vervreemding in de hand gewerkt. Of delibereert men nog altijd over het al of niet bestaande gewicht van zulke zaken? Het is dan te hopen dat men er nog voor het begin van den volgenden wereldoorlog achter komt!
Helaas is het te voorzien dat de tot nu toe gevolgde wijze van behartiging der elementaire belangen van Nederlanders in den vreemde op den duur verlies aan volkskracht ten gevolge moet hebben.
20 Maart 1918.
VAN HOOGSTRATEN.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd