Neerlandia. Jaargang 12

Oost-Indië

Sprokkelingen uit het Indische Groepsblad van Mei 1908.

Uit het verslag over 1907 van de Afd. Batavia:

Nu te Batavia, ingevolge het verzoek van het Afd. bestuur, gericht tot den Directeur van O.,E. en N., een openbare inlandsche school der 1e klasse, met Nederlandsch in het leerplan, is opgericht, werd de subsidie aan den leergang in de Nederlandsche taal voor inlanders ingetrokken.

Verder werd de boekerij der Afd. opgeheven, omdat daaraan, naast de bibliotheken van de Loge, het Gymnasium Willem III en andere, eigenlijk geen behoefte bestaat; de meeste der aanwezige werken werden aan de Volksleesgezelschappen afgestaan.

In het verslagjaar werden slechts twee lezingen gehouden, beide door den heer Albert Vogel, die den hoorders genotvolle avonden gaf.

Veel tijd en arbeid zijn dit jaar besteed aan de herziening der reglementen. Als gevolg van het tot stand komen van het nieuwe Groepsreglement moest ook dat van de Afd. worden herzien.

Tengevolge van het aftreden, als voorzitter, van den heer Hofland, die naar Europa vertrok, moest in de opengevallen plaats worden voorzien, waarvoor de heer J.M.H. van Oosterzee zich gelukkig liet vinden. Ter vervanging van den heer Veen, die wegens drukke bezigheden als bestuurslid aftrad, werd gekozen de heer H.A. Kooy, die vroeger als zoodanig groote diensten aan de Afd. heeft bewezen, vooral door zijn werkzaamheid in het belang der Volksleesgezelschappen, welke in een bestaande behoefte blijven voorzien en goede lectuur op ruime schaal verspreiden.

Hoewel het aantal leden een weinig vooruitging, van 268 kwam het op 294, moet gevreesd worden, dat deze vooruitgang niet blijvend zal zijn, daar in Januari 1908 weder verscheidene leden bedankten.

Ook de stand der geldmiddelen is niet gunstig; het tekort is ruim f 300. - grooter dan dat van het vorige jaar. Den leden wordt aanbevolen in eigen kring op te wekken tot lid worden der Vereeniging.

Uit het verslag over 1907 van de Afd. Semarang:

Op 16 Februari werd een gezellige bijeenkomst gehouden in een zaal van het Logegebouw, waar een a capella koor zich deed hooren, de dames Dirkzwager en Berends eenige piano-nummers uitvoerden en Dr. Broersma eenige voordrachten gaf. Die bijeenkomst bleek zeer in den smaak te vallen, zoodat het voornemen werd opgevat het volgende jaar tot een herhaling te komen.

Op 7 September hield de heer Terlaak een voordracht over het vulcanisme, verduidelijkt door zeer fraaie, door den spreker geteekende, kaarten.

[p. 156]

Verder wordt melding gemaakt van hetgeen gedaan was, ten behoeve van de verspreiding van populaire kennis en van de opwekking tot sociaal leven onder de Semarangsche Indo's, waarover in deze rubriek van het Maart- en het Mei-nummer verslag werd gedaan. Zoo ook wordt in herinnering gebracht, hetgeen met betrekking tot de Vereeniging ‘Onze Vloot’ en tot de bevordering van den zang van Nederlandsche liederen werd gedaan^*)

Aan het overzicht der werkzaamheden kon worden toegevoegd, dat in de spreekbeurten voor de volksvoordrachten, gedurende 1908, door welwillende toezeggingen van eenige heeren, ook buiten het bestuur, is voorzien, zoodat deze geregeld maandelijks zullen kunnen gehouden worden. Aan het bestuur der Fröbelschool en dat van den ‘Stadstuin’ wordt dank betuigd voor het kosteloos beschikbaar stellen van een locaal en van stoelen, en aan den heer Hisgen voor diens hulp bij het gebruik maken van lichtbeelden; een en ander ten behoeve der voordrachten voor de Indo's, in het midden der stad.

Het aantal leden ging wat vooruit; van 99 in 1907 kwam het tot 104 op ult. Februari 1903. Er was een kassaldo.

Door het aftreden als bestuursleden van de heeren Dr. Bonebakker wegens drukke bezigheden en Mr. Dirkzwager wegens vertrek naar Europa, werden de heeren Van Lookeren en Deinum uitgenoodigd zitting te nemen in het bestuur; beiden namen die taak op zich.

De goed bezochte jaarlijksche algemeene vergadering op 14 Maart 1908 werd gevolgd door een ‘Gezellige Bijeenkomst’, waarop verschillende dames en heeren, op het gebied van zang en voordrachten hunne krachten ten beste gaven, en waarover het dagblad ‘De Locomotief’ een beknopt verslag opnam, waaruit blijkt, dat er een opgewekt leven in de Afd. Semarang heerscht. Op die algemeene vergadering werden ter vervanging van het aftredend bestuur, waarvan de leden mevr. Anemaet en Dr. Broersma zich niet herkiesbaar hadden gesteld, met groote meerderheid gekozen de heeren W.F.K. Anemaet tot voorzitter, H.P. Deinum tot secretaris-penningmeester en Dr. C.E. Benjamins, J. van Lookeren en Ds. J.T. Verhoeff tot leden.

* * *

Dr. F.H. Prick van Wely zet zijne causerie ‘Indië als litterair wingewest’ in het Mei-nr. voort. Aan de orde bleef het tooneel uit ouder en nieuwen tijd.

* * *

Onder het hoofd ‘Nederlandsch volgens certificaat’ betoogt P.v.W., dat velen van de uitverkoren leerlingen der L.S., die op een certificaat voor onvolledig examen in Nederlandsch, Fransch en Rekenen tot het admissie-examen der H.B.S. worden toegelaten, dit geenszins verdienen. Hij haalt een stuk werk aan van een dier leerlingen, die trouwens een Chineesche jongen bleek te zijn, als bewijs hoe onnederlandsch sommige leerlingen der L.S., ondanks hun certificaat voor het onvolledige examen, zich uitdrukken.

* * *

De heer A. Engers te Pontianak, die de, door paters der Capucijnerorde te Singkawang gestichte, school voor de meestal arme Chineesche jeugd aldaar bezocht en den indruk kreeg dat daar de Nederlandsche taal goed onderwezen wordt, noodigt alle leden van het A.N.V., die voor ware goedheid en voor zoo daadwerkelijke onderrichting in de Nederlandsche taal voelen, uit, het streven dezer Capucijners te steunen. Op de school wordt ook kost en inwoning gegeven. Zij, die speelgoed, kleertjes of wat anders wenschen te zenden voor de arme Chineesjes kunnen dat aan het adres van den heer Engers doen. Een 40 à 50 tal Chineesche knaapjes bezoeken de school. Een 20 tal Chineesche meisjes zijn aan de zorgen der zusters toevertrouwd.

*) Zie Mei-afl. Neerlandia.