Een Fransch oordeel over ons Koloniaal Bestuur.
Te Parijs is een boek verschenen van Anton Cabaton, die belast is met het geven van leergangen in het Maleisch aan de school voor Oostersche talen te Parijs. Het heet Les Indes Neerlandaises. De Nieuwe Courant vat het oordeel van dezen Franschman over ons koloniaal beheer aldus samen:
‘Zeer zeker heeft het Nederlandsch Bestuur fouten begaan, maar daar tegenover staan weldaden, aan de inlandsche bevolking bewezen, die niet te ontkennen zijn. Er is wel eens gesproken van een zuiver baatzuchtige exploitatie, die Nederland daar voert, maar daarvan kan geen sprake zijn, waar een Staat alle jaren f 12.250.000. - offert voor toelagen en tractementen van inlandsche grooten en ambtenaren, f 3.392.000. - aan het onderwijs der bevolking en veel meer uitgeeft voor de bevordering van den landbouw dan voor het onderhoud van zijn militaire krachten. Hoeveel andere koloniale mogendheden kunnen er zich op beroemen meer dan dat of zelfs evenveel gedaan te hebben?
Holland en zijn koloniën hebben elkaar noodig; moet het eerste de laatste tot ontwikkeling brengen, evenmin kan Holland Insulinde missen, dat de bron is van zijn commercieel bedrijf en van zijn politieke grootheid.’