Neerlandia. Jaargang 3

Voor Zuid-Afrika.
Ter onderrichting van het Engelsch Volk.

Het n^r van 19 Aug. van Hollandia bevatte het voorstel om tot onderrichting van het Eng. Volk in het pleit tusschen Engeland en Transvaal een geïllustreerd pamflet samen te stellen dat op ruime schaal in Engeland zou verspreid worden. Het pamflet zou bevatten: het manifest aan het Engelsche volk; een pittige uiteenzetting van de quaestie met aanhalingen uit Engelsche, Nederl., Fransche, Duitsche uitspraken over het geschil, vooral ook van historischen en internationaal wettelijken aard.

Het pamflet moest in 14 dagen klaar zijn. Uiterlijk Woensdag 23 Augustus moest het bedrag bijeen zijn voor behoorlijke samenstelling en verspreiding. De eerste vijf duizend ex. voor clichés, zetten, drukken, papier, verzenden, zouden 600 gulden kosten; ieder volgende 1000tal 60 gulden.

_**_*

Dadelijk schreven drie Rotterdamsche vrienden van Transvaal aan de Redactie, dat ze de eerst benoodigde 1000 gulden tot haar beschikking stelden; Groep B van het Algem. Nederl. Verbond zou 100 fr. bijdragen. Nadien maakte Groep A. van het A.N.V. bekend dat ze 100 gulden wilde bijdragen; twee particulieren zonden 100 gulden en 25 g.

Daarmee kon de redactie haar voorstel ten uitvoer brengen en Hollandia a Weekly paper for Dutchmen abroad, Special Transvaal Number, written and edited by L. Simons was de wereld in. Het is gezonden geworden aan invloedrijke Engelschen, Ministers, Parlementsleden, Geestelijken, Politici van beteekenis en aan de Pers. 20.000 ex. van het Transvaal-Number zijn gedrukt. Voor zoover de voorraad strekt worden deze nummers kosteloos ter beschikking gesteld van belangstellenden, die in Engeland vrienden of bekenden van eenigen invloed hebben, aan wie de n¹⁸ kunnen opgezonden worden met vermelding from... (eigen naam en adres).

_**_*

Door den heer D.H. Schmüll, consul-generaal van Hawaï te Amsterdam, is aan de Hollandsche bladen in Noord-Amerika het volgend schrijven gezonden:

Aan de Hollanders in Noord Amerika. In 1881 hebt gij aan onzen oproep van uit Amsterdam gehoor gegeven door uwe stem te doen hooren tegen de verkrachting door Engeland van het Tractaat van Zand-Rivier tegenover Transvaal Toen de Boeren, uwe en onze stamverwanten, bij Bronkhorstpruik, Langenek, Ingogo, en Amajuba den Engelschen ‘terug’ bloedig op den rug hadden geschreven, kwam eindelijk de vrede.

‘Toen was Transvaal arm; maar nu komt de Brit, belust op de goudmijnen van Transvaal, en staat reeds gereed, met 32,000 man het eigendom en de vrijheid te rooven van een vrij volk. Het is hun niet genoeg, dat zij vroeger de diamantvelden aan den Oranje-Vrijstaat hebben ontnomen. Neen, voor eenige millionnairs (in Transvaal rijk geworden scharrelaars), die nu ook het land in het bezit wil hebben, moet een verdelgingsoorlog worden begonnen.

In 1896, toen Jameson met zijn bende in Transvaal viel, waren de Boeren zoo edelmoedig, alle roovers vrij te laten, zich naar Engeland te begeven. Thans komt Engeland met open vizier, om den roof te plegen, en heeft reeds dum-dumkogels naar Zuid-Afrika gezonden.

Zult gij, Hollanders en gij, vrije zonen van Noord-Amerika, toelaten, dat, in strijd met het volkenrecht, een vrij volk, dat in vrede wenscht te leven, wordt aangevallen, beroofd en uitgemoord?

Zult gij, die voor ca. 100 jaren diezelfde Britten wegjoegt, en op hen uwe vrijheid veroverdet, dat zonder protest toelaten? Of zult gij, vrije zonen van Noord-Amerika, toonen, dat gij nog iets overhebt voor uwe Hollandsche stamverwanten in Z.-Afrika?

Verheft dan uwe stem voor vrijheid en recht en protesteert met ons tegen deze rechtsverkrachting en politieke struikrooverij. Op! op dan! vrije Amerikanen, en toont, dat door uw aderen het vrijheidsbloed vloeit.’

_**_*

Er is een Algemeen Nederlandsch Comité voor Transvaal tot stand gekomen. Ziehier de namen:

J.E.N. baron Schimmelpenninck van der Oye, lid der Eerste Kamer, voorzitter; prof. mr. W. van der Vlugt, hoogleeraar te Leiden; dr. P.J.F. Vermeulen, lid der Tweede Kamer; jhr. mr. A.F. de Savornin

[p. 8]

Lohman, lid der Tweede Kamer; mr. A.F.K. Hartogh, lid der Tweede Kamer; prof. mr. C. Bellaar Spruyt, hoogleeraar te Amsterdam; G.A.A. Middelberg, president, en Paul den Tex, secretaris der Nederlandsch Zuid-Afrikaansche Vereeniging; prof. dr. H. Kern, voorzitter van het Algemeen Nederlandsch Verbond; jhr. mr. W.C.A. Alberda van Ekenstein, lid der Eerste Kamer; prof. dr. J. Woltjer, hoogleeraar te Amsterdam; mr. M.J.C.M. Kolkman, lid der Tweede Kamer; G.P. Ittmann jr., koopman in den Haag; H.J. Meerkamp van Embden, koopman te Rotterdam; W.A. Genneken, voorzitter van den Christelijk-Nationalen Werkmansbond; B.H. Heldt, voorzitter van het Algemeen Nederlandsch Werkliedenverbond; K. Kater, voorzitter van Patrimonium; W.C.J. Passtoors, voorzitter van den Roomsch-Katholieken Volksbond; dr. J.Th. de Visser, lid der Tweede Kamer, secretaris, te Amsterdam.

De taak van dit Comité zal allereerst wezen: het beleggen van méer meetings.

Voorbereid al dadelijk éen te Amsterdam, en éen in Den Haag. Te Amsterdam hebben zich bereid verklaard als sprekers op te treden: prof. Bellaar Spruyt, mr. H. Verkouteren, Lion Cachet en pastoor Koning.

_**_*

Een honderdveertigduizend handteekeningen op het Adres aan het volk van Gr.-Brittanje, zijn, in dit ongunstig seizoen en voor den zeer korten tijd van verzamelen een voldoend teeken van levendige volksbelangstelling. - Een bewijs, dat men zich door allerlei bedenking tegen het adres niet heeft laten weêrhouden.