[Nummer 4]
Zintuigen in de Middeleeuwen
Welke geluiden klonken in de middeleeuwse leefwereld, en hoe rook het? Werden dezelfde dingen lekker gevonden als nu? De zintuiglijke waarneming was in de Middeleeuwen natuurlijk even essentieel als tegenwoordig, maar toch zijn expliciete beschrijvingen van bijvoorbeeld voelen, ruiken of proeven vrij uitzonderlijk. Dergelijke gegevens komen vaak alleen zijdelings in bronnen naar voren. Daarom staan in dit themanummer van de twintigste jaargang van Madoc de vijf zintuigen centraal.
Gehoor, reuk, tast, zicht en smaak zullen worden verkend vanuit verschillende invalshoeken (herrie en harmonie, lekker en vies, letterlijk en figuurlijk) en een scala aan vakgebieden. Zo blijkt het streven om de hostie tijdens de mis te kunnen zien gevolgen te hebben voor de kerkarchitectuur, speelt aanraking een expliciete rol in de middeleeuwse liefdespoëzie, wordt de muziek van planeten bestudeerd vanuit de muziekwetenschap, en vormen de notities van een Scheveningse visafslager in ruste een interessante historische bron over locale eetgewoonten en voedselbederf.
De bijdragen over de zintuigen worden visueel aan elkaar geregen met details uit de beroemde vijftiende-eeuwse tapijtenserie van La dame à la licorne uit het Musée de Cluny te Parijs. In Oudfriese boeteregisters speelt juist het verlies van de verschillende zintuigen een belangrijke rol, zoals blijkt uit de citaten en hun vertaling die Han Nijdam voor elk zintuig presenteert.
De redactie hoopt dat het ter hand nemen van dit rijk geïllustreerde themanummer een feest voor het oog zal zijn en dat u van de bijdragen zult smullen.
De redactie
Auteursrechtelijk beschermd