Aankondiging
Stookschriften. Pers en politiek tussen 1780 en 1800
Pieter van Wissing (red.)
Nederland beleefde in de laatste twee decennia van de achttiende eeuw een ware hausse aan periodieken. Tientallen weekbladen en kranten vochten om de gunst van de lezer in een tijd waarin de gevestigde orde voor het eerst op grote schaal te kampen kreeg met oppositionele krachten.
Dankzij een betrekkelijk nieuw fenomeen: het politieke tijdschrift, werd ons land regelmatig op de hoogte gebracht van het actuele nieuws uit binnen- en buitenland. Gematigde journalisten, vileine broodschrijvers en andere meer of minder radicale auteurs trokken alle registers open om de gebeurtenissen in smakelijke verhalen op te dienen in wat men destijds als ‘stookschriften’ aanduidde. De hausse is onlosmakelijk verbonden met de verschillende oorlogen en revoluties die binnen- en buitenland teisterden. In nauwelijks twintig jaar tijd - binnen één generatie! - werd Nederland in hoog tempo gepolitiseerd.
Een aantal spraakmakende stookschriften vóór en tégen de gevestigde orde vormt het onderwerp van deze bundel. Ze worden in de context van hun tijd behandeld met aandacht voor de (soms anonieme) auteurs die met veel verve en enthousiasme hun scherpe pen hanteerden. Vaak kwam hun openheid op een verschijningsverbod te staan. Vinnige bladen als De courier du Bas-Rhin, de Ouderwetse Nederlandsche patriot, De rapsodisten, De post naar den Neder-Rhijn, de Geldersche historische courant en De vriend van 't vaderland uit de jaren tachtig verdedigden of vielen het Oranjekamp juist aan. In het kielzog van de stormachtige politieke ontwikkelingen na de Franse revolutie in 1789 ontstonden De Duinkerksche courant en De gemeene man. De opeenvolgende revoluties in ons land van de jaren negentig werden opnieuw begeleid door tientallen tijdschriften, zoals de Nieuwe post van den Neder-Rhijn, De syssepanne en de Vriendin van 't vaderland.
In Stookschriften is twintig jaar politieke persgeschiedenis uit een van de rumoerigste tijden samengebracht.
De bundel komt tot stand onder auspiciën van de Stichting Jacob Campo Weyerman. In januari 2008 wordt de bundel tijdens een mini-symposium gepresenteerd.