Mekka. Jaarboek voor lezers. Jaargang 1994

[p. 78]

1.3 Literaire prijzen 1993^*

Nederlands-Vlaamse Toneelschrijfprijs, f 20 000

Tom Jansen, Schadelschade (Nationaal fonds). ◆ Jaarlijkse prijs van het Nederlands-Vlaamse Theaterfestival, beschik baar gesteld door het ministerie van wvc en het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.

* Dit overzicht bevat de belangrijkste literaire prijzen in Nederland en Vlaanderen en een selectie van de belangrijkste internationale literaire prijzen.

Nederlandse prijzen

P.C. Hooftprijs - Staatsprijs voor Letterkunde, f 125 000

Gerrit Komrij (De Arbeiderspers), voor zijn gehele essayistisch oeuvre. ◆ Beurtelings voor proza, poëzie en essay; 1993 voor essay. Een bedrag van f 75 000 van de P.C. Hooftstichting is voor de auteur, terwijl f 50 000, afkomstig van het ministerie van wvc, bestemd is voor (her)uitgaven, ter vergroting van de bekendheid van de auteur.

Martinus Nijhoffprijs, f 100 000

René Kurpershoek voor zijn vertaling van Ada van Vladimir Nabokov als onderdeel van zijn oeuvre van vertaalde Engelstalige literatuur. ◆ Tweejaarlijkse prijs voor uitzonderlijke vertalingen van buitenlandse literatuur in het Nederlands of voor uitzonderlijke vertalingen van Nederlandse literatuur. Een bedrag van f 25 000 is voor de auteur, terwijl f 75 000 moet worden besteed aan projecten op het vakgebied van de laureaat.

ako Literatuur Prijs, f 50 000

Marcel Möring, Het grote verlangen (Meulenhoff). ◆ Nominaties: Hella S. Haasse, Heren van de thee (Querido); Kristien Hemmerechts, Kerst en andere liefdesverhalen (Atlas); Marcel Möring, Het grote verlangen (Meulenhoff); Harry Mulisch, De ontdekking van de hemel (De Bezige Bij); Willem Jan Otten, De wijde blik (Van Oorschot) en Paul de Wispelaere, Het verkoolde alfabet (De Arbeiderspers).

Gouden Strop, f 25 000

Bob Mendes, Vergelding. Voorspel tot Saddams oorlog (Manteau). ◆ Nominaties: Theo Capel, Koud gepakt (Luitingh-Sijthoff); Jef Geeraerts, Het Rashomon-complex (Manteau); Bob Mendes, Vergelding. Voorspel tot Saddams oorlog (Manteau); Tomas Ross, Wachters voor Wilhelmina (Het Spectrum) en Jac. Toes, Dubbelspoor (De Boekerij). ◆ Prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek.

Dordtprijs, f 25 000

Jan Meyers, Domela, een hemel op aarde. Leven en streven van Ferdinand Domela Nieuwenhuis (De Arbeiderspers).

◆ Nominaties: P.J. Buijnsters, Justus van Effen (1684-1735). Leven en werk (Hes Publishers); Pierre H. en Simone Dubois, Zonder vaandel. Belle van Zuylen 1740-1805 (Van Oorschot) en Jan Meyers, Domela, een hemel op aarde. Leven en streven van Ferdinand Domela Nieuwenhuis (De Arbeiderspers).

◆ De Dordtprijs geldt als de belangrijkste onderscheiding voor het literaire genre van de biografie.

[p. 79]

Publieksprijs voor het Nederlandse Boek, f 15 000

Hella S. Haasse, Heren van de thee (Querido). ◆ Prijs van het Nederlandse lezerspubliek voor het beste boek, ingesteld door de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (cpnb).

Prijzen van de Nederlandse Kinderjury

Categorie 6 t/m 9 jaar

Roald Dahl, De Minpins (De Fontein).

Categorie 10 t/m 12 jaar

Anke de Vries, Blauwe plekken (Lemniscaat).

Categorie 13 t/m 16 jaar

Anke de Vries, Blauwe plekken (Lemniscaat).

◆ De Stichting Nederlandse Kinderjury bekroont jaarlijks in drie leeftijdscategorieën de bij kinderen meest favoriete boektitel.

Libris Woutertje Pieterse Prijs, f 10 000

Aan Jaap Lamberton werd de Libris Woutertje Pieterse Prijs 1993 postuum toegekend voor de illustraties in Een heel lief konijn van Imme Dros (Querido).

