Brussel.
Algemeen Nederlandsch Verbond. - Het bestuur van onzen tak heeft in zijne laatste vergadering verschillende besluiten genomen.
De propaganda-kring Gelijkheid van Halle huldigt op Zondag 30n Juli zijne vlag in. Te dier gelegenheid wordt daar een groote optocht gehouden. Ons bestuur zal er vertegenwoordigd zijn.
De guldensporenslag wordt, evenals op vroegere jaren, den 11n Juli plechtig herdacht door verschillende Vlaamsche vereenigingen, waaronder de plaatselijke afdeeling van het A.N.V. De heer Frans Reinhard, bestuurslid van de Zuid-Nederlandsche groep, zal de feestrede houden. Het comiteit heeft de medewerking verkregen van den heer H. Laroche, den uitstekenden tooneelspeler van Antwerpen, die verschillende stukken uit zijn rijk repertorium zal voordragen.
Met het oog op de toetreding tot het 25e Nederlandsch Congres dit jaar te Gent te houden, zal onze Tak op Zaterdag 15n dezer eene algemeene vergadering beleggen, waarop al de leden en andere belangstellenden zullen worden uitgenoodigd.
De propaganda voor het oprichten van een damesafdeeling is ook flink aangevat.
- De Distel. - In de laatste zittingen las, o.a., de voorzitter Kesler over Nathan den Wijze, van Lessing; de heer De Smaele, liederen in proza; de heeren Graevell en W. Gyssels, gedichten; de heer T'Sjoen over Velasquez, Zuid-Afrika, de Carolinen en Marianen-eiland.
- Hollandsche Club. - Een nieuwe club werd door onze Noorderbroeders opgericht in de Restauratie Remy, de Brouckereplein, 17. De ligging is uitmuntend, wat voor de toekomst van de club het beste laat verwachten. Onlangs werden de leden vergast op eene voorlezing van Justus Van Maurik.
- Nationale Volkspartij. - Algemeene vergadering van 18n Juni. - Door den heer Reinhard werd de wensch uitgedrukt, dat de Vlaamschgezinde volksvertegenwoordiger De Vriendt, de vader der Gelijkheidswet, zich aanstaande jaar opnieuw verkiesbaar zou stellen.
Op voorstel van den heer V. De Veen (Overijsche) werd besloten aan den consul van Transvaal eenen brief van sympathie met de Z.A.R. te sturen.
De kieshervorming van de Regeering vond afkeuring; het algemeen stemrecht en de evenredige vertegenwoordiging, aanbeveling.
De vaststelling van het programma leverde stof voor het indienen en bespreken van belangrijke verslagen.
Eerst kwamen aan de orde de taalbelangen (lijst der Vlaamsche gemeenten, gebruik onzer taal in de burgerwacht, enz.).
Over de stoffelijke belangen sprak de heer De Smaele: hij bewees met gegevens der statistiek, dat het Walenland steeds vertroeteld werd en het Vlaamsche land benadeeld, hoewel dit laatste veel meer belastingen in de Staatskas stortte. Van verscheidene zijden werd de wensch uitgedrukt het belangrijk verslag van den heer De Smaele in druk te zien verschijnen.
Over het onderwijs bracht de heer Reinhard verslag uit. Hij betoogde de noodzakelijkheid van het gebruik van het Nederlandsch als voertaal in het onderricht. De Volkspartij is voor leerplicht; vrije keus van school; toelagen aan alle kostelooze scholen, waarin gediplomeerde onderwijzers het onderwijs verstrekken; toelagen in klimmende verhouding tot het aantal klassen; vaste, regelmatige jaarwedden; regelmatige bevordering en pensioenkas; vrijwaring van de onderwijzers voor de wisselvalligheden der politiek; minimum van programma en toezicht.
De heer Josson diende zijn verslag in over de belangen van landbouwer, werkman en kleinen neringdoener (verzoeningsraad samengesteld uit pachters en eigenaars, bescherming van het kleine eigendom, verdeeling van lasten in geval van hypotheek, enz.).
Er werd besloten aan de wetgevende Kamers een vertoog te zenden, waarbij het wetsvoorstel van den heer Van der Brnggen (bescherming van het kleine eigendom) wordt gesteund.
Eene tweede bijeenkomst zal aan de onderwijsvraag worden gewijd.
- Nederlandsch in het onderwijs. - Het Vlaamschgezinde raadslid, de heer Fl. Kops, wenschte onlangs van den heer schepen van onderwijs Lepage inlichtingen te verkrijgen over de plannen tot hervorming in het verfranscht onderwijs te Brussel.
De heer Lepage antwoordde hem, dat hij niet aarzelen zou gevolg te geven aan 'tgeen hem rechtvaardig en mogelijk scheen in voorstellen van het Nationaal Vlaamsch Verbond, er bij voegend, dat hij nochtans in zijne waardigheid gekrenkt werd door de heftige aanvallen der aanhangers van dat Verbond.
Maatregelen werden genomen, om meer Nederlandsche boeken aan te koopen voor de schoolbibliotheken en de prijsuitdeelingen. De heer Lepage heeft de scholen der voorstad Molenbeek bezocht, waar het aanvankelijk onderwijs in het Nederlandsch wordt verstrekt, en men trapsgewijze het Fransch aanleert. Hij verklaarde zich overtuigd door de uitslagen, die men daar bij het onderricht van Nederlandsch en Fransch verkrijgt. De Vlamingen zullen goed doen een oog in het zeil te houden. Is, als sommigen beweren, de Schepen goed gezind, het meerendeel van zijn personeel is het niet, en daarenboven onvoldoende met het Nederlandsch bekend, om een degelijk onderricht te verstrekken. Het poedagogisch tijdschrift ‘L'enseignement pratique’ heeft aan de taalquaestie verschillende artikelen gewijd. Het is bedroevend den onzin te lezen, dien sommige Brusselsche pedagogen daar hebben onderteekend. Het is eene verademing, daarnevens de flinke artikelen van de heeren Van der Niepen en Van Kalken ten gunste van het onderwijs in en door de moodertaal in hetzelfde tijdschrift te mogen lezen. Het artikel van den heer Van Kalken vooral is een goed beredeneerd, bezadigd, welsprekend pleidooi, waaraan de tegenstrevers vergeefs hebben getornd Maar dezen rekenen op de verblindheid der ouders, on daarin ligt het gevaar: onze bevolking is sedert 1830 aan een verderfelijk onderwijsstelsel onderworpen, en heeft verkeerde inzichten opgedaan.
Een nieuw blad. - Een blad verdwijnt, een ander verschijnt!
Gelijkheid heeft slechts acht weken geleefd: haar vader - de uitgever - heeft ze laten uitblooden.
Een nieuw weekblad: ‘Het Vlaamsche Land’ is van de pers gekomen. Strekking: katholiek en volksgezind. De stoffelijke uitvoering laat niets te wenschen over, en de prijs is heel matig (5 centiemen) voor een blad van groot formaat.
Academisch proefschrift. - We kondigden in ons voorgaande nummer de goede tijding aan, dat de heer August Vermeylen, bestuurder van het tijdschrift Van Nu en Straks, in onze taal voor de faculteit van wijsbegeerte en letteren der Brusselsche Hoogeschool zijn academisch proefschrift zou verdedigd hebben ter verkrijging van het speciaal doctoraat.
Zijne studie ‘Leven en Werken van jonker Jan van der Noot’, uit het Tweemaandelijksch Tijdschrift overgedrukt, is heel merkwaardig. Zij beslaat 172 bladzijden druks en deelt ons veel wetenswaardigheden mede over eenen dichter, wiens lof in de 16e eeuw, allerwege werd bezongen, en wien de schrijvers der geschiedenis onzer letterkunde thans een zestal regelen wijden!
De heer Vermeylen droeg zijne thesis schitterend voor. In de bespreking, waaraan de heeren professoren Vollgraff en A. Willems en advocaat Alberik De Swarte deel namen, toonde hij zich uiterst beslagen in de geschiedenis der letterkunde. Niemand was er dus over verwonderd, hem door de faculteit met hare gelukwenschen, het diploma van specialen doctor in de Nederlandsche letterkunde te zien toekennen.
De aanwezige Vlamingen waren zeer ingenomen met het initiatief van den heer Vermeylen, die de eerste thesis in het Nederlandsch in de Brusselsche Hoogeschool heeft aangeboden en verdedigd. Mogen andere verdienstelijke jonge mannen zijn voorbeeld volgen!
Milo.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd