is, moet het Hoofdbestuur nu reeds zijn groote dankbaarheid uitspreken voor de bewijzen van instemming met het streven van het Verbond, ontvangen van H.M. de Koningin der Nederlanden en van H.M. de Koningin-Moeder, niet alleen welkom uit een geldelijk oogpunt, maar ook aansporend om voort te gaan en de inspanning te vergrooten.
Hetzelfde geldt van den geldelijken steun, dien het Verbond over 1903 voor 't eerst van de Nederlandsche Regeering zal ontvangen.
De heer Dr. H.J. Kiewiet de Jonge zag zich ten gevolge van veranderden werkkring verplicht het algemeen Secretariaat neder te leggen en werd opgevolgd door den ondergeteekende, die in de plaats van den heer Mr. W. de Ridder, op zijn verzoek van zijne betrekking ontheven, door het Bestuur van Groep Nederland in het Hoofdbestuur werd gekozen.
Verloor het Verbond dus den heer de Ridder geheel, gelukkig werd althans de heer Kiewiet de Jonge in het Hoofdbestuur behouden en blijft dus het Hoofdbestuur partij trekken van zijne groote toewijding aan het Verbond.
Den heer de Ridder zij hier hulde en dank gebracht voor zijn grooten steun als Penningmeester in de eerste moeilijke jaren.
Het jaar 1902 zag de oprichting der Groep Suriname en der Afdeeling Constantinopel en 1903 zal het aantal bewijzen van levenwekkende kracht ongetwijfeld vermeerderen.
De oprichting der Groep Suriname is natuurlijk in de eerste plaats te danken aan de heeren, die op verzoek van het Hoofdbestuur de oprichting der Groep ter hand namen, maar ook is het Verbond veel verschuldigd aan wijlen Jhr. Mr. van Asch van Wijck, den betreurden Minister van Koloniën, die met zijn groote welwillendheid ons met de Surinaamsche heeren in verbinding bracht. Het bestuur dezer nieuwe Groep vat de zaken flink aan.
De afdeeling Constantinopel is zeer werkzaam. Het is een belangrijke voorpost van den Nederlandschen Stam, die herhaaldelijk onze aandacht vraagt voor toestanden, welke ter wille van ons krachtig nationaal bestaan verandering eischen.
De afdeeling Midden-Azië verdient, dank zij haar correspondent, den heer Johs. Pater te Teheran, de algemeene waardeering. Zij zal er ongetwijfeld in slagen Nederland in die verre gewesten met eere te doen noemen en er zijn taal bekend te maken.
De beteekenis van dergelijke voorposten mag niet worden onderschat Zij zijn de baanbrekers voor de ontwikkeling van handel en nijverheid tusschen Nederland en die verre gewesten, en houden de Nederlanders in den vreemde bijeen.
De afdeeling Lissabon maakte zich zeer verdienstelijk voor de krijgsgevangenen uit Zuid-Afrika.
De Groep België ging voort op haar moeilijk pad maar zal alleen slagen en de volkomen gelijkstelling van Nederlandsch en Fransch verkrijgen, wanneer het haar gelukt de tweedracht buiten haar gelederen te houden.
De bijdrage dezer groep aan de algemeene kas werd gebracht op 2 franc per lid. Het Hoofdbestuur kende aan deze Groep eene subsidie toe van 1 franc per lid.
De organisatie der Groep Nederlandsch Oost-Indië kwam in 1902 volledig tot stand. Haar eerste werk was zich het Fröbel-onderwijs voor kinderen van Europeanen aan te trekken. Men mag ook hopen, dat weldra van deze Groep eene zeer krachtige werkzaamheid zal uitgaan voor het onderwijs in het Nederlandsch aan het daarvoor geschikte inlandsche element. De inlander, die tot eenige ontwikkeling wil komen, heeft noodig de kennis der Nederlandsche taal. Moge de Groep daartoe krachtig meewerken; de inlander zal zich dan meer en meer Nederlander gevoelen, een deel van het groote geheel, trouw aan onze Koningin, ook in moeilijke dagen.
De Groep Noord-Amerika is, zooals het Hoofdbestuur vertrouwt, bezig zich beter in te richten, zoodat van haar meer kracht kan uitgaan. Haar verhouding tot het Hoofdbestuur moet in haar Groepsreglement beter zijn omschreven; haar werking moet zoodanig worden gewijzigd, dat de dienst geregeld loopt en een krachtige propaganda kan worden volgehouden.
Het Hoofdbestuur wacht ook de noodige voorstellen uit Amerika tot samensmelting der beide takken, de Westersche en de Oostersche, welke laatste in langen tijd niets van zich liet hooren.
De Groep Zuid-Afrika kon nog niet op nieuw worden gevestigd. Haar wederoprichting wordt echter voorbereid.
Curaçao en de Antillen moeten nog in een Groep vereenigd worden. Onze vrienden daar zijn er voor werkzaam. Ook die Kolonie trekt meer en meer de aandacht van het Moederland, en een aantrekkelijke taak der Groep zal zijn meê te werken om haar inderdaad te maken tot een deel van Nederland. Ook Nederland zal daar wel bij varen. Inmiddels behartigt de heer J.H.J. Hamelberg op Curaçao de belangen van het Verbond. Te Maracaibo heeft de heer S. Duwaer zich welwillend daarmeê belast, te Venetië de heer L. Bizio, Consul der Nederlanden.
De pogingen om te Londen eene afdeeling te stichten, mislukten. Het Hoofdbestuur hoopt echter, dat het later hiertoe wel zal komen. De groote Hollandsche Kolonie immers behoort krachtens afkomst en karakter bij het Alg. Ned. Verbond.
Met bijzondere erkentelijkheid moet hier worden gewaagd van de groote kracht, die in het vorige jaar uitging van de Groep Nederland. Haar ledental steeg van 1903 tot 2307.
Een der beginselen van de organisatie van het Verbond is, dat de Groepen volkomen zelfstandigheid bezitten binnen de grenzen harer reglementen. Dit is ook noodzakelijk, want de wijze waarop ons Verbond aan zijn doel moet beantwoorden, is in elk land verschillend. Plaatselijke omstandigheden hebben daarop een grooten invloed.
Moet dus de kracht in iedere Groep in de eerste plaats van het Groepsbestuur uitgaan, dit neemt niet weg, dat het Hoofdbestuur daaraan zooveel mogelijk steun heeft te verleenen, waarvoor echter noodig is, dat de Groepsbesturen het hun plannen en denkbeelden voorleggen.
Afgescheiden hiervan zijn er enkele punten op ons programma die voor de meeste, zoo niet alle, groepen en afdeelingen gelden, d.z. onderwijs en leesboeken. Hierop houdt dus het Hoofdbestuur in de eerste plaats zijn aandacht gevestigd, krachtig gesteund door eene Commissie, door het Bestuur der Groep Nederland ten vorigen jare benoemd, aan welke het inzamelen van boeken voor onderwijs, bibliotheken en leesgezelschappen is toevertrouwd.
Het behoeft geen betoog, dat van dezen maatregel een uitnemenden invloed ten goede moet uitgaan, wanneer het gelukt door tusschenkomst van de Besturen der Groepen en Afdeelingen bibliotheken te vestigen of een Hollandsche afdeeling aan bestaande bibliotheken toe te voegen, of wel Hollandsch onderwijs te steunen, en ook leesgezelschappen
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd