Maatstaf. Jaargang 20

[p. 545]

j.a. deelder
het noorden vinden zonder kompas

(Korte inhoud van het voorafgaande)

's Zaterdagsmorgens arriveren de deelnemers in de hotels te Goes. Om 12 uur stapt men in een touringcar, die u naar Kapelle brengt, alwaar in restaurant ‘De Caisson’ een Zeeuwse koffiemaaltijd wordt gebruikt. Dit heeft een hartaanval tot gevolg.

Na de lunch, rond 14.45 uur, volgt een tocht naar Versailles, dwars door de Bois de Boulogne.

Doktoren brengen u weer bij door uw borstkas te openen en hartmassage toe te passen. Er is ruim de gelegenheid het Paleis met zijn beroemde Spiegelzaal te bezichtigen.

Dan wordt u in een zuurstoftent gelegd, waar u maagkrampen krijgt, gevolgd door een scheur in de maagwand en buikvliesontsteking. In een eenvoudig dorpscaféetje wordt vervolgens thee gedronken.

Omdat u bang bent voor de pijn, vraagt u om narcose.

U valt van de draagbaar, breekt een been en een sleutelbeen en krijgt opnieuw moeilijkheden met uw hart, waardoor een snede in uw luchtpijp moet worden gemaakt.

Tenslotte ligt u daar - een luchtbuisje in uw keel, een afvoerbuisje in uw maag, een been in het gips en een arm in een draagband - en het leven gaat intussen onverminderd voort...

137

In de wachtkamer zat nog maar één mede-patiënt. Een oudere heer met een bril, misschien een notaris. Hij keek zwijgend voor zich uit, terwijl hij peinzend aan z'n lip trok.

[p. 546]

Er waren al twee patiënten voor ons geholpen en nog hadden we geen woord gewisseld. Ik besloot dan ook de - bepaald drukkende - stilte te verbreken.

‘Wat is het nieuws toch triest tegenwoordig,’ begon ik, terwijl ik mijn krant dichtvouwde, ‘alweer een overstroming! En als er geen ramp is, dan is er wel wat anders...’

Hij keek mij aan en glimlachte.

“Groei... of verdwijn! Dat is het motto van deze tijd. Er is altijd nog een goede kans voor hen, die zich met hart en ziel wijden aan één groot, onwankelbaar doel! Voor hen, die niet alleen hoge idealen koesteren, maar ook bereid zijn ernaar te leven! Voor hen, die nimmer twijfelen aan hun succes, hoe ook de weg is, welke zij gaan moeten! Wat de wereld nodig heeft, zijn mensen, die zó'n graad van zelfbeheersing hebben bereikt, dat ze zonder uit hun middelpunt te raken de onaangenaamste dingen verdragen kunnen. Toen het westen des lands in de barre winter van '44 op '45 gebukt ging onder honger, koude en terreur, wisten de oude beproefde medewerkers van het tijdschrift ‘Denksport’ - zij het met welhaast bovenmènschelijke inspanning! - toch een groot aantal puzzles, problemen en kruiswoordraadsels samen te stellen. Zelf was ik in die tijd bezig met het haken van een trouwjurk voor mijn dochter. Op zichzelf misschien niks bijzonders, maar wèl, dat de twee meter lange sleep èn de bolero met mouwen geheel gehaakt waren uit 1770 rondjes! Het patroon voor die rondjes had ik zelf ontworpen en het maken van die jurk kostte me anderhalf jaar... Wijs mij de man, die vasthoudt, als anderen loslaten; die sterk staat, naarmate anderen verslappen; die dóórgaat, waar anderen terugdeinzen - en ik zeg u, dat dàt de man is, die tenslotte overwint! Wie weet en weet, dat hij weet, is een meester. Wie weet en niet weet, dat hij weet, heeft een meester nodig. Wie niet weet en weet, dat hij niet weet, heeft liefde nodig. En wie niet weet en niet weet, dat hij niet weet, die is verloren. Wat zich afpeelt in uw geest, zal vroeg of laat bewaarheid worden. Elke handeling heeft z'n invloed en bepaalt tenslotte het lot. Ziedaar de wet des levens! Wie vandaag de dag de krant

[p. 547]

leest en de tv-discussies volgt, kan zich met recht afvragen: een vogel, die veren eet? Een zoogdier, dat nooit drinkt?? Een vis, op wiens kop een vissnoer groeit, met een worm, om andere vissen te vangen??? De bewuste mens houdt het oog niet meer naar binnen gericht, doch naar buiten, naar de oneindige peripherie! Het noorden te vinden zonder kompas - dat is wat hem voor ogen zweeft! Maar laten we niet afdwalen... Hoe staat het nu eigenlijk met de geurigheid van de gagel? Om die te ervaren, moet u op een zomerdag maar eens terugkomen, als de struiken volzitten met stijve grijsgroene blaadjes. Wie dan, in de schemering op een tuinbank gezeten, de geluidloze vlucht van de vleermuizen gadeslaat, komt ongemerkt sterk onder de indruk van het geheimzinnige gedrag dezer diertjes. Vergeet echter niet in het voorbijgaan even om u heen te kijken! Tien tegen één, dat u tormentil ziet en dopheide en allicht ook wat gewone struikhei. Genoeg om te weten, dat de gagel niet alleen is gediend van vochtige grond, doch ook van uiterste kalkarmoede, zodat u hem niet hoeft te zoeken in de duinen bezuiden Bergen... Voor de geleerden is Spitsbergen een wáár paradijs! Glaciologen kunnen er levende gletsjers bestuderen en fossielen zijn er in overvloed. Onlangs nog vonden paleonthologen er een Kiaeraspis, een prehistorische vis, die hier meer dan 300 miljoen jaar geleden voorkwam en die zó prachtig was versteend, dat zelfs de hersens, de ogen, de zenuwen en de fijnst vertakte bloedvaten vrijwel ongeschonden bleven bewaard! Dan zijn er nog de dode werelden. De donkere sterren... Onzichtbare ijskoude massa's, wier aanwezigheid alleen valt af te leiden uit hun aantrekkingskracht. Het is best mogelijk, dat een dergelijke ster de aarde uit dit zonnestelsel wègrukt en met zich meevoert, de ruimte in, waar de stralen van de zon niet kunnen doordringen. En zoals u weet, kan men in een bepaald gebied geen ontdekkingen doen, als men er niet in doorgedrongen is! Ga daarom zitten in een diepe stoel, b.v. een clubfauteuil, aanvankelijk met lage schoenen of pantoffels aan, later zonder, en oefen geduldig het op-en-neer bewegen der benen, waarbij de voeten, vlak

[p. 548]

langs elkaar, in een halve cirkel om elkaar heen worden geslagen. Dit zal in het begin veel moeite kosten, maar kan bij flink doorzetten spoedig worden aangeleerd en vormt dan een belangrijke steun bij de ontwikkeling van een voortstuwende, wrikkende beenbeweging... Hoe kan een frisdrank ons verkwikken, als de zond brandt en de dorst groot is! Hoe kan een kruivig glas bier ons doen opleven, als de keel droog is en de rijsttafel heet! Hoe kan een nog jonge Bordeaux ons verlichten en ons veel voor de toekomst beloven, als zij tot volwassenheid gerijpt zal zijn! Gaat het u niet snel genoeg, KRAB DAN NOOIT MET EEN MESJE DE RIJP VAN HET KOELLICHAAM, maar zet er een ijslaatje in met heet water! Wat u niet in de koelkast kan zetten? De stoptrein uit Amersfoort. Het klinkt misschien gek, maar het is een feit... Mag ik me even voorstellen? W. Kreukniet, oud-accountant en oud-leraar in het Boekhouden en de Staathuishoudkunde te Rotterdam. Die Buchhaltung wird in der Masze mehr an Bedeutung im Berufsleben der Völker gewinnen je mehr es gelingt durch wissenschaftliche Pflege der Buchhaltung deren Wesen zu erklären und deren Formen zu verbessern, wat ik u brom... Natuurlijk zullen er mensen zijn, die zeggen: Alles goed en wel, maar is onze zegsman wel betrouwbaar? Men spreke in zo'n geval wat luider en houde de telefoon dicht bij de mond. Klop de slagroom bijna stijf, meng de mayonaise erdoor, het citroensap of de witte wijn, de ketchup, de cognac, de sherry en de peper. In gevallen, waarin het reglement niet voorziet, beslist het Bestuur. Kortom: een interessant fonds, dat meer verdient dan de f 80,-, die de Amsterdamse effectenbeurs ervoor wil geven. Maar laat ons thans terugkeren tot onze zwermende korf, waar de bijen reeds het vertreksein gaven, zonder op het eind mijner beschouwing te wachten. O jeugd, ga voort met moed! De weg is vrij! Nog één tip... Vermijd zo veel mogelijk het zitten op een bontmantel!’