Neerlandia. Jaargang 12

Uit onze Takken.

Aalst. Letterkundige en Wetenschappelijke Afdeeling: De heer Valery D'Hondt leverde degelijk werk met zijn voordracht over Nestor de Tière. Zijn doel dezen als tooneel- en librettoschrijver te doen kennen en waardeeren, heeft hij zeker bereikt.

Op 9 Mei hield de heer Julius Hoste Jr. een voordracht. Met de welsprekendheid die den jongen redenaar eigen is, gaf hij eenige losse, welgepaste beschouwingen over ‘Ons Zelfstandig Leven’, waarin hij aantoonde waarom wij, ten aanzien van ons eigen en van andere volkeren, als zelfstandig, van zijn eigenwaarde bewust volk, moeten optreden; dat het onze plicht is alle onderlinge kibbelarijen op zij te laten en ons allen te scharen rondom het groote stamvaandel, opdat we pal zouden kunnen staan tegenover vreemden invloed en eensgezind ten strijde trekken tot verovering onzer, tot nog toe miskende, rechten. Ten slotte deed hij inzien welke waarheid er besloten ligt in de woorden van Professor Vermeylen: ‘Men moet Vlaming zijn om Europeeër te worden’.

De omlijsting van de voordracht was, zooals naar gewoonte, goed verzorgd. Een extra-nummer, de uitvoering van ‘Zomergetij’, gedicht van Jan van Droogenbroeck, muziek van Jan Blockx, door het gemengd koor, bekwam veel bijval.

- ‘Een reisje door Zwitserland en Noord-Italië’ was het onderwerp dat mej. Malvina Van Driessche in een volgende zitting behandelde. Zóó smaakvol vertelde de spreekster over genoten natuurschoon en kunstpracht, dat hare toehoorders ook deel aan dat genot hadden, nog vergroot door een reeks mooie lichtbeelden.

Werd er dit jaar, bij de opening van de Liederavonden, wat gevreesd voor den goeden uitslag - de dag was niet zoo geschikt als verleden jaar - toch kon kort na het begin, de zaak weer als gewonnen aangezien worden. Een negentigtal meisjes zijn opgekomen om de zeer gewaardeerde zanglessen van den heer Gustaaf Pape bij te wonen, terwijl een zestigtal, als trouwe deelneemsters aan de Liederavonden, iederen Woensdag op hun post waren. Op de algemeene herhaling van de aangeleerde liederen, die, ter gelegenheid van het sluiten dezer tweede welgelukte reeks op 27 Mei plaats had, waren 65 meisjes aanwezig. Met deze mooie groep, goed doordrongen van de weldadige werking der ‘Liederavonden voor het Volk’, als voorpost, mag de toekomst met de meeste hoop worden ingezien.

't Was voor een talrijk en uitgelezen publiek, dat de, op 1 Juni door de Letterkundige Afdeeling ingerichte ‘Herman Broeckaert-avond’, plaats had.

Na een inleidende voordracht van den voorzitter, den heer Valery D'Hondt, die op een prettige wijze den dichter-schilder deed kennen, werd een smaakvol programma uitgevoerd, bestaande uit het zingen van zijn op muziek gezette gedichten. Een paar kleuters, een meisje en een jongentje, droegen op bevredigende wijze twee lieve kindergedichten voor.

Wat den heer Herman Broeckaert zelf aangaat, die bekwam, bij het voorlezen van een aantal zijner dichtjuweeltjes, waaronder eenige onuitgegeven kneepgedichten, een even grooten als welverdienden bijval. Oprecht genoten heeft men bij het gevoelvol voordragen door den Vlaamschen zanger, die met elk zijner gedichten zijn volk wat levensblijheid schenkt.

In de bestuursvergadering van den 16en Juni werd het bestuur van den Aalsterschen Tak aldus samengesteld: de heer Pamphile Nijs, voorzitter; de heeren Isidoor Hallaert en Frans Schuerman, onder-voorzitters; de heer Arthur Buys, secretaris-penningmeester.

