in den kamp vergrijsde strijder inzien dat we, op gebied van Vlaamsche beweging reeds veel veld hebben veroverd. Voor den Vlaming kan van het bedeesd optreden van vroeger jaren thans geen spraak meer zijn. Hij is, als iedere staatsburger van zijne rechten bewust en weet zijne eischen bij de openbare besturen vrij en vrank te doen gelden. Wat de flauwe argumenten onzer tegenstrevers aangaat, die gaan onopgemerkt voorbij.
Na te hebben te doen inzien in welken ondergeschikten toestand de mannen van 1830 onze bevolking hebben gebracht, toonde hij aan welke aanzienlijke veroveringen wij reeds hebben gedaan. De Vlamingen hoeven enkel als zelfbewuste mannen op te treden overal en bij iedere gelegenheid, om de taalwetten geen ijdel woord te doen blijven.
Hij besloot zijn prachtige rede met iedereen aan te zetten te werken voor het verkrijgen der Coremanswet en de vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool. Dan zullen we een grooten stap vooruit hebben gedaan en zal onze beweging in vasten grond kunnen wortel schieten.
De juffrouwen J. Bomon, P. Herreweghe en de heer Is. Hallaert zongen daarbij mooie liederen, terwijl de heer Florel van Molle een staaltje zijner voordrachtkunst ten beste gaf.
Antwerpen. Deze Tak vatte zijn winterwerkzaamheden aan door het in werking treden van de nieuwe afdeeling: ‘Hooger Onderwijs voor het Volk’, die dit jaar voor het eerst met een volledig programma voor den dag kwam. De plechtige openingszitting had plaats op 18 October ten Stadhuize. Professor Dr. Carruel de Bruyne, schepen der stad Gent, hield een zeer belangwekkende voordracht met lichtbeelden over Plantenaardrijkskunde. Het talent van Professor De Bruyne is voldoende bekend, zoodat zijn lof hier niet meer behoeft te worden verkondigd. Den 27en October ving Dr. Miele een reeks van zes lessen aan over Kinderverpleging en opvoeding. Een talrijk publiek, vooral uit dames bestaande, woonde die les bij, waarvan het practisch nut door ieder werd ingezien.
Hoogergenoemde afdeeling heeft haar programma op de volgende wijze geregeld:
I. Leergangen, die buiten de lessen van Dr. Miele, zullen bevatten een reeks van zes lessen van Dr. L. van Puyvelde over Het Tooneel in de middeleeuwen in Vlaanderen en in Holland; twee lessen van Dr. F. Speyers over De nuttelooze organen van den mensch; drie lessen van Dr. Claus over Misdaadkunde (crimineele anthropologie); zes lessen van Dr. F. Boonroy over Electriciteit; een reeks voordrachten van den heer Pol de Mont in het Museum over De Vlaamsche schilderschool in de 19e eeuw en twaalf lessen van den heer L. Rombaut over Sterrekunde. Dit is de eerste maal dat in Antwerpen in het Nederlandsch over die wetenschap zal worden gehandeld.
II. Voordrachten, die gehouden zullen worden door Max Rooses, mej. Dr. C.C. van de Graft, uit Utrecht, Dr. Dwaja Tehupejory, uit Ambon, Mr. Levy en den heer A. Laudy, uit Amsterdam, Dr. Mees en de heeren F. van Cuyck en F. Oyen.
III. Voordrachten voor het Volk, die op verlangen, in verschillende volksvereenigingen zullen worden ingericht en waar zich hebben bereid verklaard om op te treden: Dr. A. van de Perre, over De Tering; Mr. N. Gunzburg over Werkkontrakten en werkongevallen; Dr. M. Rudelsheim over René de Clercq en de heeren O. Wattez en F. Oyen.
Deze nieuwe reeks werkzaamheden van den Tak, - de bewijzen zijn reeds daar, - is geroepen om veel bijval te hebben. Ook weet het publiek haar al naar waarde te schatten, hetgeen de talrijke opkomst van belangstellenden bewijst.
