Een Hollandsch dagblad.
De Volkstem herdacht verleden maand zijn 38jarig bestaan. Het mag er trotsch op wezen. Ze heeft onder het eerste Engelsche bewind over Transvaal, dapper de zaak der Boeren verdedigd. Ze heeft dat weer gedaan onder het tweede Engelsche bewind en, sedert het land zelfstandig is geworden, komt het steeds op voor de rechten der Afrikaanders, die nog geenszins gehandhaafd worden. Het blad wordt met talent geleid en heeft grooten invloed.
Maar - de vraag is al dikwijls bij ons opgekomen - waarom verschijnt zoo'n blad, dat waarschijnlijk een groot aantal lezers heeft en uit zijn talrijke advertenties vermoedelijk een goed inkomen trekt, slechts tweemaal in de week? Waarom wordt het geen dagblad? Of, waarom gebeurt dat niet met Ons Land, het Kaapsche blad dat naast de Volkstem met eere genoemd mag worden en driemaal in de week verschijnt? Ja, waarom is er in heel Zuid-Afrika geen enkel Hollandsch dagblad?
Engelsche dagbladen zijn er al in menigte, in Transvaal, in Kaapland, in den Vrijstaat, in Natal. Wij begrijpen, dat, al is de Hollandsch sprekende bevolking van Zuid-Afrika nog talrijker dan de Engelsche, er meer Engelsche lezers zijn, ook omdat vele Afrikaanders met voorliefde Engelsch lezen, maar dit zou alleen behoeven te verklaren, dat er meer Engelsche dagbladen zijn dan Hollandsche, niet, dat er een dozijn of meer Engelsche zijn en geen enkel Hollandsch.
Welk Hollandsch blad zal het voortouw nemen, de Volkstem of Ons Land? Of zou de Vriend des Volks, in Bloemfontein, het nog eens, maar dan in ernst beproeven? Want een tijdlang is, eenige jaren geleden, de Vriend als een dagblad verschenen, maar het was veelal gevuld met wat daags te voren al in de Friend, het Engelsche dagblad had gestaan. Het duurde dan ook niet lang of het Hollandsche dagblad werd opgedoekt. Er ging weinig aan verloren.
Maar is het niet wonderlijk, dat er in heel Zuid-Afrika geen enkel Hollandsch dagblad uitkomt?
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd