Neerlandia. Jaargang 17

Mededeelingen en allerlei

Berichten.

Den medewerkers van Neerlandia wordt verzocht geen bijdragen voor het Sept.-nr. te zenden daar dit geheel aan Zuid-Afrika zal zijn gewijd.

- De Alg. Secr.-Penningmeester verzoekt alle geldzendingen voor het A.N.V. te richten aan de Administratie te Dordrecht, Wijnstraat 81.

Er naast.

In het Algemeen Handelsblad van 12 Juli 1913 komt het volgend ingezonden stuk voor:

Aan de Redactie.

Het Algemeen Nederlandsch Verbond gebruikt als propagandamiddel eene briefkaart, die op de linkerhelft der adreszijde bedrukt is met een kort program van het Verbond. Daarin nu wordt o.a. gezegd:

‘Het (Verbond) wekt op tot gezonde voorkeur aan eigen nijverheid’,
en gaarne wilde ik in het openbaar tot het bestuur van het Verbond de vraag richten, of zulke wartaal dan werkelijk zijne goedkeuring wegdraagt.

Hoe kan men ‘tot voorkeur opwekken’? wat is eene ‘gezonde voorkeur’? Wat is ‘voorkeur aan iets’?

Bedoeld zal zijn ‘bevoorrechting’ of ‘voorliefde voor’, maar dat hadde men wel duidelijker mogen zeggen.

In de hoop, dat gij dit stukje zult plaatsen, zeg ik u bij voorbaat mijn beleefden dank.

Hoogachtend,

Sch.

Hoewel een niet openbaar schrijven wellicht meer uitwerking zou hebben - voor den stijl van een volgende circulaire - plaatsen wij deze berisping: wellicht zal het velen bewegen het uitnemende doel der circulaire te bevorderen!

Red. Hbld.

Neerlandia is het Handelsblad dankbaar voor het naschrift op bovenstaand stukje: de bedoeling is hier inderdaad hoofdzaak, schoon Neerlandia de laatste zal zijn om den vorm als versmaadbare bijzaak te beschouwen.

Maar is het gewraakte inderdaad wartaal?

Men kan toch iemand opwekken tot iets? Tot het doen van een wandeling; tot een wandeling? Om een keus te doen; tot een keus? Tot het geven van voorkeur; tot voorkeur? Waarom niet?

Iemand kan ter dege een ziekelijke voorkeur toonen. Waarom dan niet een gezonde?

Voorkeur eischt voor, niet aan? Want bevoorrechting en voorliefde zijn immers heel wat anders; die zouden hier niet deugen. Met vermijding van het dubbele voor, is aan gebruikt, dat in den onvolledigen zin slaat op het verzwegen ‘te schenken’.

Kort en krachtig was bij de zeer beperkte ruimte eisch. Daaraan is voldaan zonder de duidelijkheid te verwaarloozen.

Eervolle onderscheiding.

De Universiteit van Chicago heeft den Nederlandschen Gezant te Washington, Jhr. Loudon, het eeredoctoraat in de rechtsgeleerdheid toegekend.

Bij het aanvaarden van dit eereblijk heeft Jhr. Loudon een toespraak gehouden over de vraag: Hoe Nederland zijn koloniën bestuurt? en in het licht gesteld hoe Nederland de inboorlingen tot hoogere ontwikkeling opvoert.

De Gezant sprak voor een groot aantal studenten en oud-studenten der Universiteit van Chicago en onder de Professoren was ook de heer Tymen de Vries, die, dank zij o.m. het ijveren en offeren van het A.N.V. aan die Hoogeschool onderwijs geeft in Nederlandsche Geschiedenis, Taal en Letteren.

Iemand, die in De Wachter van dien schoonen Junidag verslag geeft, uit aldus zijn voldoening:

‘Een Nederlandsche vlag, een Nederlandsche professor, een Nederlandsche Gezant te midden van die feestvierende Amerikaansche Wetenschappelijke wereld, waarlijk geen geringe eer voor Nederland en zijn volk!’

Nederlandsche geestkracht en kunstzin.

Het Hbld. meldt:

Bij de bekende firma Wm. H. Müller & Co. bestaan omvangrijke plannen tot het stichten van bouwwerken, zoowel van de zaak in Nederland als in het buitenland, o.a. te Londen.

Dat hierbij aan de eischen van schoonheid ruimschoots zal worden voldaan, daarvoor staat borg, dat de firma voor den bouw de medewerking van den architect Berlage heeft gewonnen, aan wien op de meest uitgebreide wijze de vrijheid wordt gegeven zijn kunst te verwezenlijken.

Ook voor den firmant Kröller zal door den heer Berlage een woonhuis van bijzonder karakter worden gebouwd.

Het behoeft geen betoog, dat voor de voltooiing dier werken de heer Berlage een reeks van jaren aan dezen arbeid verbonden zal zijn.

Nederland op zijn best.

De vorige maand heeft de fabriek van Gebr. Stork & Co. te Hengelo de 2000ste stoommachine en den 3000sten stoomketel afgeleverd.

Deze gebeurtenis is op de fabriek feestelijk herdacht.

- De firma Lips & Peters heeft dezer dagen een reusachtig-fornuis afgeleverd. Het is vervaardigd van een zwaar geslagen staalplaat, 3.20 M. lang en 1.20 M. breed en heeft twee vuren met verscheidene ovens. Het gevaarte, dat 1600 kilo weegt, was bestemd voor het hotel ‘Vila Dolce’ te Garoet op Java.

Kort geleden werd een soortgelijk fornuis maar van iets kleiner afmetingen geleverd aan het Weeshuis te Weltevreden.

[p. 191]

- Ondanks de zware buitenlandsche mededinging ontving de N.V. Lips' Brandkasten- en Slotenfabriek de volgende bestellingen:

a. voor de ‘Banque de Reports, de Fonds Publics et de Dépôts’ te Brussel een geheele kluisinstallatie met bepantsering, ronde kluisdeur, ronde nooddeur, 1458 safeloketten met lettersloten en 38 effectenkasten;

b. voor de ‘Banco Espanol del Rio de la Plata’ te Madrid een geheele kluisinstallatie met bepantsering, een ronde kluisdeur, een vierkante kluisdeur met toedrukinrichting, 1000 safeloketten en 20 effectenkasten.

Taalcommissie Ned. Juristenvereeniging.

De commissie, die door de Nederlandsche Juristen-Vereeniging is bencemd om verslag uit te brengen over ‘de gebreken der Nederlandsche rechtstaal en de middelen tot verbetering’ heeft een lijst samengesteld van Latijnsche en andere niet-Nederlandsche uitdrukkingen, die bij de toepassing van ons recht in gebruik zijn. Zij is thans bezig na te gaan, welke goede Nederlandsche uitdrukkingen daarvoor in de plaats kunnen treden. Daarnaast zal zij haar aandacht wijden aan de eischen, die in ander opzicht, uit het oogpunt van taal en stijl, aan wetten en verordeningen, vonnissen, processtukken en rechtsgeleerde verhandelingen behooren te worden gesteld.

De commissie zou het zeer op prijs stellen, indien zij bij haar arbeid de medewerking mocht ondervinden ook van anderen, die gevoelen voor zuivere taal en behoorlijken stijl in het recht en het rechtswezen. Voor opgaaf van af te keuren uitdrukkingen, voor voorstellen tot vervanging daarvan en voor andere wenken houdt zij zich aanbevolen. Men gelieve zich te wenden tot den voorzitter, Mr. H.L. Drucker, Nassauplein 25 te 's-Gravenhage, of tot den secretaris, Mr. J. van Kuyk, Stadhoudersplein 93 te 's-Gravenhage.

N. Ct.

Onafhankelijkheidsfeesten.

Zoowel te Brussel als te Antwerpen hebben zich commissies van Nederlanders gevormd om het 100-jarig bestaan van Neêrlands herkregen onafhankelijkheid feestelijk te herdenken.

Nederlandsche wiskundeboeken in Zuid-Afrika.

De firma W.J. Thieme & Cie., uitgevers te Zutphen hebben naar aanleiding van een klacht over gemis aan goede Nederl. boeken over wiskunde in Zuid-Afrika hare uitgaven op dit gebied aan de Redactie van het Oranjevrijstaatsche Schoolblad gezonden.

Deze schrijft nu:

‘Het is nog niet zo heel lang geleden, dat er van zekere zijde beweerd werd, dat er in 't hollands geen wiskundige termen bekend waren en 't dus onmogelik was, dat vak door middel van de hollandse taal te onderwijzen. Mocht er misschien nog hier of daar iemand schuilen, die die dwaasheid gelooft, dan zouden we hem 'n kennismaking met de ons toegezonden werken zeer aanbevelen.’

Amerikaansche belangstelling in Curaçao.

In het Nederlandsch Zeewezen lezen wij:

‘De belangstelling in het eiland Curaçao is in Amerika reeds opgewekt; men zoude haast zeggen reeds meer dan in het moederland. In The Scientific American van 24 Mei j.l. komt met eenige foto's een artikel over de haven van Willemstad voor, waaraan wij het volgende ontleenen: Het Gouvernement van Curaçao is nu bezig om deze mooie haven, die 675 mijl van Colon (ingang Panamakanaal) verwijderd is, in te richten tot een haven, alwaar al de gemakken voor de scheepvaart gevonden kunnen worden. Willemstad heeft reeds lang den naam van “Spotless town” door haar buitengewone reinheid van gebouwen en straten. Verder meldt het artikel, dat Willemstad altijd een geliefkoosde plaats is voor Amerikaansche toeristen, en wel door de keurige Hollandsche architectuur harer huizen en gebouwen, die doet denken aan de gebouwen en woningen van Nieuw-Amsterdam in den eersten tijd van vestiging op Manhattan-eiland. Volgens dit artikel zegt de Nederlandsche Kamer van Koophandel in Amerika, dat, indien de verbeteringen van de haven voltooid zijn, deze Nederlandsch West-Indische haven alle gemakken zal opleveren voor proviandeering en bunkeren van al de schepen, die hun weg via het Panamakanaal nemen. Binnen een cirkel van duizend mijl straal en met Colon als middelpunt zal men zulk een haven niet vinden. De goedkoopte zoowel van werkkrachten als van kolen (vrije invoer van kolen, enz.), de veiligheid, de netheid en de gezondheid op en van het eiland maken Willemstad tot een aangename aanloophaven, alwaar levens de passagiers, gedurende het kolenladen zich prettig kunnen verpozen.’

Roem of schande?

In de Daily Sketch van 13 Juni, een bekende Londensche krant, vonden wij het bericht dat de tegenwoordige Lord Chesham, die behoort tot een der aanzienlijkste en rijkste geslachten van den Engelschen adel (hij is een neef van den hertog van Westminster) het feest van zijn meerderjarigheid heeft gevierd. In 1907 stierf zijn vader en volgde de jonge man hem in den titel op. Zijn kasteel te Chesham in Buckinghamshire, zegt het bericht, is beroemd om de mooie ingelegde tafels en op een daarvan staat een groote Hollandsche familiebijbel, die de overleden lord Chesham als aandenken uit den Zuid-Afrikaanschen oorlog naar Engeland overbracht