Prijzen van de gemeente Amsterdam, uitgereikt door de Stichting Amsterdams Fonds voor de Kunst

Herman Gorterprijs voor poëzie, f 15 000

Martin Reints, Lichaam en ziel (De Bezige Bij).

Multatuliprijs voor proza, f 15 000

Harry Mulisch, De ontdekking van de hemel (De Bezige Bij).

Busken Huetprijs voor essay en biografieën, f 15 000

Piet Meeuse, De jacht op Proteus (De Bezige Bij).

Prijzen van de gemeente Den Haag, ingesteld en uitgereikt door de Jan Campert Stichting

Constantijn Huygensprijs, f 10 000

Jeroen Brouwers (De Arbeiderspers), voor zijn gehele oeuvre.

F. Bordewijkprijs voor proza, f 5000

Robert Anker, De thuiskomst van kapitein Rob (Querido).

Jan Campertprijs voor pöezie, f 5000

Toon Tellegen, Een dansschool (Querido).

Nienke van Hichtumprijs voor kinderboeken, f 5000

Annemie en Margriet Heymans, De prinses van de moestuin (Querido).

G.H. 's-Gravesandeprijs, f 5000

Willy Tibergien van het Poëziecentrum in Gent. ◆ Vijfjaarlijkse onderscheiding voor mensen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor bijzondere literaire projecten.

Prijzen van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde

Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs, f 5000

Anna Enquist, Jachtscènes (De Arbeiderspers). ◆ Aanmoedigingsprijs voor nog niet gevestigde auteurs.

Henriëtte Roland Holstprijs, f 3000

Lieve Joris, De melancholieke revolutie (Meulenhoff/Kritak). ◆ Driejaarlijkse prijs waarbij niet alleen gekeken wordt naar literair niveau, maar ook naar sociale bewogenheid.

Frans Kellendonkprijs, f 10 000

Kristien Hemmerechts (De Arbeiderspers, Atlas), voor haar gehele oeuvre. ◆ Driejaarlijkse prijs die bij voorkeur wordt toegekend aan een auteur die jonger dan veertig jaar was toen het werk geschreven werd.

[p. 80]

Geertjan Lubberhuizenprijs 1992, f 10 000

Tomas Lieske, Oorlogstuinen (Querido). ◆ Prijs van de Marten Toonder Stichting voor literaire prozadebuten.

Anna Bijns Prijs, f 10 000

Elisabeth Keesing (Querido), voor haar gehele oeuvre. ◆ Tweejaarlijkse prijs die wordt uitgereikt aan ‘een vrouwelijke stem in de letteren’.

Kijk/Wetenschapsweekprijs, f 10 000

Liesbeth Koenen, Tony Bloem en Ruud Janssen, Gebarentaal. De taal van doven in Nederland (Nijgh & Van Ditmar). ◆ Nominaties: J. Goudsblom, Vuur en Beschaving (Meulenhoff); Liesbeth Koenen, Tony Bloem en Ruud Janssen, Gebarentaal. De taal van doven in Nederland (Nijgh & Van Ditmar); Wilfred Kruit, Vernuft in de natuur (Aramith) en Red. Wetenschappen nrc Handelsblad, De mond vol tanden. Dertig vraaggesprekken over wat de wetenschap niet weet. ◆ Tweejaarlijkse prijs voor het beste populair-wetenschappelijke boek.

Dr. C. Rijnsdorp Prijs, f 10 000

Guillaume van der Graft (De Prom), voor zijn gehele oeuvre. ◆ Driejaarlijkse prijs, die dit jaar voor het eerst werd uitgereikt. De prijs is ingesteld door de stichting die is genoemd naar de dichter, essayist, literatuur- en muziekcriticus dr. C. Rijnsdorp, en heeft ten doel kunst te bevorderen die affiniteit heeft met de christelijke traditie.

Johnny van Doornprijs, f 5000

Simon Vinkenoog (De Bezige Bij), voor zijn gehele oeuvre. ◆ Tweejaarlijkse prijs ter nagedachtenis van de in 1991 overleden dichter en schrijver Johnny van Doorn.

Annie Romein Prijs, f 5000

Renate Dorrestein (Meulenhoff), voor haar gehele oeuvre. ◆ Tweejaarlijkse prijs van het feministische maandblad Opzij.