Lokeren. Verslag der werkzaamheden gedu ende het tijdperk October 1907-October 1908.
Deze Tak heeft op zijn weg tal van moeilijkheden ontmoet: enkele zijn overwonnen, doch talrijk zijn diegene welke nog behooren bestreden te worden. Gelukkiglijk verstaan de leden opperbest dat zij, als Vlamingen, kloekmoedig moeten optreden. Tot hun eer mag gezegd worden, dat hun, tot nu toe zoo waardige en moedige houding tot voorbeeld mag strekken voor die welke nog weifelend in het gedrang blijven staan.
De gezellige bijeenkomsten worden regelmatig bijgewoond door een vrij groot getal leden en stellig zullen allen toch wel iets meedragen van al het nuttige en schoone dat ze daar hooren. De heeren voordrachtgevers hebben in den loop van het jaar de volgende onderwerpen behandeld:
De heer J. van Winckel: Over lichtteekening, vooral over kleurenfotografie. |
De heer L. Herbert: Over de Vlaamsche Beweging na 1830. |
De heer H. Cools: Over vroolijkheid. |
De heer L. Herbert: Over Jacques Perk. |
De heer L. Herbert: Over het Vlaamsche Handelsverbond. |
De heer J. Libbrecht: Over aardkunde. |
De heer J. van Winckel: Over het Vlaamsch Gevoel. |
De heer H. Cools: Lezingen uit Tollens' werken. |
De heer J. van Camp: Eenige begrippen van scheikunde. |
De heer A. Lamborelle: Over tering (met lichtbeelden). |
De heer L. van Puyvelde: Over het middeleeuwsch Tooneel (met lichtbeelden). |
De heer F. Verschoren: Lezingen uit zijn werk: ‘Het Nethe-dal’. |
Op 26 December werd door de zorgen van den Tak een goed geslaagd Kerstfeest met kerstboom ingericht voor de leden en hun kinderen.
Op 11 Juli werd, zooals alle jaren, een dringende oproep gedaan aan de Lokersche bevolking. Het goed voorbeeld werd gegeven door het Gemeentebestuur en met vreugde mocht vastgesteld worden, dat het door vele burgers gevolgd werd. 's Avonds werd een feestzitting gehouden, waar het publiek vrijen toegang had; het woord werd er gevoerd door den heer H. Heyman, uit Sint-Nikolaas.
De Tak mocht zich ook verheugen in het optreden, op onze aanvraag, van den heer H.L. de Vriendt, met zijn stuk: ‘In Drift’, waarmee hij de warmste toejuichingen inoogstte.
De bekroning van de werkzaamheden van dit jaar is voorzeker het optreden geweest op 4 Mei 1908 van mej. Jeanne Rodhain, die op zulke kunstvolle en roerende wijze gedichten van den ongeevenaarden Guido Gezelle, door verdienstelijke Vlaamsche toonkunstenaars op muziek gezet, wist te vertolken; en vooral dat van den beminden Hugo Verriest, den leerling van den grooten meester zelf. De kracht van dat eenvoudig maar diepgevoeld en overtuigend Vlaamsche woord wordt nog steeds nagevoeld.
Mechelen. Den 21en October hield deze Tak zijn openingszitting. Dr. P. Tack, onder-voorzitter, bracht op zeer belangwekkende wijze verslag uit over de Vacantieleergangen te Leiden, gaf een beknopten inhoud van de lessen die hij aldaar bijgewoond heeft en deelde zijn indrukken mee. De heer E. de Keyser werd als voorzitter voor twee jaar verkozen en de heer Dr. Aug. Borms treedt als secretaris op ter vervanging van den heer Baecaert, die niet wenschte herkozen te worden. Op de vergaderingen van 28 en 29 October werden de werkzaamheden van den winter besproken, die allerbelangrijkst zullen zijn (twee declamatie-avonden), een groote tooneel-opvoering, voordrachten met en zonder lichtbeelden, enz., enz.) en maatregelen werden ge-