Neerlandia. Jaargang 11

[p. 135]

Suriname.

Groep Suriname aan 't werk.

Eenmaal heeft Suriname de aandacht van de vele leden getrokken en wel toen het Suriname-nummer van Neerlandia het licht zag, waarin duizende op den aardbodem verspreid wonende leden van het A.N.V. iets over onze Kolonie hebben gelezen en haar door goede afbeeldingen eenigszins hebben leeren kennen.

Het was in den tijd van de spoorweg-plannen.

Suriname was op ieders lippen en de naam had werkelijk eenige betoovering.

Na een tijdperk van kommer en zorg van den geteisterden landbouw, ‘daagde in het westen weer een licht.’

De bacoven-cultuur.

In Neerlandia heeft Suriname steeds 'n bescheiden plaatsje gevraagd. Waarom? Ik weet het niet.

Toch was er leven in de Groep Suriname en met rusteloozen ijver is er - mijn lezers en medeleden zijn er van overtuigd - gearbeid om de sshoone beginselen, die de geestdrift van elken rechtgeaarden Nederlander, waar ter wereld zich ophoudend, hebben opgewekt, ook hier in toepassing te brengen.

Het tentoonstellings-Comité.
Van links naar rechts: luit. J.C.H.P. Boertje; luit. J.J. MacKenzie, secretaris; mevr. M. Middelberg, geb. Vrosom de Haan; R.N.G.M. Baer von Hemmersweil, voorzitter J.C. Booms; Fred. Oudschans Dentz; J. Loth Jr.

Een band smeden tusschen àl wat Hollandsch is, spreekt, schrijft en denkt.

Noch Oceaan, noch kleur, noch afstand, noch ambt, noch godsdienstige of politieke overtuiging scheiden de leden van den in de laatste jaren weder opbloeienden Nederlandschen stam, wier belangen één zijn.

Overal ter wereld is ontwaken van den Dietschen stam waar te nemen; het eenheids-bewustzijn is begrepen, de moed verlevendigd en gegroeid, de geestkracht opgevlamd en tot uiting gekomen, het zelfvertrouwen gewekt.

Zoo ook in onze verafgelegen tropische Kolonie.

Veel valt er te vermelden. De laatste maanden getuigen van vruchtbaren arbeid van het Verbond.

En daarom is het een behoefte om daarvan iets mede te deelen.

In gedachten gaan een kunstavond voorbij, de opening van het Groepskantoor, de reorganisatie van het bibliotheekwezen en eindelijk de kunst-tentoonstelling, waarvan eenige afbeeldingen in onze kolommen prijken.

In de eerste plaats dan het Groepskantoor, dat 6 Juni werd geopend in de zaal van 't A.N.V. Hier toch zullen de leden voortaan gelegenheid hebben zich in meer gemakkelijke en directe verbinding te stellen met het bestuur en inlichtingen over het Verbond en zijn streven te verkrijgen. Een welvoorziene leestafel bevat tal van vlugschriften, boeken, verslagen, enz. betrekking hebbende op den Nederlandschen stam en het Verbond. Over gebrek aan belangstelling kan onze Groep niet klagen. Het bezoek is niet slecht, maar moet nog meer worden aangemoedigd

Langzamerhand moet het een behoefte worden tusschen 6-8 des avonds het kantoor binnen te loopen en er een poosje te vertoeven. De kantoorhouder heeft steeds een maand-commissaris - bestuurslid - bij zich en de secretarissen zijn meestal aanwezig

Nauw met ons kantoor staat de bibliotheek in verband.

Jaren is er vruchteloos gearbeid aan een eigen boekerij, doch de beperkte middelen, over welke de Groep had te beschikken, heeft een biblioteek steeds tot een ‘vromen wensch’ doen behooren.

En is ze er nu?

Het Garnizoen had een welvoorziene bibliotheek, waaruitleden van het Verbond tegen geringe vergoeding konden lezen, dank zij de medewerking van den Commandant der Troepen. Maar vlot ging het niet.

Een nieuwe regeling voor het bibliotheekwezen werd overwogen en kwam tot stand.

Niet alleen leden, maar ook nietleden hebben nu gelegenheid boeken van het Groepskantoor ter lezing te ontvangen.

Zoodoende heeft de Groep Suriname art. 2 van haar statuten in toepasstng gebracht en is voor alle Nederlanders de gelegenheid opengesteld door tusschenkomst van ons Verbond uit de Garnizoens-bibliotheek te lezen.

Als vergoeding voor het verleende medegebruik heeft 't A.N.V. - als tegenbeleefdheid - verschillende Nederlandsche tijdschriften besteld ten gebruike van de cantines der onder-officieren en militairen.

Zoo is hand aan hand gewerkt en door samen-

[p. 136]

werking iets bereikt. Een woord van erkentelijkheid aan den Commandant der Troepen is hier zeker op zijn plaats.

Ten slotte de schilderijen-tentoonstelling. Wie had daarvan ooit gedroomd? Maar de kunst is in Suriname thans ook gehuldigd en wel de Hollandsche kunst.

Het was bij een onzer kunstlievende en kunstkennende leden, die het Verbond in al zijn uitingen krachtig ter zijde staat, dat het denkbeeld gerezen was iets tot stand te brengen wat vóór hem niemand had aangedurfd. Er behoorde moed, optimisme en volharding toe.

Hij wist zich te verzekeren van een aantal belangstellende leden op het gebied van kunst en vond in den kring zijner kennissen meer dan voldoende stukken om eene poging te wagen, die buiten verwachting wèlgeslaagd is. Als voorzitter der tentoonstellings commissie werd de heer Bär von Hemmersweil, directeur der Surinaamsche Bank bereid gevonden, Luitenant-Kwartiermeester MacKenzie - de man van

Kijkje in de tentoonstellingszalen.

de gedachte en de daad - als secretaris, mevrouw Middelberg - Vroesom de Haan, ingenieur Loth en de directeur van de ambachtsschool C.J. Booms als leden. De commissie bood de tentoonstelling aan het Verbond aan, dat zijn secretaris Oudschans Dentz en bestuurslid Luitenant Boertje aanwees om daarin zitting te nemen.

Laat ik niet spreken over de voorbereiding en den geweldigen arbeid om de holle zaal van de loge te herscheppen in een kunstsalon.

De zaal, gevuld met talrijke olieverf-schilderijen - 32 in getal - waterverfteekeningen, etsen, pastels, teekeningen en foto- en heliogravuren, alles omgeven door een smaakvol decoratief en aangevuld met kunstvoorwerpen en kamerplanten, maakte een artistieken en gezelligen indruk.

In tegenwoordigheid van den Gouverneur en diens dochter, enkele genoodigden en de inzenders - die belangeloos gedurende 10 dagen met de meeste bereidwilligheid hun stukken afstonden - had op 2 Juli de opening plaats, waarbij de voorzitter van het A.N.V. een toepasselijk woord sprak.

‘Eygen const is eygen leven’ was de zinspreuk dezer eerste tentoonstelling van schilderijen, enz. Zij die nooit eene zoodanige tentoonstelling hebben bezocht - en het zijn er velen hier - hebben zeker iets geleerd en Hollandsche kunst leeren waardeeren. Immers Mathijs Maris, de Bock, Apol, Ter Meulen, Gunneweg, Witsen, Graadt van Roggen, de Josselin de Jong, Zilcken, le Comte, Jurres, Dankmeyer, N. Pieneman, Gorter e.a. zijn namen die genoemd mogen worden.

Ook voor de jeugd is deze tentoonstelling, die door pl. m. 850 personen werd bezocht, van beteekenis geweest. Tal van scholieren maakten onder leiding hunner onderwijzers van deze zeldzame gelegenheid gebruik.

Nu behoort ze weer tot het verleden, maar de herinnering er aan zal lang levendig en dankbaar blijven.

Met vertrouwen en moed op zooveel steun harer leden, gaat de Surinaamsche Groep, gesterkt en gestaald, de toekomst in.

Eene Afdeeling Albino is in voorbereiding. De voorzitter, die dit plaatsje aan de Marowijnerivier gelegen, bezocht, hield er eene lezing ten bate onzer kas en bracht 22 nieuwe leden bij.

Bij het sluiten van dezen brief trof ons een droevig verlies. Een onzer leden, mijn-ingenieur C.W. Visser, een ernstig en goed Nederlander, die sedert kort uit de Lawa was teruggekeerd met zeer gunstige resultaten zijner onderzoekingen naar goud, bezweek na een korten en hevigen aanval van malaria.^*)

Zijn belangrijke vondsten zijn wel duur gekocht.

FRED. OUDSCHANS DENTZ.

Nederlanders en Stamverwanten, steunt en bevordert eigen handel en nijverheid!

Het gebouw van het Algemeen Nederlandsch Verbond, afdeeling Suriname, waarin de tentoonstelling werd gehouden.

*) In het November-nummer van Neerlandia ver scheen er nog een artikel van zijn hand. Red.