Cees Buddingh' Prijs, f 2500

Herman Leenders, Ogentroost (De Arbeiderspers). ◆ Debuutprijs voor Nederlandse poëzie, jaarlijks uitgereikt op de slotavond van Poetry International.

Gouden Ganzeveer

Pierre H. en Simone Dubois voor hun ‘uitzonderlijke bijdrage’ aan het Nederlandse cultuurbezit, en in het bijzonder voor hun ‘levenswerk Belle van Zuylen’. ◆ Jaarlijkse culturele prijs van de Koninklijke Nederlandse Uitgevers Bond (knub).

Vlaamse prijzen

Prijs van de Vlaamse Gemeenschap, 50 000 BF

Ivo Michiels (De Bezige Bij), voor zijn gehele oeuvre.

Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Proza, 20 000 BF

Walter van den Broeck, Het leven na beklag (De Bezige Bij). ◆ Driejaarlijkse Staatsprijzen van de Vlaamse Gemeenschap.

Debuutprijs Boekenweek, 250 000 BF

Geertrui Daem, Boniface (Nijgh & Van Ditmar/Dedalus). ◆ Prijs voor het beste Vlaamse literaire debuut.

[p. 81]

Prijs voor het leven geschreven, 150 000 BF

Mario Praz, Huis van het leven (Agon). ◆ Nominaties: Terence Conran, Soft-Furnishing (Cantecleer); Derek Fell, De tuinen van Renoir (Gottmer); Donald Olson, De stad als kunstwerk (Agon); Mario Praz, Huis van het leven (Agon) en Eric Ruyst (e.a.), De beschikbare ruimte (Lannoo). ◆ Non-fictieprijs toegekend door de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen (vbvb), voor zowel Nederlandstalige werken als vertalingen.

Prijs Knokke-Heist, 250 000 BF

Gerda van Erkel, Zes maal één is zeven. ◆ Jaarlijkse prijs voor het beste Vlaamse jeugdboek in manuscriptvorm.

Humo's Gouden Bladwijzer, 100 000 BF

Jung Chang, Wilde zwanen. Drie dochters van China (Amber). ◆ Trofee ter waarde van genoemd bedrag, toegekend aan de auteur van het boek dat de lezers kiezen uit de titels die het afgelopen jaar in Humo's Boekentoptien hebben gestaan.

Hugues C. Pernathprijs, 75 000 BF

Herman Leenders, Ogentroost (De Arbeiderspers).

John Flandersprijs, 50 000 BF

Sylvia Vanden Heede, Ronkenoor. ◆ Prijs voor jeugdliteratuur, een initiatief van het Vlaamse tijdschrift voor jeugdliteratuur Vlaamse Filmpjes, en vernoemd naar de schrijver die in de jaren dertig zo'n honderd verhalen schreef voor dit tijdschrift.

Internationale prijzen

Nobelprijs voor literatuur, 6,7 miljoen kroon

Toni Morrison (Amerikaans schrijfster) voor haar hele oeuvre.

Prijzen van de Culturele Raad van de Europese Commissie, ingesteld op initiatief van de gezamenlijke Europese ministers van Cultuur

De Aristeion, de Europese literatuurprijs, 20 000 ecu (f 46 000)

Cees Nooteboom, Het volgende verhaal (De Arbeiderspers). ◆ Nominaties: Mircea Dinescu, Ein maulkorb fürs gras; Peter Høeg, Frøken Smillas fornemmelse for sne; Agota Kristof, Le troisième mensonge; Javier Marías, Corazon tan blanco; Harry Mulisch, De ontdekking van de hemel en Cees Nooteboom, Het volgende verhaal.

Europese vertaalprijs, 20 000 ecu (f 46 000)

Françoise Wuilmart (Belgisch vertaalster) voor haar Franse vertaling Le principe espérance (Gallimard) van de Duitse auteur Ernst Bloch.

Booker Prize (Verenigd Koninkrijk), £ 20 000

Roddy Doyle, Paddy Clarke Ha Ha Ha (Secker & Warburg). De Nederlandse vertaling is verschenen bij Nijgh & Van Ditmar. ◆ Nominaties: Roddy Doyle, Paddy Clarke Ha Ha Ha (Secker & Warburg); Tibor Fischer, Under the Frog (Polygon); Michael Ignatieff, Scar Tissue (Chatto & Windus); David Malouf, Remembering Babylon (Chatto & Windus); Caryl Phillips, Crossing the River (Bloomsbury); Carol Shields, The Stone Diaries (Fourth Estate). De Ne-

[p. 82]

derlandse vertaling van The Stone Diaries verschijnt bij uitgeverij De Geus; de Nederlandse vertaling van Crossing the River (De rivier over) verschijnt bij uitgeverij De Bezige Bij.

