Historie van Malegijs

[p. 28]

Hoe Vivyen gebootschapt was vanden Engel al sijn afcoemst ende wert gheloovende in God almachtich.

DOe Vivien ghereden quam buten der poorten ende eer hi ghenaecte daer die ruese dat crijt beslaghen had so dachte hi in hem selven aldus. O Vivien waer aen staet u geloove dan aen een beelde dat gheen ghevoelen en heeft. Hoe souden dat goden connen sijn dye nyet so veel machts en hebben een gherseken [te] doen groeyen ende hebben sterflicke menschen geweest. In desen ghepeyse wert hi vervult vanden heylighen gheest ende spranc vanden paerde vallende op sijn knyen ende seyde. O God der goden dye alle dingen ghescapen ende ghemaect hebt hoe sal ic moghen crijghen volmaect verstant, wie is hi die domineert over hemel ende aerde, want bi natueren vindick wel datter een is die alle dinc gemaect heeft ende weder ontmaken sal. Aldus bid ic u God der goden dat ghi mi victorie wilt verleenen tegen mijnen viant daer ic nu tegen campen moet. Voort bid ic u God der goden dat ghi mi eenich teecken wilt laten geschien, ic sal altijt aen u gelooven ende dienen. God vanden hemel siende des iongelincx begeerte heeft sinen engel geseyt aldus. Gaet tot Vivyen dien ic vercoren heb tot mijn campioen ende draget hem een standaert ende een scilt van mijnder figuren so ic gehangen was aen die galge des cruces ende segt hem de gelegentheyt vanden kersten geloove hoe ic gestorven ben ende weder verresen &c. Ende segt hem sijn afcoemste, daer hi af gheboren is, twelc denghel dede. Die coninck IJvorijn ende sijn heren ende Benfluer met haer .xij. camenieren al te samen costelijc toegemaect sijnde quamen met dien state buten der poorten so verre rijdende, dat sy Vivyen saghen daer hy was knielende. De coninc IJvorijn seer verwondert sijnde, dede sijn volc stille staen ende vraghede een vanden outsten heeren die bi hem was.

[p. 29]

Wat macht bedieden dat Vivien also op sijn knyen leit met gevouden handen of hi gracie begheert aenden ruese, of soude hi al rede verwonnen sijn. Dese heere hoorende des conincx woorden seyde. Heere coninc ghy abuseert [u], en siedi niet dat hi die goden aenbedet om victorie te hebben ende ghi sult sien dat hy den campe winnen sal ende u dochter verlossen. Die coninc dit horende wert verblijt ende beval dat een ieghelijc soude stille bliven staen ter wijlen dat sijn sone in sijn ghebet was. Benfluer bleef staende dat sij hem int ghesichte hadde, want al wast sake dat sy hem hielt als broeder, nochtans wrachter Venus in bij der natueren ghelijcheyt, alsomen noch hooren sal. Doen Vivien dus langhe op sine knyen gelegen hadde biddende ende sijn oogen ten hemel slaende ende segghende. O God der goden laet mi doch verwerven volmaect verstant van u. So is denghel Gods neder ghedaelt in die ghedaente van een schoon iongelinc een scilt in die een hant hebbende, ende in de ander hant een baniere, welc banier was viercant van schoonder witter siden, in dat middel van deser baniere stont een schoon crucifixe met de figure van onsen heere daer aen hangende, ende desgelijx stont ooc inden schilt, ende die engel sprac tot Vivien. O Vivien die groote begeerte hebt gehadt van God boven alle goden, die alle dinc geschapen ende gemaect heeft slaet op u oogen ende siet hoe u scepper voor u gestorven is, dits die figure van hem daer ghi om geroepen hebt wiens dienaer ic ben, ende die mi tot u gesonden heeft. Vivien dese figuer siende creech alsulcken medelijden dat die tranen wt zijn oogen sprongen, ende riep met luyder stemmen. Willecome mijn scepper mijn maker, willecome God boven alle goden aen wien ick mijn geloove setten sal. Die engel dit siende seide seer soetelijcken. O Vivien die noch werden sult campioen vanden oppersten God coninc der

