De Prijskamp voor het gedenkteeken voor Jan Frans Willems.
Voor een paar weken greep de prijskamp plaats voor het gedenkteeken voor Jan Frans Willems. Vijftien kunstenaars, waarbij enkele uit Noord-Nederland, hadden de oproeping beantwoord. Het was een hoogst belangwekkende prijskamp. Eigenaardig was het waar te nemen hoe elk kunstenaar de voorwaarde van den prijskamp gevolgd had, waarbij gevraagd werd' de herleving van Vlaanderen voor te stellen met de verheerlijking van Willems, die er den eersten en machtigsten stoot toe gaf.
De jury samengesteld uit de heeren Braun, burgemeester van Gent, L. Tijdgadt, bestuurder der Koninklijke Academie van Schoone Kunsten te Gent, Th. Lybaert, E. Claus, F. Wante, kunstenaars en de heeren Prof. J. Obrie, Paul Fredericq, A. Siffer, K. Lybaert en O. Van Hauwaert, vergaderde 's namiddags om uitspraak te doen.
Vijftien ontwerpen waren ingezenden, de volgende kensprenken dragende:
In Vlaanderen Vlaamsch (A); Vlaanderen; In Vlaanderen Vlaamsch (B); Nederland; Hou ende Trou; Moedertaal (A); Tony; De Drie Zustersteden; Vlaamsch en Groot; Ontvoogding en Heropbeuring; Mijn Naam is Roelandt, enz. Hij wekte Vlaanderen uit zijnen sluimer; Een roode Cirkel met half blauw veld; Moedertaal (B); Herleving.
Met algemeene stemmen werd het ontwerp, dat tot kenspreuk droeg Hou ende Trou, als het beste aangeduid. Bij het openen van den verzegelden omslag bleek het ontwerp het werk te zijn van den beeldhouwer Isidoor De Rudder, uit Brussel.
Isidoor De Rudder is een der meest bekende kunstenaars uit de hoofdstad. In het museum te Antwerpen en te Brussel prijken voorname werken van hem. In het buitenland, in Duitschland vooral, is hij hoogst gunstig bekend..Hij behoort tot de ware Vlaamsche school. Zijne onders zijn Gentenaars en hebben lang te Gent gewoond. In Elseviers Tijdschrift wijdde Pol de Mont een uitvoerige en waardeerende studie aan het talent van den knappen kunstenaar.
Het ontwerp, dat hij voor de verheerlijking van de Vlaamsche Beweging heeft opgevat, is heerlijk.
Op het voetstuk verheft zich fier en statig de Vlaamsche Maagd, die trots alles door de eeuwen heen haren luister, hare kracht en jeugdige schoonheid behouden heeft. Daarom zijn hare trekken jong en hare kleederen in den Gothischen trant als herinnering aan het schitterend tijdperk, toen Vlaanderen machtig, bloeiend was.
Het bewijst, dat ze wil blijven zooals ze vroeger was.
Voor de voeten strekt zich een leeuw uit, een heraldische leeuw, die bij de Gothische Vlaamsche Maagd past en één geheel uitmaakt met haar wezen.
Naast de Vlaamsche Maagd verheft zich de Vlaamsche genius, verpersoonlijkt door een forschen, jongen held, die den sluier oplicht, welke eenigen tijd Vlaanderen heeft verduisterd. Hij is het, die het land weer in zijne vroegere schoonheid doet verrijzen.
Hij is onsterfelijk en leidt en bestuurt het volk. Hij behoort tot geen enkel tijdperk en tot alle. Om deze reden mag geen kleed hem bedekken. Op het hoofd draagt hij eenen helm, als zinnebeeld van den strijd, dien het volk steeds ondersteunen zal en als bewijs, dat het wel de Vlaamsche genius is.
Zijne blikken zijn gericht naar Willems, die Vlaanderens herleving heeft bewerkt. Aldus wordt het verband aangetoond tusschen de bovenste groep (het ideaal), met de groep van de voorzijde (het leven). Hier prijkt Willems' borstbeeld op de eerezuil; naast hem staan eene maagd en een jongeling, die het huidige geslacht, Vlaanderens jeugd voorstellen. De maagd draagt de zinnebeelden der schoone kunsten en letteren, de edele taal, waarvan Willems zich bediend heeft.
De jongeling heeft in de armen het kenmerk van de trouw, die alle Vlamingen moeten toonen tegenover de beginselen, zoo krachtig door Willems verdedigd.
Tegen beide zijden zijn ‘bas-reliefs’ geplaatst, die datgene verbeelden waardoor Willems zich het meest beroemd gemaakt heeft.
Het eene stelt het Vlaamsche lied voor. De Vlaamsche moeder wiegt haar kindje en zingt het lied dat het kind nooit vergeten zal; aldus is de overlevering het krachtigst.
Het ander ‘bas-relief’ verbeeldt de Zegepraal van Reinaert den Vos.
De achterzijde is versierd met een maagd, die bloemen strooit als hulde van het nageslacht aan Willems' strijdgenooten.
De groep op het voetstuk, 2,50 meter hoog, zal in wit marmer zijn, evenals de bas-reliefs.
Het voetstuk in arduin.
Het voetstuk voor Willems' borstbeeld in Schotsch graniet, rood, glinsterend; al de overige figuren in brons.
De opschriften zullen gebeiteld en verguld worden.
Deze verschillende materialen zullen aan het gedenkteeken een schitterend kleurrijken aanblik geven.
De Vlamingen mogen fier zijn op het gedenkteeken, dat in het hartje van Vlaanderen zal opgericht worden ter verheerlijking van eigen volk en eigen land.
Thans echter rust op allen de plicht om het Comiteit behulpzaam te zijn tot het spoedig uitvoeren van het ontwerp.
We wenschen toekomend jaar, tijdens de provinciale tentoonstelling, ter gelegenheid van het Nederlandsch Congres en de inhuldiging van den Nieuwen Vlaamschen Schouwburg, in het bijzijn der duizenden vreemdelingen door de feesten gelokt, het beeld te onthullen, dat zich verheft als het treffendst blijk van de geestdrift van het Vlaamsche volk voor zijn eigen belangen, en de dankbaarheid van alle stamgenooten tegenover diegenen, die zooals Jan Frans Willems hun leven hebben geofferd voor het welzijn en de grootheid van het Vlaamsche land.
(Volksbelang.)
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd