Neerlandia. Jaargang 7

Amerika

Vondel-lezingen in Amerika.

Sedert de volledige uitgaven door Unger bezorgd, Verwey's Inleiding tot Vondel, Royaards' voordracht der Geboortklock en de wederopvoering van Jozef in Dotkan¹⁾, om van den jaarlijkschen Gijsbrecht niet te spreken, mag van een herleefde belangstelling in onzen dichtervorst worden gewaagd.

Niet alleen in eigen land.

De aandacht die men in den vreemde aan onze letterkunde gaat wijden strekt zich natuurlijkerwijze ook uit tot de grooten der roemvolle 17e eeuw, waaraan de jongeren van dezen tijd zich zoo gaarne verwant gevoelen.

Wat twijfelaars er tegen mogen in het midden brengen, 't streven van het A.N.V. kan niet geheel vreemd zijn aan de verhoogde belangstelling van den vreemdeling in onze letterkundige kunst. Zelfs daar waar dat streven moet afzien van de verwachting om onze taal te zien herleven of uitbreiden, wordt meer en meer onzen stam de voldoening geschonken, dat men de kunstwerken onzer dichters en schrijvers overzet in vreemde talen en ze aldus doet meewerken aan het opnieuw vestigen van onzen naam als een volk. dat op de beschaving een grooten invloed heeft gehad en weer kan hebben.

't Is vooral met het oog op Amerika, dat we dit neerschrijven.

In het Januari-nummer van 1902, heeft de heer L. Ch. van Noppen, lecturer in de Ned. Letterkunde aan de Columbia-Universiteit te New-York, zoo juist aangegeven wat ons in dezen te doen staat. In afwachting dat òf het Alg. Ned. Verbond òf de regeering voor eenige winters een bevoegd spreker over onze letterkunde naar de Amerikaansche hoogescholen zendt, waardoor kan bewerkt worden dat het Nederlandsch daar in de leergangen wordt opgenomen, is deze verkondiger van onzen geschiedkundigen en letterkundigen roem onophoudelijk bezig door lezingen en vertalingen de belangstelling voor onzen stam en onze taal op te wekken en in de Nieuwe Wereld levendig te houden.

Twee jaar geleden verscheen zijn gelukkige overzetting in het Engelsch van Lucifer, versierd met keurige houtsneden. Aan dit grootste aller Vondelsche treurspelen heeft hij volkomen recht laten wedervaren, en door zijn vertaling metterdaad bewezen, dat Milton's Verloren Paradijs geinspireerd is op Vondel's Lucifer, althans dat Milton, wiens meesterwerk dertien jaar na dat van Vondel verscheen en die Hollandsch had geleerd van Roger Williams, onder den invloed van Vondel heeft geschreven.

In het voorjaar heeft de heer van Noppen weder een viertal lezingen over Vondel gehouden in het Brooklijn-instituut, vergelijkend beide groote dichters, ook met betrekking tot het treurspel Samson, terwijl tevens werd nagegaan welke plaats Adam in Ballingschap inneemt in de Lucifer-trilogie. Een vierde avond was gewijd aan de lyrische poëzie van Vondel en met verscheidene Engelsche overzettingen benaderde de heer van Noppen Vondel's meesterschap over de techniek, zijn klank- en zinschoonheid. En al zal mogelijk niet elk volkomen onderschrijven dat ‘Vondel became the voice of his people and purified his native tongue of all its detrimental foreign influences’ en dat het Vondel's taal is die thans in Nederland wordt gesproken, we mogen er den heer van N. dankbaar voor zijn, dat hij in Amerika onafgebroken arbeidt om onze, zooals hij terecht opmerkt zoo weinig bekende letterkunde, in de beschaafde wereld buiten onze grenzen en buiten ons taalgebied bekend te maken. En niet alleen brengt hij Vondel nader tot de Amerikanen, ook de Nederlandsche Tacitus: Hooft, de Nederlandsche Tolstoï: Frederik van Eeden, dien hij noemt ‘universal’, en voorts de geheele Nieuwe Gids-school; daarmee den weg banend voor het Nederlandsch als studie-vak aan de Amerikaansche hoogescholen.

Het Algemeen Nederlandsch Verbond volgt hem op dien weg met groote belangstelling en hoopt spoedig in staat gesteld te worden tot de daad, die hij van Nederland verwacht.

1) Het Nederlandsch Tooneel speelt nu Jeptha.