Madoc. Jaargang 1992
(1992)– [tijdschrift] Madoc–
Auteursrechtelijk beschermdEgidius waer bestu bleven. Paul Rans Ensemble. Eufoda, 1992. 75:07 min. CD 1170. Cat. B (ca. f 40, -).Onder deze titel heeft het Paul Rans Ensemble achttien liederen uit het Gruuthuse-handschrift (ca. 1380-1390) geselecteerd en opgenomen. De liederen in dit Brugse handschrift, 147 in totaal, worden toegeschreven aan de dichter en zanger Jan Moritoen. Naast de bekende liederen Egidius waer bestu bleven en het Kerelslied staan op deze cd verscheidene hoofse liederen die Moritoen voor zijn geliefde Marie schreef, waaronder Mijn hertze en can verbliden niet. Maar ook het minder hoofse, dubbelzinnige repertoire was Moritoen niet vreemd. Prachtige staaltjes onkuisheid hoort men bijvoorbeeld in Het soude een scamel mersenier en De vedele es van so zoeter aert. Opmerkelijk is de verstaanbaarheid van de teksten en de expressiviteit waarmee zij worden voorgedragen. Gelukkig heeft het ensemble het aangedurfd om de liederen niet al te verfijnd te zingen. Het is alleen jammer dat men ook hier gemeend heeft dat de liederen door toevoeging van speelse instrumentale begeleidingen en improvisaties voor de luisteraar boeiender worden. In de toelichting vragen de samenstellers zich af: ‘Onbegeleid, met één of meerdere instrumenten? Werd er geïmproviseerd, misschien zelfs polyfoon? Geen van die vragen kan met zekerheid beantwoord worden, maar improvisatie met één of meer instrumenten zal zeker niet ongewoon geweest zijn.’ Vanuit die optiek worden instrumenten op allerlei manieren ingezet. Sommige liederen worden voorafgegaan door lange instrumentale inleidingen (Het was een ridder wael ghedaen). En ook van de refreinen wordt dankbaar gebruikt gemaakt om in de loop van het lied steeds meer instrumenten toe te voegen (Een wijf van reinen zeden). Toegegeven moet worden dat het een zekere climaxwerking heeft. Bovendien zijn de instrumentalisten zeer de moeite waard om beluisterd te worden. Hun spel is over het algemeen gaaf en zuiver. Toch doet de schijnbaar onvermijdelijke toevoeging van instrumenten soms afbreuk aan de spanning die de zanger in zijn voordrachten weet te brengen. Wat mij betreft had men de teksten meer voor zich mogen laten spreken. Ik zwijg maar over de moderne folk-achtige finale, waarmee het ensemble als geheel de cd besluit. Interessant is overigens om de reconstructie van Paul Rans te vergelijken met bewerkingen van andere ensembles. Met spanning kunnen we dan ook uitzien naar de cd die Camerata Traiectina in december van dit jaar zal uitbrengen. Ook op deze cd zijn Gruuthuse-liederen opgenomen, alsmede liederen van Ha- | |
[pagina 245]
| |
dewijch en nog enkele andere composities, waarmee Camerata vorig jaar in den lande optrad. Anne Houk de Jong |
|
