Ingezonden.
Barbarismen.
Grooter, dan ik had durven vermoeden, is de belangstelling onder de leden van het A.N.V. voor mijn vraag aangaande Germanismen, c.q. Barbarismen, gebleken. Bij de werken enz., die ik ken of die mij werden opgegeven, kan ik nog voegen: Adam Strokel. Lijst der meest gebruikelijke bastaardwoorden. Deventer 1887. De heer J.H.H. Bom (lid A.N.V.), Amsterdam, Warmoesstraat 35, berichtte mij, dat hij dit werkje den aanvrager na ontvangen postwissel ten bedrage van f 0.80 wil zenden.
Etymologische woordenboeken of -lijsten dunken mij in het algemeen voor het groote publiek onbruikbaar; een philoloog kan er gegevens voor een besluit in zake de afkomst van een woord uit halen, een leek toch zeker niet.
Overigens is 't voor hen, die Duitsch verstaan, niet heel veel moeite, indringende -ismen te herkennen en te weren. Indien zulke parasieten door de beschaafden maar niet worden gebezigd, is de kans, dat ze hier vasten wortel schieten, zeer klein.
Gaarne betuig ik hun, die van belangstelling in dit zuiveringsvraagstuk blijk gaven, mijn hartelijken dank en teeken ik
Uw dw.,
Dr. M.A. VAN WEEL.
's-Gravenhage.
Somerset-West, Postbus No. 8 (Kaapkolonie), 15 Aug. 1910.
Geachte Redactie,
Naar aanleiding van het ingezonden stukje van den heer Van Weel (blz. 155, No. 7, Neerlandia 1910) met uw inlichting, kan ik het volgende mededeelen:
Ik ben in het bezit van een boekje, getiteld:
‘Een Bloemhof van allerleij lieflijkheijd sonder verdriet, geplant door Vreederijk Waarmond/ ondersoeker der waarheijd/ Tot nut en dienst van al die geen die der nut en dienst uijt trekken wil. Of Een vertaaling van al de Hebreusche/ Griecksche/ Latijnse/ Franse/ en andere vreemde bastaart-woorden en wijsen van spreeken/ die/ ('t welk te beklaagen is) soo inde Godsgeleerdheijd/ regtsgeleerdheijd/ geneeskonst/ als in andere konsten en weetenschappen/ en ook in het dagelijks gebruijk van spreeken/ inde Nederduijtse taal gebruijkt worden/ gedaen door Mr Adv Koerbagh/ regtsgel. en geneesmr. 't Amsterdam/ Gedrukt voor den Schrijver. In 'tjaer 1668.’
Dit boekje, alfabetisch gerangschikt, bevat 672 bladzijden druks. Het is m.i. zeer belangwekkend en dat ook door een mededeeling achter in dat boekje, waar met rossig geworden inkt geschreven staat:
‘Den Advocaat Adr Koerbagh is (zoo men zegt) en te zien is in zijn vonnis van den 27 Julie 1668, over dit en andere boeken (als het licht schijnende in duijstere plaetsen &c) gecondemneert 10 jaeren in besloten hechtenisse te verblijven en dan nog voor 10 jaeren gebannen, betaelende daerenboven een boete van F 4000 ende nog F 2000 aan de kosten. Vervolgens is hij den 19 Septemb 1668 in 't rasphuis gebragt om aldaar de tien eerste jaeren te zitten, dog is aldaer gestorven in de wijnmaand van 't volgende jaar 1669.’
Onder de bastaardwoorden neemt hij o.a. op: abt, arke, duivel, cathegismus, grief, manie, manna,
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd