Nederlandse historische bronnen 6

8
Den Haag, 26 juli 1933

Met allen eerbied voor ons staatshoofd, moet ik toch zeggen dat Hare Majesteit's wegen ondoorgrondelijk zijn.

Toen beslist was dat de koningin eene deputatie zou zenden naar Orange (Dumonceau en Grovestins) en dat Daladier dan het grootkruis van de huisorde zou krijgen, heb ik er bij Hare Majesteit op aangedrongen dat, om het verschil in bejegening niet al te groot te doen zijn, aan enkele autoriteiten te Diez cum annexis huisorden zouden worden verleend. Hare Majesteit was daartoe aanstonds bereid, droeg mij op om candidaten te vragen, mits geen nazi's. Aldus geschiedde en uw antwoord van 21 dezer bracht ik ter kennis van Hare Majesteit.

Nu telefoneert Dumonceau zooeven aan Snouck, dat Hare Majesteit aan geen der door u voorgedragenen eene onderscheiding wil geven, doch wel aan een door u niet genoemd persoon, wiens naam en qualiteit door de telefoon onverstaanbaar waren.

Eenig motief voor deze wijziging in de aanvankelijke plannen werd mij niet opgegeven; Dumonceau beweerde zich daarover niet te mogen uitlaten!, had trouwens zonder eenig protest de beslissing van Hare Majesteit aangehoord en overgebracht.

Moest ik om andere redenen dezer dagen naar de koningin, ik zou er zeker over spreken, doch de zaak is niet van voldoende belang om daarvoor alléén audiëntie spontaan aan te vragen, en bovendien is Hare Majesteit op het stuk der huisorde bijster gevoelig.

Dank voor uw brief van 24 dezer. Het doet mij genoegen dat mijn brief over

[p. 21]

de oorlogsschadevergoeding²⁹ bij u in goede aarde viel. Het is een duivelsche toer het departement er toe te krijgen stelselmatig onze gezanten in te lichten. Ik let erop zooveel ik kan, maar véél gaat buiten mij om. Mijn ambtgenooten werden al niet veel beter behandeld; zij hoorden zelden of nooit welk gevolg aan hun voorstellen werd gegeven. Het secretariestelsel van: ‘afschrift aan...’, bestaat hier niet.

De koningin, om op Hare Majesteit terug te komen, is zeer ontstemd op het kabinet, omdat het zich verstaan heeft een wetsontwerp voor te bereiden³⁰ waarbij, naast inkrimping van den Raad van State, ook invoering van een leeftijdgrens van 70 jaar plaats vindt. Het zal een zware strijd worden!

29 BZ, Archief dossiers A-194/105 Jud., brief van 22 juli 1933. Deze brief betrof de afwikkeling van de vergoeding voor de in 1914-1918 door Duitse strijdkrachten aan Nederlanders toegebrachte schade, waarvoor op 13 oktober 1931 een regeling getroffen was (zie Klaassen, Documenten B, I, nr. 184).

30 Handelingen Tweede Kamer 1933-1934, bijlage 292.