Madoc. Jaargang 1992

[p. 58]

kroniek

12 November

Het North Carolina Museum of Art in Raleigh (Verenigde Staten) wil twee vijftiende-eeuwse schilderijen teruggeven aan het Duitse stadje Immenstadt, waar ze in de Tweede Wereldoorlog uit een kerk zijn verdwenen. Het is niet bekend hoe de schilderijen in het museum terechtgekomen zijn: ze zijn in 1952 te goeder trouw gekocht. Het gaat om twee panelen die door een onbekende meester geschilderd zijn in opdracht van Casper von Laubenberg. Hij en zijn familie zijn op de panelen afgebeeld. (NRC Handelsblad, 12-11-'91)

12 December

Nu pas is bekend geworden dat een half jaar geleden bij het dorp Tzummarum in Friesland ongeveer drieduizend zilveren munten uit de Karolingische tijd gevonden zijn: de grootste muntenvondst in Europa uit deze periode. De munten zaten in een aardewerken pot en dragen de beeltenissen van keizer Lodewijk de Vrome en zijn zoon Lotharius. Ze zijn opgekocht door het Koninklijke Munt- en Penningkabinet in Leiden. (NRC Handelsblad, 12-12-'91)

6 Januari

De Woeste Hoeve, een oude herberg bij Beekbergen, is door krakers bezet. Zij willen het restaurant dat al drie jaar leeg staat van de ondergang redden door het zelf op te knappen en wellicht een jeugdherberg te beginnen. Al in de late Middeleeuwen stond op ongeveer dezelfde plaats een herberg die een vaste pleisterplaats was voor kooplieden en reizigers. Het huidige pand stamt uit 1771. (NRC Handelsblad, 6-1-'92)

25 Januari

Een actie-comité strijdt voor het behoud van de Veluwse Bandijk, een kronkelige, smalle bomendijk langs de IJssel in het landgoed De Poll bij Voorst. Omstreeks 1300 deed de dijk al dienst als waterkering. Door de voorgenomen dijkverzwaring door Rijkswaterstaat zullen de dijk en de unieke flora en fauna van het landgoed onherstelbaar verwoest worden. Het comité heeft Rijkswaterstaat gevraagd alternatieven te zoeken voor verzwaring van de historische Bandijk. (NRC Handelsblad, 25-1-'92)

[p. 59]

11 Februari

De vier krakers die sinds december de Woeste Hoeve bezet houden, zullen het pand begin maart verlaten. De krakers zullen vrijwillig vertrekken als een bouwploeg zich meldt om te beginnen met het opknappen van het pand. (NRC Handelsblad, 11-2-'92)

12 Februari

In Friesland dreigen ongeveer 150 terpen te verdwijnen door erosie. Vooral in de gebieden waar akkerbouw plaatsvindt worden de terpen steeds vlakker en verwijnt het karakteristieke landschap. Van de zevende tot de elfde eeuw, toen begonnen werd met de aanleg van zeedijken, werden er terpen gebouwd. Tot halverwerge de vorige eeuw waren de meeste terpen intact. Omstreeks 1850 begonnen boeren de terpen af te graven om de zeer vruchtbare terpaarde te verkopen. In deze eeuw is het terpenonderzoek op gang gekomen. Sinds 1961 hebben 1000 van de 1500 terpen in Friesland de status van monument. In de jaren tachtig kende het terpenonderzoek een bloeiperiode. Van belang was onder meer de opgraving bij Oosterbeintum van een middeleeuws grafveld. (NRC Handelsblad, 12-2-'92)

13 Februari

Na vijf jaar leegstand, verval en bestuurlijke onduidelijkheid wordt de vijftiende-eeuwse Waag aan de Amsterdamse Nieuwmarkt weer in gebruik genomen. De gemeente wil het gebouw voor een jaar verhuren aan Czar mediaprodukties. De Waag zal gedurende die tijd gebruikt worden voor tentoonstellingen, concerten en het opnemen van televisieprogramma's. (NRC Handelsblad, 13-12-'92)

15 Februari

De renovatie van de veertiende-eeuwse Olofskapel in Amsterdam heeft het hoogste punt bereikt. Het aangrenzende Barbizon Palace Hotel wil de in oude stijl herstelde kapel als congrescentrum in gebruik nemen. (NRC Handelsblad, 15-2-'92)

18 Februari

De erfgenamen van de in 1982 overleden Duitse componist Carl Orff hebben twee Nederlandse platen verboden met house-versies van O Fortuna, een deel uit Orffs bewerking van de middeleeuwse liederencyclus Carmina Burana. (NRC Handelsblad, 18-2-'92)

[p. 60]

19 Februari

Florence en omstreken staan vanaf april tot het einde van het jaar in het teken van Lorenzo dei Medici. Zijn sterfdag, op acht april vijfhonderd jaar geleden, vormt de aanleiding voor een lange reeks tentoonstellingen, muziek- en toneeluitvoeringen en congressen waarin aandacht wordt besteed aan de vele cultuurhistorische aspecten van zijn tijd. Lorenzo heeft een zwaar stempel gedrukt op de staatkundige vorming van Florence en de kunsten en wetenschappen gestimuleerd. (NRC Handelsblad, 19-2-'92)

24 Februari

Een rechter in Florence heeft zeven hoge ambtenaren en gemeentebestuurders veroordeeld tot gevangenisstraffen van een tot twee maanden omdat de restauratie van de beroemde Piazza della Signorina, die van nieuwe tegels is voorzien, niet goed is uitgevoerd: de herbestrating heeft de authenticiteit van een historisch en cultureel goed aangetast. De restauratie heeft geleid tot felle polemieken en discussies waarin gevraagd wordt om de bestrating uit de dertiende eeuw te herstellen. Het plein was toen bedekt met gebakken rode stenen. (NRC Handelsblad, 24-2-'92)

25 Februari

De vice-president van de Amsterdamse rechtbank, mr. J. Vrakking, heeft in twee kort gedingen bepaald dat platen met de house- en disco-versies van Carl Orffs O Fortuna uit zijn bewerking van de Carmina Burana niet langer gemaakt of verkocht mogen worden. Volgens Vrakking moet Orff als maker van het lied worden beschouwd en liggen de morele rechten van het werk bij diens weduwe, aan wie geen toestemming was gevraagd. (NRC Handelsblad, 25-2-'92)

28 Februari

Babylon aan de Rhône, de roman van Helene Nolthenius over de middeleeuwse minderbroeder en speurneus Lapo Mosca, is een van de 21 geselecteerde titels die meedingen naar de AKO Literatuur Prijs 1992. (NRC Handelsblad, 28-2-'92)

29 Februari

In het Zeeuws-Vlaamse Aardenburg is een vrij gave grafkelder gevonden uit de veertiende eeuw. In het graf zijn de resten aangetroffen van vier mensen en enkele muntjes. De wanden zijn beschilderd met kruizen, lelies en een Christusfiguur. Het gemeentebestuur van Aardenburg overweegt om de kelder, die vroeger waarschijnlijk deel heeft uitgemaakt van de Mariakerk, te restaureren. (NRC Handelsblad, 29-2-'92)