Neerlandia. Jaargang 2

Een Liersche Quinten-Metsys.

Bij den heer Van Boeckel. - Een rozentak gesmeed in 15 minuten. - Koud koper dat gloeiend wordt door 't hameren.

Zondag, na de onthulling van het monument Tony Bergman te Lier, begaven wij ons met eenige vrienden en de leden van de Antwerpsche Rederijkkamer De Violier, naar de woning van den Lierschen kunstsmid Van Boeckel, die een net maar eenvoudig huis in de Mechelsche Straat bewoont. Al dikwerf hadden wij de prachtige kunstwerken bewonderd, hier en ginder tentoengesteld, van dezen bekwamen vakman. wiens handigheid in het bewerken van ijzer ons aan Quinten-Metsys doet denken; al menig relaas hadden wij gehoord over de ongelooflijke vlugheid en gemakkelijkheid waarmede Van Boeckel ijzer, koper en ander hard metaal bewerkt, en nu wilden wij ons eens met eigen oogen van die wonderen overtuigen.

Wij zullen dit bezoek niet spoedig vergeten.

In het Werkhuis. - Van Boeckel is de eenvoud zelf, een rondborstige Vlaamsche jongen. Gelijk wij hem een uurtje vroeger op de plechtigheid van Tony zagen, in zwart habiet, witte das en hoogen hoed, scheen hij ons niet half zooveel te beteekenen als hier in zijn smidskleeren, met ontbloote borst, de hemdsmouw opgestroopt, het schootsvel aan en de zwarte strepen van kooldamp en ijzerschuim op het open gelaat.

Onze vriend bracht zijne bezoekers in de smidse, een ruime werkplaats opgetrokken in den tamelijk grooten hof achter zijne woning. De smidse is uit twee plaatsen verdeeld, een werkhuis voor de gasten en een afzonderlijk werkhuis voor den patroon, waar hij zijn kunststukken afmaakt.

Binnen in de smederij lezen wij op den ruw bezetten muur en in krijt geschreven een min of meer kreupele kopij van het vers:

Een man in goeden staat telt altijd vele vrienden
Maar wordt hij eenmaal arm dan zijn er geen te vinden.

[p. 9]

Toen wij allen, - we waren zeker een 40tal, - rondom het aambeeld geschaard stonden, zegde ons de vriend Van Boeckel:

- Nu ga ik u in eenige minuten een rozentak smeden, die ik, als herinnering aan uw bezoek, ten geschenke bied aan de Violier.

Een luid bravo begroette deze woorden.

Het vuur werd aangeblazen en Van Boeckel wierp daar een stnk ruw ijzer in; twee minuten nadien was hij aan 't hameren en op minder dan een kwartier toonde hij ons, tot ons aller verbazing, een tak met ontloken roos, knopjes en blaadjes, zoo behendig en getrouw weergegeven als men zich maar inbeelden kan.

En denk niet dat er een enkel adertje of vezeltje in blaadjes of ranken vergeten is. Alles is de natuur nagebootst.

Vakgenooten, wellicht door naijver aangedreven, hebben beweerd dat Van Boeckel het ijzer of ander metaal niet koud smeden kon. Om ons het tegendeel te bewijzen, vatte hij een lange koperen staaf, ongeveer een centimeter dik en breed en begon er met den bamer op te trommelen, eerst met langzame dan met steeds snellere slagen tot de staaf gloeiend werd. Dan hakte hij een stukje van het koper af en op een ommezien smeedde hij daaruit een sierlijke roos, met tak en blaadjes én stak haar dan in het knoopsgat van een der aanwezigen.

Van Boeckel is een echt wonder. Hij plooit het ijzer zooals wij papier plooien; hij kneedt metaal tot alle vormen met evenveel gemak als een beeldhouwer de potaarde. En tot dit alles gebruikt hij nochtans slechts een gewonen hamer en een soort van nijptang.

Zijn winkel en overigens zijn heele huis is een museum van zijn kunstwerken. Prachtige ijzeren kaders omslingerd van het sierlijkste loof en bloemen, dierenkoppen en allerlei allegorische figuren, luchters, schouwgarnituren, uithangborden, prachtsloten in verschillenden stijl, wekken er de bewondering op. Vijlen doot hij het ijzer zelden: hij smeedt het zoo glad en effen als een spiegel.

Het meesterwerk, dat wij van hem te zien kregen, bestond in een paar oorbellen (dormeuses) en een medaljon in koud gesmeed ijzer, echte kunstpereltjes.

Van Boeckel ontvangt in zijn huis het bezoek van vele voorname personen en de bestellingen zijn dan ook menigvuldig. Het heeft, gelijk dit het geval is met menigen kunstenaar van verdienste, lang geduurd eer zijn naam gemaakt was, maar thans is zijn welverdiende roem tot in den vreemde doorgedrongen.

De stad Lier mag fier zijn een kunstenaar van zulke waarde te bezitten.

(Nieuwe Gazet.)