Booker of the Bookers Award

Salman Rushdie, Midnight's Children (Jonathan Cape). ◆ Prijs ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Booker Prize voor het beste met een Booker Prize bekroonde boek.

British Literature Prize, £ 30 000

V.S. Naipaul, voor zijn gehele oeuvre. ◆ Tweejaarlijkse oeuvreprijs van The Arts Council.

NCR Book Award (Verenigd Koninkrijk), £ 25 000

Peter Hennessy, Never Again: Britain 1945-1951 (Jonathan Cape).

National Book Awards (Verenigde Staten), $ 10 000 elk

Fiction Award

Annie Prouix, The Shipping News (Scribners). De Nederlandse vertaling zal dit jaar bij uitgeverij De Geus verschijnen.

Non Fiction Award

Gore Vidal, United States. Essays 1952-1992 (Random).

Poetry Award

A.R. Ammons, Garbage (Norton).

Mildred and Harold Strauss Living Award (Verenigde Staten), $ 250 000 elk

John Casey (Knopf) enjoy Williams (Random House). ◆ Vijfjaarlijkse prijs van de American Academy of Arts and Letters. De prijs moet de uitverkoren auteurs in staat stellen zich geheel aan hun schrijfwerk te wijden. Gedurende de vijf jaar waarin de prijs in gedeeltes wordt uitbetaald dient men alle andere werkzaamheden stop te zetten.

Friedenspreis des Deutschen Buchhandels, 25 000 DM

Friedrich Schorlemmer. Wittenbergse predikant, is de leider van de vredesbeweging en de milieuactivisten in het voormalige Oost-Duitsland.

Prix Fémina (Frankrijk), 5000 FF

Marc Lambron, L'oeil du silence (Flammarion). ◆ Franse literaire prijs toegekend door een uitsluitend vrouwelijke jury.

Prix Fémina Etranger

Ian McEwan, L'enfant volé (Gallimard), Franse vertaling van The Child in Time.

Prix Goncourt (Frankrijk), 50 FF

Amin Maalouf, Le rocher de Tanois (Grasset). ◆ Nominaties: Philippe Beaussant, Héloïse (Gallimard); Michel Braudeau, Mon ami Pierrot (Editions du Seuil), Amin Maalouf, Le rocher de Tanois (Grasset) en Angelo Rinaldi, Les jours ne s'en vont pas longtemps (Grasset). Dit jaar verschijnt bij uitgeverij Arena de Nederlandse vertaling van Le rocher de Tanois.

Prix Médicis (Frankrijk), 4500 FF

Emmanuèle Bernheim, Sa femme (Gallimard).

Prix Médicis Etranger

Paul Auster, Leviathan (Viking Penguin).

Prix Médicis Essais

Michel Onfray, La sculpture de soi (Grasset).

Prix Renaudot (Frankrijk)

Nicolas Bréhal, Les corps célestes (Gallimard). ◆ Nominaties: Michel Braudeau, Mon ami Pierrot (Editions du Seuil), Nicolas Bréhal, Les corps célestes (Gallimard) en Angelo Rinaldi, Les jours ne s'en vont pas longtemps (Grasset).

[p. 83]

Grand Prix du Roman (Frankrijk), 1000 000 FF

Philippe Beaussant, Héloïse (Gallimard). ◆ Prijs van de Académie Française.

Premio Strega (Italië)

Domenico Rea, Ninfa plebeia (Leopardo).

Premio Campiello (Italië)

Raffaele Crovi, La valle dei cavalieri (Mondadori).

Premio Planeta (Spanje), circa f 900 000

Mario Vargas Llosa, Lituma en los Andes. ◆ Hoogst gedoteerde literaire prijs ter wereld.

Premio Cervantes (Spanje), f 200 000

Miguel Delibes (Spaans auteur en journalist) voor zijn gehele oeuvre. Nederlandse vertalingen van zijn werk zullen bij uitgeverij Boek Werk verschijnen.