Vlaamsche Volkskracht.
Het blijvende Feestpaleis der Gentsche Wereldtentoonstelling, dat in het voorjaar praalde met een ongekende bloemen- en plantenweelde, heeft Zondag 21 Sept. geëchood van het gejuich en gejubel uit 20.000 Vlaamsche en Nederlandsche kelen om het weergaloos pleidooi voor 't goed recht van het Vlaamsche volksbestaan.
Het Nederlandsch was, ondanks afgedwongen beloften, op de Wereldtentoonstelling in de Vlaamsche stad Gent gehoond, zijn verdedigers waren mishandeld. De Vlamingen hebben dien gedenkwaardigen Zondag een schoone wraak genomen.
Ter gelegenheid van het drievoudig Vlaamsch wetenschappelijk Congres der geneeskundigen, natuurvorschers, rechtsgeleerden, geschiedkundigen en taalbeoefenaren, waarvoor zich 1800 geletterden hadden doen inschrijven en dat weer getoond heeft Vlaanderen's eigen kultuur en geestelijke ontwikkeling, dat ook den moed heeft gehad de ontvangst en subsidie van een partijdig handelend Gemeentebestuur te weigeren, hebben twee eenvoudige stoere werkers in de Vlaamsche Beweging, de heeren Hyppoliet Meert en Alfons Sevens een driedaagsch Vlaamsch Muziekfeest ingericht, dat een overzicht gaf van het werk der levende Vlaamsche toondichters, die meest zelf hun werk leidden; een feest dat besloten is met de machtige uitvoering van Benoit's muzikaal heldendicht De Schelde, onder leiding van Gent's conservatoriumbestuurder Emile Mathieu en met medewerking van 1500 uitvoerders; een puik van zangeressen, zangers en muzikanten. De Schelde, Vlaanderen's levenswekkende en -onderhoudende hartader hebben we er in voelen kloppen; de stoere kerels, de geduchte klauwaarts en de witte kaproenen hebben we zien verrijzen, toen Artevelde het doodenhulsel afwierp; de verwaten Leliaarts zien deinzen en bezwijken, het Wilhelmus en het Lied der Vlamingen zich broederlijk hooren ineenstrengelen tot een juichend koor van stambewuste eendracht.
Ongeveer twintigduizend menschen van Nederlandschen stam: geestelijken en wereldlijken, geleerden en eenvoudigen van geest, rijken en armen, vrouwen en mannen, grijsaards en kinderen hebben in ontroerende aandacht geluisterd naar die schildering van Vlaanderen's onverwoestbaar ideaal, allen beheerscht door één gevoel van saamhoorigheid, van eerbied voor 't verleden, van liefde voor de moedertaal, dat zich indrukwekkend uitte na elk der drie gedeelten van Benoit's meesterlijk oratorium.
Nimmer heb ik overweldigender uiting van geestdrift der massa gezien, dan nadat Dr. Borms van Antwerpen met een stem als Klokke Roeland de onafzienbare menigte opriep om de beide inrichters te huldigen, wien het gelukt was zulk een grootsche betooging te doen slagen, die den ontheiligden grond weer hebben gewijd, die omdat mannen als Van Cauwelaert, Franck en Huysmans ter plaatse niet mochten getuigen, de stemmen hebben doen spreken van Benoit, Artevelde en Willem van Oranje. En wijl hij de palmen der hulde breed deed uitwuiven sprak hij: De Vlaamsche Beweging is geen beweging van haat, maar van liefde; zij wil het gansche Vlaamsche volk gelukkig maken.
Toen was het één trillende, veelvoudig weerkaatste jubel, één gewuif boven de deinende hoofdenzee.
Voor den aanvang was er nog zulk een oogenblik van huldiging geweest voor een ziener van zijn volk. 't Was toen een grijze Eerwaarde, weer herrezen uit zijn laatste ziekte, binnen kwam, en een spontaan ‘Leve Verriest’ door de wijde zaal galmde, toen de aan Rodenbach ontleende herkenningskreet ‘Vliegt de blauwvoet?’ beantwoord werd van verre en nabij door ‘Storm op Zee’.
Voor een volk, dat in zoo grooten getale uit alle oorden van zijn gebied opkomt, om zóó te getuigen van zijn stamgevoel, dat strijdt met zooveel edeler wapenen dan de vijand: met eigen taal en eigen toon, met eigen wetenschap en eigen kunst, moet in het eind, als 't maar steeds eendrachtig en ernstig wil, de zege zijn weggelegd.
21 Sept. 1913 zal als een gebeurtenis, als een daad van groote beteekenis worden geboekt in de ontwikkelingsgeschiedenis der Vlaamsche Beweging, evenals de Vlaamsche Kunstdag te Gent Juli 1911 en de huldiging van Pastoor Verriest op 17 Aug. 1913 te Ingoyghem.
Laat het Vlaamsche volk zich die beste oogenblikken van zijn bestaan herinneren, als het mocht weifelen in de dagen van strijd, die volgen.
Dordrecht, Sept. 1913.
C. VAN SON.
Nederlanders en Stamverwanten,
Bevordert de Vlaamsche Beweging door in Vlaanderen Nederlandsch te spreken en in Uw briefwisseling met Vlaanderen het Nederlandsch te gebruiken.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd