Madoc. Jaargang 1996

[p. 124]

kroniek

23 Maart

Volgens de Franse kunsthistoricus Jacques Franck hebben de restaurateurs het Laatste Avondmaal van Leonardo da Vinci verknoeid. Al eeuwen tracht men het fresco dat Da Vinci in 1497 voltooide, door schilder- en pleisterwerk tegen verval te beschermen. Sinds 1979 heeft Pinin Barmbilla Barcilon aan de restauratie van het fresco gewerkt. Hij zou met het verwijderen van latere toevoegingen ook delen van het origineel hebben beschadigd (Utrechts Nieuwsblad en de Volkskrant, 23-3-1996).

28 Maart

Niet graaf Floris V (1254-1296) maar een onbekende man uit de achtste eeuw ligt onder de gedenksteen in de Nederlands Hervormde kerk te Rijnsburg. Ook de andere vijftien skeletten, waarvan men dacht dat dit leden van de grafelijke familie van Holland waren, blijken vele eeuwen ouder. Dit concluderen fysisch antropoloog G. Maat en amateur-historicus/hoogleraar chemie E. Cordfunke. In 1949 en 1951 werden de graven blootgelegd en werd geconstateerd dat het hier Floris V en zijn familie betrof. Het skelet uit graf 92 vertoonde immers sporen van verwondingen die overeenkwamen met die, waaraan Floris V volgens schriftelijk bronnen zou zijn overleden.

Het Floris V-jaar was een goede aanleiding om een en ander nog eens goed te onderzoeken. Omwille van DNA-onderzoek werd het graf gelicht om enkele botmonsters te nemen. Volgens röntgen- en C14-onderzoek zouden de skeletten alle uit de achtste eeuw dateren (NRC-Handelsblad, 28-3-1996).

18 April

Op 1 mei 1996 bevond het hemd van Jezus, niet te verwarren met de lijkwade van Turijn, zich precies achthonderd jaar in Trier. Volgens de apostel Johannes heeft Jezus dit hemd bij zijn kruisiging gedragen. Het is niet duidelijk hoe het relikwie in Trier is beland. Er zwierven in de vroege Middeleeuwen overigens wel twintig hemden van Jezus door Europa, aldus de Duitse Dominicaan Basilius Streithoven. In 1296 echter ontfermde Trier zich over het enige echte exemplaar. Nadat het in 1512 bij de eerste publieke uitstalling werd beschadigd door de vele handen die het aanraakten, werd besloten het hemd maar éénmaal per zeven jaar te tonen. In de zeventiende eeuw werd het verborgen om oorlogsschade te voorkomen. In 1844 was het weer te zien in de Moezelstad. Deze eeuw werd het alleen in 1939 en 1959 (1,8 miljoen bezoekers) getoond. Dit jaar was het

[p. 125]

tot 17 mei te bezichtigen. Men verwachtte vele pelgrims. Ondanks de oproep de pelgrimage niet te misbruiken als een soort festival, hebben ondernemers de markt overspoeld met souvenirs (de Volkskrant, 18-4-1996).

20 April

In Tiel hebben archeologen de resten van een middeleeuwse rivierkade opgegraven. Onder de Westluinense straat steken de eeuwenoude beschoeiingen uit de klei. Resten van meerpalen geven de plaats aan waar de Tieler kooplieden hun schepen op het strand langs de Linge hebben gesleept. Bijzonder aan deze vondst is het eikehout, afkomstig van Duitse schepen, dat door de Tielenaren in de elfde eeuw opnieuw werd gebruikt om hun haven uit te breiden. De bevindingen worden zo snel mogelijk door de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB) gedocumenteerd, want het hout zal aan de oppervlakte binnen twee weken zijn weggerot (de Volkskrant, 20-4-1996).

23 April

Archeologen van de Rijksuniversiteit Groningen zijn erin geslaagd om een middeleeuwse nederzetting volledig op te graven. Het gaat om Peelo, een gehucht ten noorden van Assen. Ze vonden hier sporen van drie opeenvolgende boerenbehuizingen, daterend uit de periode 1000-1400. De boerderijen Derkinge en Hovinge werden al in 1980 en 1988 ontdekt. Nu werd het erf van boerderij Huisinge blootgelegd. Peelo wordt in bronnen van 1040 al genoemd, als zijnde samen met Groningen door de Roomse koning Hendrik III geschonken aan de Utrechtse bisschop (Trouw, 23-4-1996).

27 April

Gezien de monumentale waarde van het Buurkerkhof in Utrecht, heeft het Gemeentelijk Energiebedrijf besloten een transformatiehuisje onder de grond te plaatsen. Dit project, in het kader van de regeling ‘beschermd stadsgezicht’, kan als voorbeeld dienen voor PTT-Telecom en Casema, die in de monumentale binnensteden steeds vaker met dit probleem te maken hebben. De archeologische dienst heeft drie weken tijd om onderzoek te doen in het gebied rondom de Buurkerk, Utrechts oudste parochiekerk. Men verwacht naast een aantal graven ook ander materiaal te vinden uit de vroege Middeleeuwen (Utrechts Nieuwsblad, 27-4-1996).