Mededelingen van het Cyriel Buysse Genootschap 24

[p. 5]

Inleiding

Het Buyssejaar 2007 was een jubileumjaar: het was 75 jaar geleden dat Cyriel Buysse is overleden en we konden ook nog het 25ste werkingsjaar van het Cyriel Buysse Genootschap vieren. Eigenlijk was het toeval, maar dan wel een zeer gelukkig toeval, dat de langverwachte Buyssebiografie van de hand van Joris van Parys ook nog eind 2007 is verschenen. In het jaar 2008 is dan ook heel veel aandacht gegaan naar dit vrijwel unaniem met heel veel waardering ontvangen boek en die feestelijke sfeer rond Buysse bleef maar aanhouden. Meer hierover kunt u lezen in onze Kroniek. Overigens: het jubileumgevoel zal ook nog in 2009 aanwezig blijven: in dat jaar zal het 150 jaar geleden zijn dat Buysse geboren werd (op 20 september) en zullen er ook tal van nieuwe initiatieven rond de schrijver georganiseerd worden.

Het jubileumjaar 2007 werd afgesloten op 19 december met een uitgebreide studiedag aan de universiteit Gent, in het fraaie kader van het Pand. De studiedag had als thema ‘Cyriel Buysse en het naturalisme in de Nederlanden’ en kon rekenen op de medewerking van enkele bekende specialisten, ook uit Nederland. Het bleek een schot in de roos: er waren bijna honderd inschrijvingen. Het spreekt vanzelf dat we de teksten van dit colloquium hier graag in deze Mededelingen XXIV afdrukken. In de eerste twee lezingen, door Jacqueline Bel van de Vrije Universiteit Amsterdam en door Mary Kemperink van de Rijksuniversiteit Groningen, werd de vraag ‘hoe naturalistisch is het werk van Cyriel Buysse’ letterlijk centraal gesteld. Het leverde nieuwe beschouwingen op over het gebruik van de term ‘naturalistisch’ en enkele mooie analyses. Ook Elke van Nieuwenhuyze, die in de laatste fase zit van haar doctoraatsonderzoek naar het naturalisme bij Buysse, kon hier al een heldere synthese brengen van haar nieuwe methodologische voorstellen. Minder theoretisch beschouwend, maar zeer fijnbesnaard was de analyse van de gevierde biograaf Joris van Parys, die het publiek verraste met een subtiele geurenstudie. Ook zeer gesmaakt was het optreden van de Leuvens-Nijmeegse onderzoeker Tom Sintobin, Streuvels-specialist, die ‘gnomische’ formules bekeek in een novelle van Buysse en op die manier heel nauwgezet de vinger kon leggen op de taboedoorbrekende elementen in dit proza. Yves T'Sjoen ten slotte ging na hoe de criticus Paul de Vree zich positioneerde in de jaren dertig en welke hierbij de rol van Buysse is geweest. Op het colloquium zelf werd ook nog door Jos Muyres van de

[p. 6]

Radboud Universiteit Nijmegen een lezing gehouden, over de christelijke elementen in Het recht van de sterkste, maar de tekst hiervan was eerder toegezegd aan het Boon-tijdschrift Boelvaar Poef (september 2008) en kon dus hier niet een tweede keer worden afgedrukt. Meer over dit nummer in de Kroniek van deze Mededelingen.

Er zijn in deze vierentwintigste aflevering van de Mededelingen ook enkele studies opgenomen die niet aan de orde zijn geweest op het symposium van 19 december. Helemaal voorop staat een tekst van Buysse zelf: enkele bladzijden uit de notities die hij maakte op zijn huwelijksreis. Classicus en Italië-kenner Patrick Lateur, die we hier voor het eerst mogen verwelkomen als Buysse-fan, ontdekte die bladzijden via zijn lectuur van de biografie van Joris van Parys en heeft er een zorgvuldig geannoteerde editie, mét inleiding, van gemaakt. Verder kunnen we ook nu weer een uitgebreide studie brengen van de hand van Romain John van de Maele, die in zijn cultuurhistorische verkenningen deze keer Buysses bekende novelle De biezenstekker confronteert met Hervé Bazins Vipère au poing en met Reimond Stijns' Hard labeur. Tot slot vragen we nog aandacht voor de bijdrage van de Leuvense studente Sofie Couwenbergh over De zwarte kost, een novelle die steeds weer relevant wordt bevonden in het kader van de ‘postcolonial studies’. Sofie Couwenbergh wijst erop dat Buysse de stereotypische voorstellingen omkeert: hij ontmaskert de Westerse blik van de kolonisator.

We sluiten af met de teksten die werden uitgesproken door Johan de Haes en door Patrick Lateur op de huldiging van Joris van Parys in het Gemeentehuis van zijn woonplaats Stekene. Van Parys zelf bezorgde ons een in memoriam Georges Boone. Wij ronden het geheel af met de gebruikelijke kroniek, die ook terug te vinden zal zijn op www.cyrielbuysse.be.

DE REDACTIE