De Letterkundige Afdeeling heeft als voorzitter, den heer Valery D'Hondt; als secretaris, den heer Jozef Janssens en als hulp-secretarissen de heeren Nathalis Heyndrickx en Gustaaf Willems.

Antwerpen. Door de Afdeeling ‘Hooger Onderwijs voor het Volk’ werd op Woensdag 20 Mei een voordracht ingericht door Dr. M.C. Schuyten, bestuurder van het paedologisch laboratorium der stad, die sprak over: ‘Wat is schoolsche overlading? Ontstaat zij door een te veel of door eenzijdige lading?’ Dit was een studie die door hem werd geschreven in opdracht van de ‘Nederlandsche Vereeniging tot vereenvoudiging en verbetering van examens en onderwijs’. Buiten de leden van het Verbond had men ook in het bijzonder de leden van het onderwijzend personeel der stad uitgenoodigd. Een talrijk publiek woonde deze zeer belangwekkende voordracht bij.

De Tak houdt zich sedert verscheidene weken onledig met de inrichting van het feest dat ter gelegenheid van den verjaardag van den Guldensporenslag op 11 Juli zal plaats hebben. Daar dit zeer veel werk vordert, werden de andere werkzaamheden er eenigszins door opgeslurpt.

Onrechtstreeks heeft de Tak in den persoon van zijn voorzitter, den heer A.C. Van der Cruyssen, die lid van den Provincieraad is, een overwinning behaald. Sedert verscheidene jaren dat hij daar zetelt heeft hij er steeds op aangedrongen dat, in een bij uitstek Vlaamsche provincie als Antwerpen, al de stukken van de provincie uitgaande, niet meer in de twee talen, maar alleen in het Nederlandsch zouden gesteld zijn.

Onlangs had hij het genoegen een begin van uitvoering daaraan te zien geven, doordien de Bestendige Deputatie besloot de verslagen van haar vergaderingen alleen in het Nederlandsch te doen verschijnen. Wat het ‘Bestuurlijk Memoriaal’ aangaat, daarin komen al de stukken reeds uitsluitend in het Nederl. voor, behalve de brieven die het Ministerie in het Fransch aan het Provinciaal Bestuur doet toekomen; deze worden in de oorspronkelijke taal met de Nederl. vertaling er naast opgenomen. Er mag hierbij worden opgemerkt, dat dit niet zou noodig zijn, indien het Ministerie de wet van 1878, op het gebruik van het Nederl. in bestuurlijke zaken, niet overtrad.

Het ware te wenschen, dat ook in de Provincieraden van de andere Vlaamsche provinciën personen werden gevonden die, evenals de heer Van der Cruyssen, hetzelfde deden. Het is niet meer dan billijk, dat de Vlaamsche provinciën Antwerpen, Oost- en West-Vlaanderen en Limburg uitsluitend het Nederl. gebruiken, zooals de Waalsche provinciën Luik, Henegouwen, Namen en Luxemburg zich uitsluitend van het Fransch bedienen, en dat de tweetalige provincie Brabant het Nederl. en het Fransch bezigt voor alles wat de officieele bekendmakingen aangaat.

Lier. Gedurende de maand Mei hield de heer A. Stevens een lezing van twee goed beschreven en diep gevoelde schetsen van eigen maaksel.

Charleroi. Vlaamsche kermis. 'n Wolkelooze hemel en laaiende zon, vlaggen en vanen t'allenkant. 't Park een gewemel van driekleuren.

De Hollandsche en Belgische driekleur bij ons, in het Vlaamsch Melkhuis van den Tak Charleroi, A.N.V.

‘Leestafel’ en ‘Vlaamsche Bond’ hadden samen dit huis ingericht en stelden er tegen matige prijzen te

[p. 132]

koop lekkere Hollandsche sigaren, fijne taartjes en koeken en vooral ‘Jack-Op’, een der menigvuldige Vlaamsche bieren, die in het Zwarte Land zoo'n grooten bijval behalen.

Ook hebben de stichters van den kring, de heer en mevr. Vermeersch en R. Schmidt, die volstrekt hadden willen tegenwoordig zijn om hun eerstgeborene voor 't eerst publiek over den vont te houden en hem het doopsel van den ‘Jack-Op’ toe te dienen, met genoegen vastgesteld, dat hij al de hoedanigheden bezat om later een gezonde vertegenwoordiger van het Nederlandsch ras in 't Zwarte Land te worden. Tijl Uylenspieghel en Lamme Goedzak in één persoon.

En mevr. Vermeersch, de moeder van Tijl, kon met fierheid neerzien niet alleen op haren zoon, maar ook op zijn bruid, op Nele, de schoone meid, die 't volk der heele kermis naar ons deed stroomen.

O, die schilderachtige Zeeuwsche dracht, met dat geflikker en geblekker der koper-versiersels rond de kantmutsjes, wat een waas van schoonheid voegde het aan de aangeboren mooiheid der gedienstige juffers!

En wat een dank wij hun verschuldigd zijn, hun, die zich twee dagen lang letterlijk afgebeuld hebben voor dit liefdadigheidsfeest.

Waalsche, Hollandsche en Vlaamsche juffers hebben allen het hunne bijgebracht tot het slagen van ons feest.

Niet minder eer halen de heeren But, voorzitter en Mariën, schrijver, van hun werk. Want dat het A.N.V. op deze kermis vertegenwoordigd was en in de gelegenheid gesteld werd zich te doen gelden en nieuwe leden (wel 10!) aan te werven, is hun te danken. Al de last der inrichting heeft op hunne schouders gerust.

Ook de werklieden van den ‘Vlaamschen Bond’ verdienen vermeld te worden. Terwijl de meesten onder hen het kostuum van den Vlaamschen boer droegen en nu en dan het talrijk publiek op een echt landelijk instrument-stukje vergastten, liepen verscheidene leden der ‘Leestafel’ in kostuum van Vlaamsche edellieden en burgers der middeleeuwen bedrijvig rond en hieven zij, op een zeker oogenblik, uit volle borst den ‘Vlaamschen Leeuw’ aan, als tegenhanger van het ‘Pays de Charleroi’, dat men zoo juist in het Melkhuis was komen zingen.

Toen in den middag van den 2en dag, dus van den 1en Juni, de handel maar niet vlotten wilde bij gebrek aan publiek, besloten de inrichters van ons Melkhuis zich naar 't midden der stad te begeven - 't was juist beursdag! - en daar sigaren en prentbriefkaarten te verkoopen.

't Onthaal was niet overal gunstig, maar blij te moede werkte men door en kwam met een mooi sommetje naar huis.

De volledige opbrengst mag dan ook schitterend genoemd worden. En wat vooral verheugend voor onzen Tak is, is de bijtreding van zooveel nieuwe leden. Ons A.N.V., dat nu al sedert 5 à 6 jaren onder den titel ‘Vlaamsche Bond’ en sedert anderhalf jaar met bijvoeging der ‘Leestafel’ bestaat, heeft nu zijn ‘leefbaarheid bewezen en bevestigd’. En met den heer Vermeersch denk ik, dat indien we krachtdadig op het ingeslagen pad blijven voortgaan en, zooals verleden winter, alle twee weken onze leden op voordrachten en muziek-avonden onthalen (wie kan den schoonen De Clercq-avond, met medewerking van den heer Lefèvre en der dames Billiet en Van Ruymbeke vergeten?!), dat dan eindelijk de oogen der talrijke Hollanders en Vlamingen, die te Charleroi en omgeving verblijven, zullen opengaan. En dat er voor ons in 't Zwarte Land een schitterende toekomst weggelegd is.

Volharding en opoffering moet de leus van al onze leden zijn.

Steunt eigen Handel en Nijverheid