en koren van Ledeganck zullen gezongen worden op bestaande muziek; Jan Blockx heeft nieuw getoonzet voor de gelegenheid: Vredezang, koor met soli door 200 personen uit te voeren. Te Gent heeft de Tak van het Algemeen Nederlandsch Verbond het initiatief van de herdenking genomen, die hier ook in den Nederlandschen Schouwburg plaats grijpt, Voor deze gelegenheid wordt nieuwe muziek op teksten van Ledeganck gecomponeerd door de Gentsche componisten Hullebroeck, Roels, Criel, Uijttenhove, Van der Meulen, Dhoedt, De Jauw, Lebrun, Herberigs, Mej. Busine. De twee laatsten werden, zooals bekend is, in den Prijskamp van Rome voor de muziek bekroond met een eersten en een tweeden prijs. In andere steden ook wordt het eeuwfeest gevierd.
Het ontstaan en de bloei van het Nederlandsch Lyrisch Tooneel te Antwerpen is een vruchtbare ader gebleken van eigen kunst; tal van Vlaamsche opera's zijn ontstaan op het voorbeeld van Herbergprinses en deze kunst dringt zich thans ook op aan de Fransche Operaschouwburgen in België, die voorheen uitsluitend leefden van vreemde kunst. Zoo zijn in den loop van dit seizoen herhaaldelijk in den Muntschouwburg van Brussel Herbergprinses, De Bruid der Zee van De Tière en Blockx en nu laatst ook Prinses Zonneschijn van Pol De Mont en Paul Gilson opgevoerd geworden. En ondertusschen is de bron der inspiratie voor onze Vlaamsche operadichters nog niet opgedroogd. Te Gent kregen we dit jaar den kleurrijken Vlasgaard van René De Clercq en Sevens, muziek van Van der Meulen, die al dadelijk naar Brussel overging en ook daar veel bijval bekwam. Nu wordt aangekondigd, dat het stuk in 't Fransch, in 't Duitsch en in 't Engelsch vertaald wordt; in 't Fransch door M. Gustave Lageye, die ook den Franschen tekst van Herbergprinses en de Bruid der Zee leverde. De uitgever Cranz zou den eigendom der opera verworven hebben. De Boeck, de toondichter van Theroigne de Mericourt en Winternachtsdroom heeft een nieuwe opera, den Koning der Dwergen, tekst van Pol De Mont, voltooid, welke nog op de uitvoering wacht.
Heeft Antwerpen zijn Vlaamsch Muziekconservatorium, uit het conservatorium van de tweetalige, toch overwegend Vlaamsche Hoofdstad van België, is alle onderwijs in of door het Nederlandsch gebannen. De Vlamingen van Brussel hebben een organisme in 't leven geroepen, dat eenigszins de bestaande leemte zal aanvullen. We bedoelen het Kunstverbond, dat op 29 October zijn openingszitting hield. In het Kunstverbond zal pianoles gegeven worden door Ten Cate en Wilford, zangles voor dames door Mej. Denekamp, voor heeren door F. T'Sjoen, cello door Backaert, harmonieleer door Paul Gilson, tooneelschool door Hendrikx en Harms, alles belangeloos. De stuwkrachten tot deze beweging zijn F. T'Sjoen en A. Wilford. Het is in de verfranschte Hoofdstad, waar vanwege de stedelijke regeering geen steun te wachten is, een lastige onderneming, te eervoller voor de inrichters, wanneer ze lukt.
In de Hoofdstad, zal, zooals men weet, het volgende jaar het 29e Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres gehouden worden. Reeds is de commissie tot voorbereiding en tot inrichting van het Congres in een eerste Algemeene Vergadering der Brusselsche Vlamingen samengesteld uit de Heeren: De Hoon, Advocaat-Generaal bij het Beroepshof, Van der Linden, Volksvertegenwoordiger, Th. Coopman, ambtenaar aan het Ministerie van Spoorwegen en Coremans, ambtenaar aan dat van Binnenlandsche Zaken en Openbaar Onderwijs, en Mr. Thelen, advocaat, aan den arbeid getogen. De Heer Coopman heeft een ontwerp tot inrichting, tot regeling der werkzaamheden en der plechtigheden en feestelijkheden waarmede deze congressen gepaard gaan, opgemaakt, alsmede een begrooting van middelen en uitgaven. Begin December zou een nieuwe Algemeene Vergadering gehouden worden, waarin een vaste Congres-Commissie, de ondercomiteiten en een bepaald Congres-plan zou samengesteld worden.
Uit de beweging ten voordeele van het Wetsvoorstel Coremans is mede te deelen, dat de Propaganda-afdeeling ‘Het Vrije Woord’ van den Nederduitschen Bond te Antwerpen een vergadering hield, waarin ze zich verklaarde voor Coremans' Wetsvoorstel en voor geen ander en alweer eens, voor de zooveelste maal, besloot aan te dringen bij de Antwerpsche Volksvertegenwoordigers, dat ze van hunnen invloed gebruik zouden maken opdat het Wetsvoorstel in de Kamer zou besproken en nog aangenomen worden... vóór Nieuwjaar.
Een Landdag door den Vlaamschen Volksraad voor het Wetsvoorstel te Antwerpen te beleggen is ophanden.
Op een katholieken Vlaamschen Gouwdag te Roeselare gehouden, waar hij zelf niet kon aanwezig zijn, werd van den Volksvertegenwoordiger J. Delbeke een brief voorgelezen, waarin hij nadrukkelijk verklaarde, dat ‘hij met alle rechtgeaarde Vlamingen wil, dat het middelbaar Onderwijs in Vlaanderen vervlaamscht worde. Daarom zal hij in de Kamer van Volksvertegenwoordigers niet alleen voor het daartoe strekkend wetsvoorstel stemmen, maar hij zal het ook krachtig verdedigen’.
Mooi zoo. Maar we krijgen nu sedert jaren van alle zijden de plechtigste verzekeringen, dat men het allerbest meent. Wanneer zal dat allerbest meenen nu eindelijk eens verkrijgen, dat de zaak vóór de Kamer komt?
Uit de documenten uitgegeven door de Kamer van Volksvertegenwoordigers over den zittijd 1904-05 bleek dat het ‘Wetsvoorstel tot aanvulling van art. 1 der Wet van 27 September 1835 op het hooger onderwijs’ (d.i. een wetsvoorstel strekkende tot vervlaamsching van de Gentsche Hoogeschool) moet beschouwd worden als ongedaan omdat de indieners verwaarloosd hadden binnen de maand de memorie van toelichting, vereischt door het artikel 47 van het reglement, op het bureel der Kamer neer te leggen! Dat is dus opnieuw te doen. Ondertusschen is het van belang, wanneer een woord, met gezag omkleed, ten gunste van bedoelde vervlaamsching gesproken wordt. Dat woord werd
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd