Voorwoord
Niet te geloven dat Paul van Ostaijen dit jaar pas honderd wordt.
Ergens in het afgelopen jaar berichtten de kranten over een stokoude vrouw in het zuiden van Frankrijk die zich Vincent van Gogh nog herinnert. Toen Van Gogh overleed, moest Paul van Ostaijen nog geboren worden.
En dit is liefde als Vincent deed:
de talenten die hij kreeg, tot de waanzin, tot het leed
dat vreugde wordt, levend te maken.
Schreef Van Ostaijen over Van Gogh. Wat daar staat, zou ook op Van Ostaijen zelf kunnen slaan. Ook hij heeft in zijn korte leven zijn talenten levend gemaakt. Hij had er geen Francis Fukuyama en geen fin-de-siècle voor nodig om te schrijven:
wij zijn aan 't einde van alle ismen en isthmen
Niet te geloven dat Paul van Ostaijen dit jaar al honderd wordt.
Om uitdrukking te geven aan dit dubbele ongeloof ruimt deze aflevering van Mekka (alweer de vijfde) plaats in voor Van Ostaijen. Met een speciaal vervaardigde illustratie van Jan de Maesschalk op het omslag.
Henri-Floris Jespers en Dimitry Pas roepen aan de hand van nagelaten beelden de herinnering aan Van Ostaijen op. Erik Spinoy neemt twee van de Nagelaten gedichten onder de loep. Een overzicht van de talrijke manifestaties en publikaties die dit jaar aan Van Ostaijen gewijd zullen worden, vormt de afronding van het tweede hoofdstuk in deze Mekka.
Het eerste hoofdstuk bevat de terugblik op het afgelopen jaar 1995. Het jaaroverzicht boekstaaft de belangrijkste gebeurtenissen, ditmaal voorzien van een aantal foto's. Wij vroegen fotograaf Chris van Houts van welke literaire evenementen hij het afgelopen jaar getuige is geweest.
Vlaanderen en Nederland bezien elkaar in twee gastbijdragen. Frank Hellemans wijdt een kritische beschouwing aan de autobiografische tendens in het Nederlandse proza en Ed van Eeden licht zijn enthousiasme voor enkele nieuwe Vlaamse schrijvers toe.
Het derde hoofdstuk is gewijd aan de Mekkaprijs, Mekka's Honderd en de voorkeurslijstjes van critici. Degenen die wij om zo'n lijstje vroegen, nodigden wij tevens uit ons deelgenoot te maken van een hoogstpersoonlijk literair ongenoegen uit 1995. Een selectie uit de opbrengst van dat verzoek monteerden wij tussen de persoonlijke toptienen.
Het overzicht van de literaire prijzen, de lijst van in het buitenland uitgebrachte vertalingen uit het Nederlands (verheugend omvangrijk), het overzicht van de verkoopsuccessen en het vierde hoofdstuk met de adressen van auteurs, vertalers (dit jaar ook met vertalers uit Vlaanderen), uitgeverijen, instellingen en literaire tijdschriften: ze maken Mekka tot hèt compacte opzoekboek op het gebied van de literaire bedrijvigheid in Nederland en Vlaanderen.
Graag bedanken we de Nederlandse Taalunie, die opnieuw de verschijning van Mekka financieel heeft mogelijk gemaakt. De teruggetreden samenstellers van de vorige drie (respectievelijk twee) Mekka's, Peter Nijssen en Josje Kraamer, konden ons gelukkig met raad en daad terzijde staan, iets wat ons, als nieuwelingen in dit handwerk, bepaald op ons gemak heeft