Rotterdam.
De Heer Dr. Paul Fredericq, hoogleeraar to Gent, trad als spreker op voor de leden van het departement Rotterdam der Maatschappij Tot Nut van 't Algemeen, gaf eene vergelijkende studie ten beste van de Nederlandschen stam op het einde der vorige en in de tegenwpordige eeuw. Toen diep verval, het land ingelijfd bij Frankrijk, het Fransch aan het volk opgedrongen. Thans niet slechts een aanmerkelijke toeneming van het Nederlandsch sprekend element in Zuid- en Noord-Nederland in den Vlaamschen westhoek van het Noorden van Frankrijk, in Zuid-Afrika, de Nederlandsche koloniën en Amerika, maar bovenal stoffelijke, zedelijke en intellectueele verheffing in vergelijking met honderd jaar geleden. Noord-Nederland is in de wereld als kleine mogendheid vooraan gaan staan door de groote mannen die het heeft opgeleverd op het gebied van staatkunde, taalkunde, wetenschap, kunst en letteren en ook door de journalistiek, aan welke laatste hij, bij vergelijking met het buitenland, bijzondere hulde bracht. Ook de Vlamingen zijn uit den doodslaap ontwaakt, dank zij vooral het ontkiemen van het zaad, door de regeering van Willem I uitgestrooid, waardoor de Vlaamsche beweging ontstond. Ook in Zuid-Afrika verbazende vooruitgang. Vrij moge de Nederlandsche taal zich daar gedrongen zien tusschen de Engelsche taal en het Afrikaansch Hollandsch, de Nederlandsche taal zal ten slotte de zege behalen, want de godsdienst (de Statenbijbel) is met haar, en de Hollanders in Afrika zullen wel verplicht zijn zich aan te leunen aan de Nederlandsche beschaving.
In het algemeen zit de kracht voornamelijk hierin, dat zich een warm gevoel van solidariteit openbaart bij allen die van den Nederlandschen taalstam zijn, naast een diep besef van te behooren tot de Nederlandsche beschaving. Als dat gevoel en besef in kracht en omvang toenemen, dan gaat de Nederlandsche taalstam een groote toekomst te gemoet, want het zijn, de geschiedenis leert het, niet altijd de grootste en machtigste staten die het gewicht der beschaving te dragen hebben. Maar dan ook sluite men zich meer en meer aaneen en steune het Algemeen Nederlandsch Verbond (genre Alliance Française).
De spreker vond toejuiching.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd