Medische en technische Middelnederlandse recepten

651. Grone gingeber of calamis tmaken.

Recipe zinziber dy noch groen ys machmense crighen. Ende machmense nyt krigen, soe salmen nemen grote schonen (fol. 49^r) klauen⁽²⁰⁹⁾ van wytten zinziber dy cort ende nyt hart en ys, ende scillense, ende dan salmense prickolen al hoer lyef doer myt eyn scarp gheort messe, ende dan salmense siden yn water, tot dat het water doer oer lieff gelopen is ende beginnen tweken. Ende dan salmense wtdoen, ende leggense op eyn taffel ende parsen dat water wt, ende leggense the weyke .ij. daghe in honich myt water op gesoden ende gescumet⁽²¹⁰⁾, ende sydense dan goelick, tot dat dy honich doer hoer lief lopet ende dicket, ende doent dan yn eyn verglaesde wate, ende settet en wech⁽²¹¹⁾, ende lecket ende brasset fyn deraf.

¶ Ende ysset dat dy zinziber nyt⁽²¹²⁾ weke g<e>noch wyl werden, so salmen aldus doen. Men salder op ghiten regen water ende setten sy .viij. dage yn dy zonne, ende dan salmen eyn put maken yn eyn kelre, yn dy eerde, of in ander wuchtighe stede ende doen daer⁽²¹³⁾ wochtich sand yn, ende leggen daer dy clawen yn, dat sy malkander nyt een raken, ende ghieten dar op van .iiij. dagen tot .4. daghen schonen water, tot dat sy zwellen ende weeck werden, ende syden sy dan als vorscreuen staet.

¶ Men macht oeck dy zinziber weeke yn dloge van calck of van wede assche, ende dan versutetse men weder myt water tot dathet bitter wt ys, ende dan siet men sy weder yn wyn alst vorscreuen staet, mer het ys dat beeste nyet.

(209) Voor klauen staat soe salmen nemen doorstreept.

(210) gescumet: verbeterd uit gesodcumet.

(211) wech: e verbeterd uit o?

(212) nyt: n verbeterd uit m.

(213) daer: het Hs. heeft doen.

[p. 208]

¶ Item. Sommighe nemen voer dy zinziber dy woertelen van onser wrouuen zeghel of half ginber, ende half van dy woertelen, ende dan doen sy zinziber puer in dy syroep eer sise siden.

¶ Item dy woertelen van onser wrouuen seghel, of van satirion of van yringi, is goet yn dy lenden ende maghe, beide twerwermen ende dy wortelen sultmen aldus. Nemt dy wyt syn grof ende weke ende sultsy ende dydet sy wat, ende snydet sy aen stucken, also groet als eyn dumme, ende doter wt dy hout aderen, ende steket sy weder yn dy stede, geweeckte zinziber ende tot .j. lb; tot desen salmen nemen .iij. ℔ honichs ende .j. ℔ sukers, ende doent der cruyt yn als vorscreuen is vander quede cruyt tmaken, ende sident als vorscreuen is van⁽²¹⁴⁾ dy syroep van grone zinziber tmaken.

¶ Item. Sommighen doen hyr yn dat wyrendeel wan woertelen van pinsterblommen, lies dat accorus hetet. Ende dan ist oeck guet int hoeft woer reuma ende in dy zenen.

(214) Na van staat sy doorstreept.