Neerlandia. Jaargang 13

Het Hollandsch in Zuid-Afrika.

Er zijn bemoedigende teekenen.

Allereerst een verblijdende mededeeling uit Bloemfontein. De firma Deale Bros aldaar te van plan aan haar zaak een afzonderlijke afdeeling voor Hollandsche boeken te verbinden en aan het hoofd dier afdeeling te plaatsen een Hollander, die volkomen bekend is met den Hollandschen boekhandel. Zij doen dit, omdat er in den laatsten tijd meer vraag naar

[p. 227]

Hollandsche boeken is dan voorheen. Voor deze afdeeling wil de firma Deale Bros ook wel boeken in commissie uit Holland ontvangen.

In de vergaderingen van den Staatsraad van Kaapstad is sedert jaren geen Hollandsch meer gehoord. Thans meldt Ons Land dat 26 Augustus de heer Vincent v.d. Bijl de vergadering in het Hollandsch heeft toegesproken. Velen zagen met verwondering naar hem op, zegt Ons Land.

Ook in het Hooggerechtshof, meldt het zelfde blad, werd in de laatste week van Augustus voor de eerste maal na lange jaren het Hollandsch zonder tolk gebruikt.

‘Sedert de wet van 1908 is zulks reeds geschied bij zittingen van het Rondgaand Hof te Malmesbury, maar nu in het Hooggerechtshof zelf. Dit verplaatst ons in den geest honderd jaren terug in dat zelfde gebouw, toen Hollandsch de taal van het Hof was. De 19e eeuw was echter nog maar jong, toen het Hollandsch daar werd gebannen en Engelsch in zijn plaats gesteld. Wij zijn er van overtuigd, dat ook deze gebeurtenis wijst op den aanvang van een nieuw tijdperk.’

Een derde gedenkwaardige gebeurtenis in diezelfde week noemt Ons Land de opvoering te Kaapstad van een tooneelsiuk in de volkstaal van Z.-Afr., door Hollandsch-Afrikaansche dames en heeren uit de Paarl, en den Hollandschen, Afrikaanschen en Vlaamschen kunstavond, kort te voren gegeven door de Rederijkerskamer van het Alg. Ned. Verbond, Aurora.

Dit is, naar het blad gelooft, de eerste maal, dat er een Afrikaansch tooneelstuk te Kaapstad is gespeeld.

En ten slotte:

Een Afrikaner die in Holland studeert en voor een ‘kuier’ in Zuid-Afrika is, vertelt in Ons Land welk een indruk zijn land op hem maakt nu hij in Europa heeft rondgezien.

Over het Hollandsch zegt hij:

‘Seker as daar ook vooruitgang te bemerk. Als ek 'n winkel in die Kaap binnestap, dan is daar ook gewoonlik een wat met my Hollands kan praat als ek iets in die taal verlang. Die gebrou van Engels en Hollands deurmekaar duur nog maar steeds voort, maar tog onder 'n nogal groot sekte van ons volk word dit gelukkig met 'n ernstige streve vermy. Dit val gin een seker so op nie, als juis iemand wat jarenlang in Holland deurgemaak het en daar aan suiwer Hollands gewend geraak het.’

Het roert, ook in Zuid-Afrika.