Neerlandia. Jaargang 19

[p. 263]

Mededeelingen en allerlei

Het Friesch op den kansel.

De Standaard meldt, dat in een te Sneek gehouden bijeenkomst van predikanten der classes Bolsward, Heerenveen, Sneek en Workum, door ds. J. Op 't Holt, van Bolsward, een voordracht werd gehouden over: ‘Is het gewenscht dat de predikanten in Friesland zich voor de prediking van de Friesche taal bedienen?’

Z. Eerw. kwam tot de volgende besluiten:

dat de vraag of het gewenscht is, dat de predikanten in Friesland zich voor de prediking van de Friesche taal bedienen, ontkennend moet worden beantwoord op de volgende gronden:

1e. dat de bediening des Woords voor haar hoog en heilig karakter dient te geschieden in de officieele taal van het koninkrijk, welke gebruikelijk is in alle publieke, officieele handelingen en dat afwijking daarvan haar een minderwaardig cachet geeft;

2e dat de predikanten geen aanleiding mogen geven, dat het volk de werkelijkheid van zijn positie vergeet, en hoezeer zij ook hebben te bevorderen, dat tegenover de lectuur van ongeloovige zijde er ook Friesche Christelijke lectuur zij, die prediking nochtans geen verwachtingen mag aankweeken, die den schijn geven, van een zelfstandig land of volk te zijn;

3e. dat het ijveren voor het gebruik der Friesche taal oorzaak kan worden van de kerkelijke en geestelijke uiteenrukking van ons volk, hetgeen het geval zou kunnen worden, indien, behalve op de scholen, ook in de prediking des Woords de Friesche taal de hoofdtaal zou worden.

Kerkelijk zou hiervan het gevolg zijn, dat alleen geboren Friezen in dit gewest een plaats konden vinden en geestelijk, dat de rijke litteratuur, in het Nederlandsch geeschreven, voor de eenvoudige bevolking ontoegankelijk was.

Malakka.

In het Journal of the Straits Branch of the Roval Asiatic Society heeft de heer P.C. Hoynck van Papendrecht een Engelsche bewerking gegeven van de Studie over de geschiedenis onzer betrekkingen met het zoo belangrijk geworden schiereiland Malakka van Dr. Hendrik Muller, welke in De Gids is verschenen.

Taalzuivering in Nederl.-Indië.

In de gedrukte Indische ontwerp-begrooting voor 1916 zullen op verlangen van den Minister tal van gebruikelijke vreemde woorden en uitdrukkingen vervangen worden door Nederlandsche van dezelfde beteekenis.

Zoo zal niet meer gesproken worden van exploitatie van pandhuizen en van het opiummiddel, maar van het pandhuis en het opium bedrijf; niet meer van hospitalen, maar ziekeninrichtingen, diverse zal worden vervangen door verschillende; irrigatiewerken door bevloeiingswerken; indemmiteit door vergoeding, rations door rantsoenen, passagekosten door overtochtskosten, bureau- of bureelbehoeften door kantoorbehoeften enz.

(Java Bode).

Verschenen:

Vrij Nederland, woorden van Dr. J.B. Schepers (in Neerlandia verschenen), muziek van H. Klopman Baerselman.

Nederl. handelsbetrekkingen met Amerika.

28 Sept. werd te Amsterdam een algemeene vergadering gehouden van de Amerikaansche Exportkamer van Koophandel.

Vertegenwoordigd waren verschillende groote Nederlandsche lichamen en instellingen.

Als voornaamste punt van behandeling stond op de dagorde het voorstel van het bestuur tot uitzending van een deputatie naar Amerika, teneinde een nauwere aaneensluiting te bewerkstelligen tusschen Noord-Amerikaansche en Nederlandsche en Nederlandsch-Indische belangen.

Deze deputatie zou in het begin van November a.s. vertrekken. Van de zijde der leden vond het voorstel veel bijval, ook van verschillende groote instellingen; de geldelijke steun, die reeds ontvangen werd, getuigde daarvan.

Economische verslagen.

Als bijlagen van het weekblad Handelsberichten geeft Afdeeling Handel van het Departement van Landbouw, Nijverheid en Handel, herhaaldelijk Consulaire Verslagen, die vaak belangrijke mededeelingen bevatten voor onze handelaars en nijveraars.

Zoo verscheen de vorige maand een verslag van Dr. E. Bunge, Vice-Consul der Nederlanden te San-Francisco over Californië, waarin betoogd wordt, dat San-Francisco van belang belooft te worden voor Nederland met het oog op onze Oost-Indische koloniën.

Een van de, helaas te weinige lichtzijden van den oorlog, zegt Dr. Bunge, is geweest het ook onder de Amerikanen beter bekend worden van Nederland als een onafhankelijk land met rijke koloniën. De deelneming van Nederland aan de tentoonstelling te San-Francisco heeft er zeer zeker veel toe bij gedragen, om het aanknoopen van nieuwe banden gemakkelijker te maken en reeds thans is de invloed hiervan duidelijk te bespeuren.

Zeer belangwekkend voor den Nederlandschen handel is ook een verslag over Rumenië van den aspirant Vice-Consul De Decker, een paar maanden geleden verschenen.

In een volgend nummer hopen wij daaruit een en ander over te nemen.

Ons Hollandsch lied.

Bij Alsbach & Co. te Amsterdam verschijnt nog dit jaar een werk van den heer J.P.J. Wierts over ‘Ons Hollandsch Lied en de Muzikale Declamatie’.

Het doel van dit werkje is: Techniek, vorm en karakter van het lied - zoowel van het kinderlied, het lied in den volkstoon, het volkslied, alsook het kunstlied - in breeder kring bekend te maken.

Het is opgedragen aan Cornelie van Zanten, ter gelegenheid van haar 40-jarig jubileum en draagt tot motto:

Heel Nederland moet zingen.

Een vraag.

Er bestaat van President Kruger uit zijn jongen tijd een portret met knevel. Kan iemand ons daaraan helpen?

Aanvulling der Sprekerslijst.

Dr. Leo van Puyvelde, Gevers Deynootweg 37a, Scheveningen.

Gezelle's Oude Vlaanderen. (Met lichtbeelden).

België's kunstrijk aanschijn. (Met lichtbeelden).

D.J. van de Ven, Marktstraat 5, Arnhem.

De geschiedenis der Klokkenspelen in Nederland. (Met lichtbeelden).