Het aandeel van Nederlandsche natuurkundigen in den vooruitgang der wetenschap.
Den 10en Juni j.l. hield de heer M.F. Onnen, leeraar aan de H.B.S. te Semarang, voor de Afdeeling Buitenzorg van het A.N.V. een lezing over het aandeel van Nederlandsche natuurkundigen in den vooruitgang der wetenschap.
Spreker bracht in herinnering de statige reeks namen van Nederlanders, die zich op het gebied der natuurkunde hebben onderscheiden en weidde meer in het bijzonder uit over leven en werken van Stevin, Snellius, Huygens, Van Marum, Van der Waals, Kamerlingh Onnes, Lorentz en Zeeman. Hij deed uitkomen, dat ons volk, na in de 17e eeuw, een genie als Christiaan Huygens, den ‘koning van onze natuurkundigen’, te hebben voortgebracht, in de 18e eeuw een geestelijke inzinking ook op dit gebied beleefde en in de natuurkunde slechts schitterde door sterren van den tweeden rang ('s-Gravezande, Brugmans, Musschenbroek), om in de 19e en 20e eeuw weer tot nieuwe krachtsontwikkeling te komen. Op het oogenblik bekleeden onze natuurkundigen, ook blijkens hun aandeel in de tot dusver uitgekeerde Nobelprijzen, onder de geleerden van de geheele wereld een hoogst belangrijke plaats.
Spreker merkte nog op, dat de wijze, waarop onze natuurgeleerden aan het wetenschappelijke gedachtenverkeer deelnemen, slechts betrekkelijk zelden een nationalen stempel draagt. Een gunstig voorbeeld heeft de Vlaming Simon Stevin in dezen gegeven, o.a. door het meerendeel zijner werken in de Nederlandsche taal te laten verschijnen.
De leider der vergadering betuigde namens de Afdeeling dank aan den spreker, er op wijzende, dat studiën als de zijne van groot belang zijn voor het werk van het Verbond, omdat zij een waardevolle bijdrage leveren tot de kennis der geestelijke vermogens van ons volk. Ons voor oogen te stellen, hoe ons volk zich onderscheidde en onderscheidt bij den opbouw van een internationaal geheel als de wetenschap der natuurkunde, kan voorts deze beteekenis hebben, dat wij worden geprikkeld om als volk mede te werken ook aan ander scheppend werk op internationaal terrein, als b.v. het streven, verzichtbaar in het Haagsche Vredepaleis.
Een vrij talrijk publiek, waaronder een aantal Europeesche en Inlandsche leerlingen van de Landbouwschool en de Veeartsenijschool, woonde de belangwekkende, door verschillende proefnemingen verduidelijkte voordracht bij.