Oost-Indië
Een Indische Universiteit.
Ons werd van wege de Indische Universiteits-Vereeniging toegezonden het eerste van de Bulletins, welke zij voornemens is op ongezette tijden als vliegende blaadjes de wereld in te zenden. Zij hoopt voor hare zaak op meer algemeene sympathie wanneer men nauwkeurig op de hoogte zal worden gesteld van haar streven en werken. En wel in de eerste plaats vindt zij noodig, de dwaling uit den weg te ruimen, als zou zij voor Indië in eens een volmaakte hoogeschool op den voet der beroemde universiteiten in Europa willen te voorschijn roepen.
Onder het hoofd: Wat wil de I.U.V.? Wil zij werkelijk op een gegeven oogenblik eene ‘Leidsche Universiteit’ te Batavia uit den grond stampen? vinden wij vermeld dat, hoewel het einddoel der vereeniging zal zijn het in het leven roepen eener Indische Universiteit, zij voorshands wil aansturen op een algemeene hoogere vak-school. Zij is van oordeel, dat een universiteit ‘hoe breed het onderwijs er moge (en moet) worden opgevat, in de eerste plaats aan de praktische behoeften van het eigen land beantwoorden moet, d.w.z. dat zij allereerst die bekwaamheden moet kunnen verschaffen, welke voor den staatsdienst, het onderwijs, de vrije beroepen en de technische vakken (in Indië) vereischt zijn. De I.U.V. stelt zich voor, dat ook in Indië ‘het onderwijs in de meer abstrakte theoretische wetenschappen later wel geleidelijk als van zelf zal opkomen naast de dadelijk-noodige vakken, naar gelang de behoefte er aan blijkt.’
Er wordt op gewezen dat in Indië nu reeds bestaan:
een rechtskundige school: ‘de opleidingsschool voor Inlandsche rechtskundigen’;
een geneeskundige school: de ‘S.T.O.V.I.A.’;
een technische school: de ‘K.W.S.’;
eene school voor onderwijs in Oostersche talen, rechtskundige wetenschappen en Indische ethnographie: ‘de Afd. B van het Gymnasium Willem III’;
een landbouwschool en
een veeartsenijschool.
Die vakscholen zouden nu moeten worden georganiseerd tot de faculteiten van ééne Indische akademie, of wil men, voorshands Vakhoogeschool.
Het zal er van moeten komen, dat de einddiploma's dier vakscholen recht geven tot de volledige uitoefening der practijk, tot benoembaarheid dus, tot verschillende betrekkingen in den Staatsdienst.
Daarvoor is echter noodig aanzienlijke uitbreiding van de leerprogramma's bij de meesten der hooger genoemde vakscholen, en daarmede moet gepaard gaan, het in het leven roepen van de gelegenheden tot voorbereiding voor dat hooger onderwijs.
Streven naar uitbreiding van het aantal scholen voor volledig middelbaar onderwijs en naar de verkrijging van een of meer gymnasia of lycea, ligt dan ook binnen den arbeidskring der vereeniging.
Ten slotte zouden die verbeterde hoogere vakscholen moeten verbonden worden onder één gemeenschappelijk toezicht en bestuur, in één zelfde plaats, om te komen tot een ‘Indische hoogeschool’ zij 't ook voorloopig nog voornamelijk op de practijk alleen gericht.
Voor den gang van zaken, zooals men zich dis gedacht heeft, wordt gewezen op het voorbeeld van Algiers, waar min of meer op de geschetste wijze de ‘Universiteit van Algiers’ is ontstaan.
Verder bevat het bulletin nog het Jaarverslag der I.U.V. over 1911, waarin de geschiedenis van het ontstaan der vereeniging wordt geschetst en waaruit wij verder alleen aanteekenen dat door belangelooze medewerking van eenige leden der vereeniging, cursussen over verschillende onderwerpen konden worden gehouden, die kosteloos toegankelijk waren voor leden van de I.U.V., leerlingen van de Afd. B van het gymnasium Willem III en van de oudste studiejaren van de Inlandsche artsen- en rechtsschool; voorts tegen betaling voor anderen.
In hoeverre de idealen der I.U.V. eenmaal bereikt zullen worden, moet de toekomst leeren; maar zeker heeft zij een nuttig werk gedaan met te doen uitkomen, dat zij zich wil aansluiten bij hetgeen op het onderwijsgebied in Indië reeds bestaat en, rekening houdende met de eischen der practijk, den weg wil bewandelen eener natuurlijke, geleidelijke ontwikkeling.
Van de schenking aan de I.U.V. van f 150.000. - door een consortium maakten wij reeds melding in het Aug.-nr.
Berichten over nog een schenking in bouwgrond, geschat op een waarde van f 200.000. - werden later weder in twijfel getrokken.