Discours door Momus Zwetser
oetgesproken in de vergadering van den 13 December 1833 en XI, op de transparanten.
Zotten! Gekken! Momus gekken!
Dat ich uch dee
noam geeve maag, is het groetste bewies, dat veer zoe gek neet zien, es eus de Momusmuts steit!
Momus kinder! Woe vindt men in de wereld ein gezelschap van zoe veul dóór en dóór verstendige en plezeerige gekken bij ein es veer zien?
Woe vindt men zoe veul einsge zindheid en broederleefde vereinigd es hy onder de dry couleuren van onschuld, vrundschap en hoop vergaderd zien?
En toch zien veer mer gekken! - Gekken van zoe bezunder soort en qualiteit nochtans, dat het (geluif mich) in de wereld, en in mennige zaken, veul minder gek zou tougoon, es ein eeder eus gekheid get mie tot exempel noam!
Het zal mich toch wel neet meuijelik vallen te bewiezen, dat er gein schoender, gein lever, gein weerdiger, gein nuttiger, gein veurdeiliger, gein respectabelder gekheid oetgevonden kan weurde, es die van de Momus Societeit - en dat ein eeder er neet wienig by profeteere zou, zoe us veurbeeld in het ein en ander weurd naogekomen.
In het amusemint zeuken veer eus ierste but, dat is woer; mer, veer heubben dao by te geliek op het oug, um, wannie veer us amuseeren, oan mennige werkmaan, oan mennige koupmaan, in dees schraole jaoren, de gelegenheid te verschaffen, um veur vrouw en kinder de kost te verdeenen, en oan ein eeder te geven wat heum toukump!
Veer zien het allein, die oan Mastreeg nog ein klein bitje leven, aon de commercie nog ein klein bitje profiet toubringen.
Zonder de Momus Societeit, (dit zegge neet allein eus vrun mer zelfs eus vyanden), zonder de Momus Societeit en heur gekke streeken, woas Mastreeg mors doet.
Veer zeuken us te amuseeren, mer vergeten dao by neet wat geschreeven steit!
Het is neet genoeg in pleseer te leve
Me moot oug get aon den ermen geve.
Veur niemands verbergen veer eus gekheid! Al wat veer doen, al wat veer maken, doen veer opentlik en maag het zon- en moanleeg zien - veer heubbe gaar niks te verbergen, joa zelfs, wannie het neet klaor genoeg is, dan bringen veer, us eige leeg met, en geine wind is sterk genoeg um dat oet te blooze, oet welken hook er oug kome zou.
In ploats van de deuren te sleeten of achter de gardyn te werken, doen veer in het publiek de principe, die weer veurstoon ronddragen, en geve die oan ein eeder dee spellen kaan, te lezen.
Woas euveraal alles zoe publiek, dan wis men oug ins, wat er gebeurd, en daan is het neet woarschynelik, dat ein eeder, zoe es veer, zou konne zegge:
Veer doen door gekheid veul verkiert!
Mer niemand weurt door us gepiert.
Hy vindt eeder Momus keend zen ploats! Hy bestyt gyn distinctie, gyn prevelegie, veur het Momus reglemint is yn eeder geliek, heet yn eeder gelieke oansproak op die veurregten, die het reglemint us allemoal verzekert.
Me zeet het ug! Gekken:
Hoegmood en wind, komme hij gaar neet van pas,
Zeet lustig en hauwt ug oan de Momussen vas.
Met eur centen weurd oug, Momussen, yn good gebruuk gemaak, tot de leste tou weurd ug doa van rekening gehoawe, hy bestoon gyn oetgoaven die neet hadden moote gescheeën en woe met men, es de eurd opzien (en de moos liggen veur de kas) neet veur den daag durf te komme:
En tog zien Momus schatkisten gevuld,
Met werkelikke kapitoale zonder schuld.
Woe van kump dat Momussen; dit kan yn eeder in zin menage ondervinden, en lieren veer oan de gansche wereld, door de road van eusen ontfenger-generoal te volgen, kan dit neet mankeeren, heer zeet het:
Doot wie de Momus regering
Die maak verteering noa neering.!
Geer zeet lieuwen, Momussen, es men ug ten onregt oanvalle zou! Geer zult ug eure kies van eur broed neet loaten ontnummen, geer loat ug door niemands met de noas vatten. - En tog zeet geer gooi scheup, es het kwestie is van ug in plezeer en vreugd te vereinigen, van ug noa de Momus wetten te vermaken, doarum:
Wee zouw de Momusse neet wille kommandeere,
Ze loate zich met vuur zonder polfer regeere.
Dit gebeurd alles zoe, um dat geer gruuts zeet op eur gooi, op eur euvertreffelikke reputatie, um dat Momus ier, Momus leven is! um dat eeder van ug liever sterven zou, dan het kleinste vlekske oan de onsterffelikke couleuren van Momus toutebringen, um dat geer de weurd van euren respectabelen president wilt volgen, en noa heum luusterd, es er zeet:
Doot gekheid mer neet boete de schroam
Dan behoawe veer euse gooje noam.
Langs dee weeg zal de societeit ten ieuwigen doage blieve bestoon; langs dee weeg zullen veer van joar tot jour mie greujen en bleujen; langs dee weeg behoolen veer op us vyanden de schoenste victorie, en maken veer mennigen koeije gek boeten eus societeit bescheemd!
Wat er tog gebeurd Momussen! Is eus existentie verzekerd, zoe veer mer de schroam in het oug haowen! Wie veul reien veer oug konnen heubben, um us te bedreuven euver den achteroetgang van alles wat veur oet moos goon, um good te goon, wannie geer de Momus muts op heubt, dinkt dan dat het greun de hoop beteikend; en wie duuster het hy boete oug oet zuut, behoawt hy courage, zet hy alle zurg op ene kant, en roop met mig:
Geleukkig is de groetste kwas
Heer hilt zich oan de wolke vas!
Wilt Momus Palijs-Marschalk oug neet verachte,
Geer allemoal die op pleutskes wachte.
Auteursrechtvrij
