Neerlandia. Jaargang 7
(1903)– [tijdschrift] Neerlandia– Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermdAllerlei.Wij maakten onlangs melding van de geschiedenis van een Indisch visite-kaartje van den heer van Kol, volgens het verhaal van de Preanger-Bode. Naar dat blad schreef, luidde het kaartje aldus: H. VAN KOL. Naar aanleiding van dat overgenomen bericht wees men ons er op, dat in het Maleische onderschrift - hetwelk: lid van de Nederlandsche Staten-Generaal moet beteekenen - verschillende fouten voorkomen. Men deed ons een andere vertaling aan de hand. En daar we de zaak niet konden beoordeelen, hebben we ons toen tot prof. Kern te Leiden gewend, met verzoek ons te willen inlichten. De hoogleeraar schrijft ons o.m.: ‘Anggota beteekent “lichaamsdeel”, nooit lid van een genootschap of vergadering. Dari (niet derri) is het Engelsche from, nooit het Engelsche of. Madjelis of medjelis - allebei hoort men - is 't Arabische woord voor “vergadering”, waarvoor veel betere echt-Maleische uitdrukkingen bestaan.’ Naar aanleiding van ons verzoek om zich uit te spreken over de ons aangeboden vertaling er de zijne naast te willen stellen, schrijft prof. Kern ons: ‘Een vertaling van: lid der Staten-Generaal vermag ik niet te fabriceeren. Vooreerst is Maleisch mijn vak niet, maar al was het dit, dan zou ik het nog niet kunnen. Alle proeven van vertaling, door Europeanen, van begrippen, die de inlander niet heeft, zijn afschuwelijke en belachelijke misgeboorten. Beproef eens zelf “heemraad” of “polder” in 't Fransch te vertalen en gij zult begrijpen, waarom een vertaling door een Hollander gefabriceerd, mislukken moet. Een Franschman, wanneer hij een duidelijke voorstelling van de zaak heeft, zal er iets van maken. Wat meer zegt, laat een Hollander die uitdrukking “Staten-Generaal” eens in echt Hollandsch weergeven, en hij zal met de handen in 't haar zitten. Men kan wel tot omschrijving de toevlucht nemen, maar dat is geen vertalen.’ De hoogleeraar voegt er de volgende opmerking aan toe: ‘Het wordt tijd dat de Europeanen eens gaan inzien hoe bespottelijk zij zich in de oogen van den inlander maken door te pronken met de proeven van hun domheid. Laten de Hollanders hun moedertaal spreken ook tegenover de inlanders. Dezen zullen haar spoedig genoeg leeren. N. Ct.
* * *
Aan mej. S.J.C.B. te Utrecht. Het hollandsche woord voor erker is arkel, bij de vakmenschen ook wel arkeltoren. Onderbreken is zuiver hollandsch. Toch is het niet onmogelijk dat, na langen tijd van bijna volkomen rust, zijn gebruik en dat van onderbreking door duitschen invloed weer is toegenomen. Althans duitsch riekt het. Een weinig geëvenaarde buitenkans is dat het groote woordenboek het behandelt; beter dan lang verslag is de verwijzing daarheen. Voor al uwe taalbezwaren houdt de redactie zich vriendelijk aanbevolen; ze zijn leerzaam van weerskanten. |
|