Neerlandia. Jaargang 16

Met twee maten.

Nu en dan wordt er. meest langs met officieelen weg, in ons land een onderwijzer of onderwijzeres voor Zuid-Afrika gevraagd, waarbij altijd de voorwaarde wordt gesteld van deugdelijke kennis van het Engelsch. Want men moet les geven in een tweetalig land.

De Transvaalsche directeur! van onderwijs heeft nu echter in Engeland en Schotland een oproeping gedaan voor onderwijzers en onderwijzeressen bij het lager en middelbaar onderwijs in zijn provincie. De gegadigden moeten aan allerlei eischen voldoen, maar over kennis van het Hollandsch wordt niet gekikt.

Ons Land wijdde er een hoofdartikel aan, waarin het Kaapstadsche blad die manier van doen afkeurt en dat aldus eindigt:

‘Het komt ons dus voor, dat de transvaalse direkteur van onderwijs eenvoudig de wet van het land ignoreert en een koers volgt waarmee een groot deel van ons volk geen vrede kan hebben. Onlangs namen wij een berichtje over uit het jongste nummer van Neerlandia, waarin onder het hoofd “De kreupele ezel”, gewezen werd op het zonderlinge feit, dat de hollandse taal, zelfs onder een ministerie, dat hoofdzakelik uit hollandssprekenden bestaat, zich neg zo

[p. 281]

lang met een achteraf-plaats moet vergenoegen. Hierin is ongetwijfeld in de laatste tijd heel wat verbetering aangebracht, hoewel aan onze taal in de verschillende regeringsdepartementen nog lang geen volkomen recht wordt gedaan. In het genoemde berichtje werd verder nog gezegd, dat de schuld in deze niet zo zeer aan de ministers, doch hoofdzakelik te wijten is aan de ambtenaren, die meestal engelssprekenden zijn en zich om de tweede officiële taal des lands heel weinig bekommeren. Werkelik, met een cirkulaire als die van de transvaalse direkteur van onderwijs voor ons, zijn wij bijna geneigd zulks te geloven! Het wordt hoog tijd te zorgen, dat de rechten, welke ons bij wet zijn toegekend, niet langer enkel in theorie, doch ook in de praktijk zullen bestaan en dat aan ambtenaren - onverschillig hoe hoog zij ook geplaatst zijn - belet zal worden om met voorbijgang van de wetten des lands te handelen.’

Tot zoover Ons Land. In dit geval heeft echter, meenen wij, geen minister schuld, aangezien het lager en middelbaar onderwijs neg niet onder de Unie-regeering staat, maar onder het provinciale bewind. De administrateur en de Uitvoerende, alsmede de Provinciale Raad van Transvaal kunnen hier toezien.