[p. 30]

hemelen ende der aerden, wiens figure hier voor u staet dits God ende mensce, voor alle sondaren mensce geworden, wt gesonden vanden hemelsche vader, gedaelt in een suver maechdelick lichaem sonder eenich mans toe doen, geboren biden heiligen geest ende dit moet ghi volmaectelijc gelooven want het is dat principael artikel des heyligen kersten gheloofs. Doe seyde Vivien. O mijn onderwijser ick wil gaerne ghelooven met goeder herten sonder murmuratie want bi naturen so gevoel ick wel dat ons goden niet en sijn dan duvels tabernaculen, want si en hebben roecke noch smake mer [sijn] beelden van goude gemaect na sterflike creaturen, aldus weet ic wel datter een God moet sijn dye alle dinc ghescapen ende ghemaect heeft inden welcken ic volmaectelijc geloove. Die engel seyde. O Vivien so moetty voort geloven dat hi besneden is geweest dat hi tot zijn .xxx. iaren gepredict ende veel miraculen gedaen heeft, doden doen verrijsen blinden siende doove horende croepelen gaende, daer na is hi opten palmsondach in Jerusalem heerlic ontfangen, van sijn eygen discipulen verraden, gevangen vanden ioden, gegeesselt gecroont ende daer na verwesen van lijf ter doot sonder sake, dus hebben si hem ghecruyst opten berch van Calvarien also ghy hier siet. Vivien dit horende creech alsulcken compassie dat hi seyde met luder stemmen. O mijn here mijn God hebdi so vele geleden voor mi wat sal ic arm sondich creatuer voor u doen om u te behaghen. Denghel seyde. Hi en begeert niet meer, dan dat ghi u selve bekeert van desen ongelove ende reyst van daer ghi geboren sijt want u vader ende u moeder ende Malegijs u broeder sijn kersten. Vivien dit hoorende wert seer verwondert, ende verhief hem vander aerden seggende. O dienaer Gods en belcht u niet dat ic u vragen sal. Ghi segt dat ic geboren ben vanden kersten bloede. Is coninc IJvorijn van

[p. 31]

Mombrant mijn vader niet ende Benfleur mijn suster, dit wildic gaerne weten. Die enghel antwoorde. Die coninc IJvorijn van Mombrant en bestaet u niet, so en doet ooc Benfleur, mer u vader heet Buevijn van Eggermont ende u moeder heet Druwane, ghy waert gheboren in de stat van Eggermont, die gewonnen was vanden grave van Palerne daer ghy genomen waert van een heiden ende so gebracht in Mombrant daer ghi op gehouden sijt ende die coninc hielt u voor zijn kint welc niemant en wist. Vivien dit horende viel op zijn knien Gode danckende dat hi ghecomen was vanden kersten bloede. Doe seyde die engel. Vivien legt af die wapen, die u niet toe en behoort, ende hanget dit cruce aen uwen hals ende neemt dien standaert in u hant, daer ghy victorie mede hebben sult, mer eerst suldi veel moeten lijden, mer en twijfelt niet, tgheen dat ghi lijden sult wert in penitentie van uwen sonden dat ghi aldus lange die afgoden hebt aenghebeden. Vivien seyde. Tis mi al lief wat ick lijde voor mijn heere ende mijn schepper. Ende denghel leerde Vivien aldus voort int heylighe kersten gheloove.

Doen die ruese in die stadt gheweest had ende den camp aen had genomen, so is hi gecomen in die tente vanden soudaen van Persen, so geringhe als den dach op gegaen was. Doen seyde die soudaen van Persen. O geminde vrient Broeysin ende mijn wtvercoren campioen, ick bidde u dat ghi wel voor u siet, want al ist maer een iongelinc, si sijn somtijts rasch van leden, ende niemant en sal sijn viant te cleyne kennen. Die ruese dit horende wert seer lachende ende seyde. Heer soudaen hoe moechdi dat seggen, oft meendi mi te proeven dat ic vervaert ben, ic segge u al waerder .xij. van dier gelijcken ic en soude mi niet vervaren. Doe seyde daer een ammirael. Heer soudaen ghi spreect daer sotte woorden, ghi wetet wel al warender .xij. die

[p. 32]

vroomste in heydenisse hi soudese al dooden, hoe soude dan alsulcken iongelinc alleen tegen hem vechten ende dit volchden alle die heeren. Doe seyde die ruese. Heer soudaen ick sal u gheringhe wten twijfel helpen ende hi beval sijn camerlinck dat hij sijn paert ghereet maecken soude. Tis te weten dat dit paert .x. voeten hoge was ende twas so overdadich van slane ende van bijten dattet bat scheen een duvel dan een paert. Doe tpaert gereet was, so sprancker die ruese op ende seyde. Heer soudaen ende ghy heeren nu is den dach gecomen dat die soudaen van Persen gebruycken sal die schoone Benfluer des conincx IJvorijn van Mombrants dochtere ende die belove ic cortelijcken te leveren tot uwen wille ende hier mede so neem ic die lancie in mijn hant als u campioen, ende met dien oorlof nemende aen den coninc ende aen sijn heeren, so sloech hi sijn paert met sporen ende reet daer het crijt gemaect ende ghestelt was. Doe die ruese wech gereden was, so ginc die soudaen int midden van sijn heeren staen ende seyde. O mijn vrienden die my noyt begeven en hebben, so bid ic u dat ghi u wapent, op avontuer hoet inden campe vergaen mocht, oft mijn ruese des conincx van Mombrants campioen verwonne, so soude die coninck IJvorijn onversien mogen slaen ende verlasten hem, want waer ic hem quijt nimmermeer en soudick verblijden, aldus so laet ons toesien, op avontuer wat daer geschien mocht. Desen raet dochte allen den heren goet sijnde ende seyden. Heer soudaen wat u belieft dat belieft ons ende wi willen met u leven ende sterven. Doe was die soudaen verblijt ende danctese seer. Met dien ginc hem elc int harnas steken ende quamen so gelijc te crijt ontrent .C.C.C. mannen, ende hier mede reedt die soudaen met zyn heeren na den campe.

Dengel Gods leerde Vivien int heylich kersten geloove.

[p. 33]

Ende coninck Yvorijn sijnde noch op dye selve plaetse met zijn dochter verwonderde seere, wat Vivien daer so lange maecte. Doe seyde Benfluer. O beminde vader ic sie daer bi Vivien staen een schoon iongelinc met witten habijte ghecleet wiens aensichte was blinckende ghelijc dye sonne. Die coninck verwonderde met allen seere ende oock alle sijn heeren dat si den ionghelinc niet en saghen. Doe stont op die caliphe van der synagoghen ende seyde. Heer coninc ghy moecht die ure wel ghebenedijen doe Vivien u sone was gheboren want het is dat alder salichste kint dat in alder werelt is, om dat u dochter siet een iongelinc bi haren broeder. Die coninc Yvorijn seyde. Hoe coemt dat mijn dochtere Benfluer dese ionghelinck meer siet dan wi doen. Die caliphe daer op antwoorde, om dat sij noch een suyver maghet is, want die ionghelinck is Mamets bode, die hem tijdinghe van victorien brenghet, ende die bode is [soo] suyver dat ons oogen niet en souden moghen verdraghen te sien. Die enghel Gods halp Vivien weder te paerde, ende maecte hem een cruys voor sijn voorhooft seggende. O Vivien strijt vromelijck tegen u campioen, u generatie sal meer Turcken verslaen dan daer nu levende sijn. Ende als ghi den campe ghedaen hebt so keert ter stont weder in die stadt ende segdt openbaerlijc dat ic u gheseyt hebbe, ende dat ghi kersten gheworden sijt. &c. Ende ick sal bi u sijn inden campe, ende sal verblinden des ruesen ooghen, want in deerste porse suldijt seer hart hebben, mer u en sal niet misschien. Doe verblijde hem Vivien met ganscher herten seer, ende reet na dat crijt metter lancien daer die bannier aen hinck, die hem denghel ghegheven hadde. Die coninck Yvorijn dit siende seyde tot alle sijn heeren. Laet ons haestelijck aen ryden, want Vivien mijn sone rijdet na dat crijt, ende hi hevet aen sijn lancie een wimpel die hi

[p. 34]

niet en hadde doe hi wter stadt scheyde. Doe seyde die caliphe. Dat heeft hem Mamet ghesonden in teecken van victorien, dies wi hem alle gader wel dancken ende loven moghen. Die soudaen van Persen siende dat die coninck Yvorijn sijn dochter so chierlijck ende so costelijck toe hadde ghemaeckt, so wert hy hertelijcken lachende ende seyde. Ghi heeren die coninck Yvorijn hevet sorghe voor sijn campioen, ende daer om heeft hi sijn dochter Benfluer reede ghemaeckt ende verchiert om my te ghevene. Die ruese is ten alder eersten ten crijte ghecomen verwachtende sinen campioen. Ende ten laetsten so is Vivien oock ten crijte ghecomen om te campen.