Musaeus. Jaargang 1

[p. 40]

Flora bijt van zich af!

In de reeks van schotschriften voor en tegen de tulpenwindhandel past ook het toneelstuk Tooneel van Flora, Vertonende grondelijcke redens-ondersoekinge van den handel der floristen. Bij dit stuk hoort een voorrede. In deze voorrede valt de auteur (Van der Woude) al diegenen aan die zich negatief hebben uitgelaten over de windhandel. De voorstanders van die windhandel hebben lange tijd alle onterechte kritiek geduld maar nu is de maat toch echt vol. Nu zal men de andere kant van het verhaal moeten aanhoren. In zijn voorrede gebruikt de auteur verschillende citaten om zijn betoog extra kracht te geven. Het resultaat is het komische verhaal dat wij hieronder hebben opgenomen.

De tekst is overgenomen uit De pamfletten van den tulpenwindhandel 1636-1637. Uitgegeven en van een inleiding voorzien door E.H. Krelage. ' s-Gravenhage, 1942. In dit werk is de tekst afgedrukt op de pagina's 231-232.

Recht goet-aardighe leser.

Men bevind daghelijcx dat de druckeryen vervult worden met spot-gedichten tegen de bloemisten; ende het schijnt ook dat de luyden haar tanden schier anders nerghens op en wetten, als om dezelfde op 't vinnighst uyt te schelden met veel redenloose bladeren, toonende daerin dat sy de natuurlijcke reden te buyten gaen. Als den philosooph Zenon te kennen gaf, doen hy een jonghelinck soude vermanen, die meer lust hadde om te spreecken dan om te hooren, soo seyde hy tot hem: ô ionghelick! weet, dat de nature ons heeft ghegheven twee ooren ende maer een mond; opdat wy meer sullen hooren, als spreken. Dat ook de oorsake is, datter byna geen teghenspraak op de spotgedichten der Floristen en is ghekomen, hoewel daer gheen stoffe toe en heeft ontbroken ende ons daar toe ghenoch gheport gevonden hebben, maer gedenckende 't seggen van den

[p. 41]

keyser Marcus Aurelius: Het is onmoogelijck (seydt hy) dat yemand wijs zy int spreecken, 't en zy, dat hy seer verdragheli jck zy in 't swijgen. Dat ons bewogen heeft om de schempers wat alleenigh in de windt te laten staen ende met haer eygen schadu vechten; te meer, omdat den selven Marcus Aurelius seyd: Al word' den wijsen ghevraecht, soo antwoord hy naulijcks, maer de gecken antwoorden sonder vraghen. Soo hebben wy 't met goede oogen dus langhe aengemerckt ende met doove ooren beluystert, hoe dat den eenen gebuur teghen den anderen heeft uytgevaren, tot der tijdt dat de reden ons aengepordt heeft de penne met ghedweede regulen op het papier te sturen, niet als party, maar recht deurgaande, doch so onse koertse wendende, dat wy vertoonen, dat den handel der bloemisten so sottelijk niet en is in haar zelven, gelijk die wel by de schemp-dichters afgebeeld is, ende daarom geen oorsake geeft, dat den eenen burger so spijtigh tegen den ander sal uytvaren; maar dat den spot ende schemp meer onstaat [!] van hetgeene den ouden Cato zeyd: De benijders hebben nijdigheydt over 't goed dat wy hebben. Om dan dit verfoeyelijke quaad te ontreden dengeenen, die het soude mogen anhangen, hebben wy onse oogwit gehadt op een burgelijke zeedighe stilheyd onder den anderen te houden, boesemende het oude spreekwoordeken:

Laat een yg'lijk met 't sijn begaan,
Soo mach u hart in vreede staan,

tegen degeene, die dagelijx zovleel papieren met spitse besmalingen vervullen, dat welcke nimmermeer een stichtige zeedigheyd voort en bare.

Vale

Ul. gonstighen

Van der Woude