comiteit werd daar gevormd, waarmede wij geregeld voeling houden, en dat reeds een flink eind is gevorderd.
Vereeniging ‘Het Buitenland’. Met deze Vereeniging trad het Hoofdbestuur in nauwe betrekking.
Toen wij de aanstelling van Vertegenwoordigers in den vreemde krachtig aanvatten, had de Vereeniging de goedheid ons een lijst te zenden van door haar uitgezonden personen, allen flinke ondernemende Nederlanders, die natuurlijk volkomen in de lijn van ons streven - zij 't ook veelal onbewust - op practische wijze werkzaam zijn.
Velen hunner gaven aan onze roepstem gehoor en lieten zich tot vertegenwoordiger benoemen,
Hollandsche kerk te St. Petersburg. Eene scherpe, herhaalde klacht over de ‘verduitsching’ dezer kerk gaf het Hoofdbestuur aanleiding te trachten zich omtrent deze zaak op de hoogte te stellen. Pogingen daartoe, langs particulieren weg ingesteld, mislukten.
Het Hoofdbestuur tracht deze zaak thans langs een anderen weg tot helderheid te brengen. Waar men echter in St. Petersburg zich zoó fel toont op 't punt onzer nationaliteit, verwondert het 't Hoofdbestuur dat de oprichting eener afdeeling van ons Verbond daar achterwege blijft. Dat is toch het eerste en het beste middel om ‘verduitsching’ der Kolonie te voorkomen.
Nederlandsch Historisch Instituut te Rome. Deze instelling bezit een boekenrij ten behoeve van het onderzoek naar Archivalia. Op verzoek van het bestuur stelde het Hoofdbestuur hiervoor jaarlijks f 25. - beschikbaar.
Steun aan Indische jongelui, die in Nederland wenschen te studeeren. In een adres aan den Minister van Koloniën, opgenomen in Neerlandia, verzocht het Hoofdbestuur den steun der Regeering voor deze zaak, overtuigd dat daardoor de nationale belangen krachtig worden bevorderd.
Dienst der Administratie van het Verbond. Deze onderging eene algeheele verandering, noodig geworden door de steeds stijgende eischen, daaraan gesteld. De Heer C. van Son, administrateur, vervulde deze betrekking in zijne vrije uren, doch is thans uitsluitend in dienst van het Verbond,
Propaganda-boekje. Evenmin als bij de reclameplaat kunnen wij verklaren, dat het met dit boekje geheel naar onzen wensch is gegaan. Hoe goed geschreven en bedoeld sommige boekjes ook waren, geen enkel gaf volledig weer wat wij bedoelden. Het verslag van 1906 zal hieromtrent meer kunnen vermelden.
Vereenvoudiging der Schrijftaal. Ook in het afgeloopen jaar moest het Hoofdbestuur zich omtrent dit vraagstuk uitspreken, toen wederom werd aangedrongen op steun der vereenvoudiging.
Nog altijd gevoelt het Hoofdbestuur zich niet verantwoord stelling te nemen, hetzij dan er voór of er tegen. Men wijte dit allerminst aan angst om van zijne meening te doen blijken. Het Hoofdbestuur heeft geen meening op dit punt; eene stemming werd in zijne vergaderingen nooit uitgelokt, en de ondergeteekende kan niet eens nagaan welke leden van het Hoofdbestuur onder de voór-, welke onder de tegenstanders moeten worden gerangschikt. Het Hoofdbestuur legde ook nu weer het onderwerp ter zijde, toen 't bleek dat men in belangrijke groepen van het Verbond niets van de vereenvoudiging wil weten. Het is toch volkomen billijk, dat het centrale bestuur van het Verbond, bij verschil van gevoelen van zijn vertakkingen over een bepaald belangrijk vraagpunt, dat het geheele Verbond raakt, zich van inmenging onthoudt, waar toch allerminst kon worden beweerd, dat de arbeid voor het groote doel van het Verbond moet lijden door het terzijde stellen van het vraagstuk der vereenvoudiging.
Jury-Studenten-lied. Het Hoofdbestuur wees op verzoek twee leden in deze jury aan.
Rembrandt's Geboortedag. Het Hoofdbestuur verleende steun aan het comité tot viering van Rembrandt's geboortedag, en Neerlandia gaf Rembrandt's portret met een opwekkend artikel.
Groepen en zelfstandige Afdeelingen. Omtrent deze geven de verslagen harer besturen het noodige licht. Alleen wordt hier vermeld hetgeen meer rechtstreeks met het Hoofdbestuur in verband staat.
België. Het tienjarig bestaan - sedert de oprichting van het Verbond daar te lande - werd met groote opgewektheid te Aalst gevierd. Leden van het Hoofdbestuur waren er bij tegenwoordig.
Aan die viering was verbonden eene huldiging van den Stichter, den Heer H. Meert te Gent, thans nog de zeer gewaardeerde secretaris van Groep België. Het deed het Hoofdbestuur goed, dat dezen eerlijken verdienstelijken man de hem verschuldigde eer werd gebracht.
Aan deze Groep werd eene beurs van f 500 toegekend voor de studie van een Zuid-Nederlandschen Student aan eene Noord-Nederlandsche hoogeschool gedurende hoogstens vijf jaren. Bovendien f 100. - voor de inrichting van Leestafels in het Walenland, en f 500. - voor de inrichting van den tak Luik, vooral met het oog op de verwaarloosde Vlaamsche en Nederlandsche bevolking.
Nederlandsch-Indië. Deze Groep begon met de uitgave van een eigen orgaan ‘Ons Volksbestaan.’
Zij riep de tusschenkomst in van het Hoofdbestuur om de verduitsching der Bataks door de Duitsche Zending tegen te gaan, doch wij vonden geen aanleiding tot tusschenkomst. Er is volgens door ons ingewonnen deskundige meening geen aanleiding tot vrees voor verduitsching. Bij de zending wordt de Bataksche taal gebruikt. Het Nederlandsch zou er evenmin als het Duitsch eene toekomst hebben,
Suriname. Deze Groep leefde krachtig op, en gaf telkens blijk van groote werkzaamheid.
Nederlandsche Antillen. Tot stand gekomen in den aanvang van het jaar, bereikte zij eene voor dit kleine gebied onverwachte hoogte.
Het bleek duidelijk, dat er groote behoefte was aan onze vestiging in die kolonie, welke thans geheel in het Verbond medeleeft.
Het Hoofdbestuur steunt ook deze Groep naar vermogen. Haar werden twee beurzen, ieder van f 500. -, toegekend voor jongelui uit de kolonie, die in Nederland worden opgeleid voor het onderwijs,