Neerlandia. Jaargang 14

Ingezonden.

St. Joseph-Comité.

Centraal-Comité tot behartiging der belangen van de R.-K. Nederlanders en Vlamingen in Duitschland.

Geachte Redactie,

Hartelijk dank voor de toezending der verschillende stukken betreffende het A.N.V., waaruit ik net streven van dit Verbond beter heb leeren kennen. Daar het mij blijkt, dat het een ander doel nastreeft dan het St. Joseph-Comité, ofschoon de middelen daartoe dezelfde zijn, meen ik goed te doen U eenige gegevens mee te deelen, waardoor de uitgebreidheid van onzen arbeid U duidelijk zal worden:

Oorsprong en doel.

Vóór een zestal jaren werden de eerste stappen gedaan ter voorbereiding van onzen arbeid, welke nu reeds een ontzaglijken omvang genomen heeft.

Al dikwijls was er op gewezen dat een zeer groot getal Nederlanders in Duitschland verblijf houdt en daar losgescheurd van den familieband, verwijderd van het vaderland, onbekend met taal en volkskarakter en onbeschermd aan hun lot waren overgelaten. Vandaar verwaarloozing van godsdienstplichten en daling van zedelijk zelfbewustzijn.

De aartsbisschop van Utrecht, Mgr. Van de Wete-

[p. 242]

ring, in overleg tredend met de andere bisschoppen van Nederland, besloot, ter behartiging van de aan hun zielzorg ontroofde vaderlanders, eenige priesters, als missionarissen naar Duitschland te zenden. Zoo werd dan overgegaan tot het oprichten van een Centraal-Comité, hetwelk bestaat uit de afgevaardigden der vijf bisdommen in Nederland, en genoemd ‘St. Joseph-Comité’, ‘Centraal-Comité tot behartiging der belangen van de R.-K. Nederlanders in Duitschland’.

Indeeling.

Door dit Comité is de geheele grenskant ingedeeld in 4 distrikten en elk distrikt is toegewezen aan eene verschillende kloosterorde.

Elke kloosterorde stond twee priesters af die het hun toevertrouwde deel weder onder elkander verdeelden.

Voor elk distrikt werd een informatie-bureau opgericht in het klooster van de paters, die met het distrikt belast waren. Zoo vinden we een te Hoogeveen van de paters Carmelieten; een te Bablerich van de Kapucijnen; een te Weert van de paters Minderbroeders; een te Urmond van de paters Minderbroeders Conventueelen.

Alle mogelijke inlichtingen voor vertrekkenden naar Duitschland of aangaande verblijvenden in Duitschland worden daar gratis verstrekt.

Op de meeste plaatsen vanwaar de trek naar Duitschland groot is, 't zij voor vaste arbeiders of zoogenaamde seizoen-arbeiders, zijn sub-comité's opgericht, die het ‘Centraal-Comité’ en de informatie-bureau's behulpzaam zijn.

Op verschillende tijden houden deze sub-comité's onder leiding van het ‘Centraal-Comité’ vergaderingen in het belang der eenheid van dezen arbeid.

Het ‘Centraal-Comité’ bezoldigt niet de missionarissen; want de 8 priesters arbeiden zonder honorarium; alleen gedreven uit naastenliefde voor hunne Katholieke landgenooten verrichten zij hunnen zwaren arbeid. De reiskosten en de hoog noodige uitgaven ten bate van het missiewerk worden vergoed.

Tegenwoordige stand.

Acht priesters zijn op heden aangewezen voor het missiewerk onder de R.-Katholieke Nederlanders in Duitschland. Het woord door Mgr. Van de Wetering verleden jaar op eene algemeene vergadering te Keulen, alwaar meer dan 1000 Nederlanders vergaderd waren in wier midden vijf onzer bisschoppen, gesproken was wel waar: ‘Voor ons geldt het niet “uit het oog uit het hart”.’ Deze missionarissen zijn: Plechelmus Croonen, Augustinus, Carmelieten; Innocentius, Henricus, Kapucijnen; Switbertus Smits, Sigfridus Ellerbeck, Minderbroeders; Carolus Hoyng en Remigius Pozzi, Minderbroeders conv.

Op dit oogenblik zijn door hen opgericht 18 vereenigingen. Elk dier vereenigingen heeft haar eigen bibliotheek. Elke vereeniging vergadert minstens eens per maand. Op deze vergadering worden door de priesters, als adviseurs, wetenschappelijke, sociale en godsdienstige onderwerpen besproken; terwijl elke vereeniging door middel van hare zang- en tooneel-afdeeling zorgt ook voor het luimige. Zij hebben samengesteld zangboekjes voor godsdienstige en gezellige bijeenkomsten. Verder bestaat er een bus, waarin ieder lid vragen over moeilijkheden kan werpen ter oplossing, welke dan op de eerstvolgende bijeenkomst plaats heeft. Vervolgens worden op vastgestelde tijden godsdienstoefeningen gehouden in de Nederlandsche taal. Elke vereeniging heeft een bestuur en wijkcommissarissen gekozen uit de leden, waardoor een goed geregelde contrôle mogelijk is. Dan wordt door de paters missionarissen de geheele zielzorg, zoover dit mogelijk is, waargenomen.

Door het ‘Centraal-Comité’ wordt met behulp van de paters missionarissen een eigen Nederlandsch weekblad, De Nederlander in Duitschland geheeten, geredigeerd, hetwelk voor 2 Mark per jaar franco hun wordt bezorgd.

Bij deze opsomming mag niet vergeten worden het geregeld huisbezoek door de Nederlandsche priesters en het verspreiden van lectuur in overeenstemming met het doel der zending.

Pater R.C. POZZI.

Missionaris in Duitschland, Afd. Aken.

Urmond (Nederlandsch-Limburg) 23 Oct. 1910.

In een naschrift gaf de schrijver op enkele vragen Z.E.W. door de Redactie van Neerlandia voorgelegd nog de volgende bijzonderheden.

Het aantal Nederlanders in Duitschland wordt, hoewel het juiste getal moeilijk te bepalen is, geschat op 60 à 70.000.

Aken met omstreken telt ten naasten bij 8000 Nederlanders.

Het gedeelte der verduitschte Nederlanders wordt geschat op 70%.

De heer Pozzi is er van overtuigd dat Nederlandsche cursussen voor het behoud der Nederlandsche taal en het Nederlandsch karakter onmisbaar zijn.

Red.