Lutherse Bijbel (1648)

Het xij. Capittel.

Heeft ses deelen: I. Insettinge des Kercken-iaers. II. Insettinge des Paesch-lams. III. Het onderhouden van ’t des Paesch-feest. IV. De doodinge van d’ eerst-geborene in Egypten. V. Der kinderen Israëls uyt-toght uyt Egypten, met ’et getal van dien. VI. De wijse van het Paesch-lam te eten.

I.1

MAer de HEERE sprack tot Mose ende Aaron in Egypten-lant:

2

Dese maent sal by u-lieden d’eerste maent zijn; ende van haer sult ghy de maenden des jaers beginnen.

II.3

SPreket tot de gantsche gemeynte Israëls, seggende: Aen den tienden dagh deser maent neme een yegelijck

[fol. 29r]

een lam, daer een huys-vader is, t’elcken een lam tot een huys.

4

Maer indien harer in een huys tot een lam te weynigh zijn, soo neme hy’t, ende sijn naeste na-buer aen sijnen huyse; tot dat harer soo veel wort, dat sy ’t lam op-eten konnen.

5

Doch ghy sult een sulck lam nemen, ⁺ daer geen gebreck aen en is, een manneken, een jaer out: van de lammeren ofte geyte-bocken sult ghy ’t nemen.

+ Lev. 1,3. cap. 22,21. Psal. 1,8. 2 Pet. 1,19.

6

Ende sult ’et behouden tot op den veertienden dagh der maent: ende een yegelijck hoopken in gantsch Israël sal ’t slachten tusschen avonts.

7

Ende ghy sult van sijn bloet nemen, ende beyde posten aen de deure, ende den oppersten dorpel daer mede bestrijcken aen de huysen, daer sy ’t in eten.

8

Ende sult alsoo dat vleesch eten in der selver nacht, ⁺ aen ’t vyer gebraden, ende ongesuerde brooden; ende sult het met bittere sause eten.

+ Num. 9,11. 1 Cor. 5,8.

9

Ghy en sult het niet rouw eten, noch met water gesoden; maer aen ’t vyer gebraden, sijn hooft, met sijne schenckelen, ende met sijn ingewant.

10

Ende ghy en sult ’er niets van laten over-blijven tot den morgen: maer in dien yets daer van over-blijft tot den morgen, sult ghy ’t met vyere verbranden.

11

Maer ghy sult het alsoo eten; ⁺ om uwe lendenen sult ghy gegordet zijn, ende uwe schoenen aen uwe voeten hebben, ende staven in uwe handen: ende ghy sult ’et eten als die wegh haesten; [want] het is des HEEREN Passah.

+ Eph. 6,14.

12

Want Ick wil in der selver nacht door Egypten-lant gaen, ⁺ ende alle eerst-geboorte slaen in Egypten-lant, beyde onder menschen ende vee: ende Ick wil mijne straffe bewijsen aen alle Goden der Egyptenaren, Ick de HEERE.

+ Ebr. 11,28.

13

Ende dat bloet sal u-lieder teecken zijn aen de huysen, daer in ghy zijt: dat, wanneer Ick het bloet sie, Ick u-lieden voor-by gae; ende u-lieden niet de plage weder-vare, die u verderve, wanneer Ick Egypten-lant slae.

14

Ende ghy sult desen dagh hebben ter gedachtenisse, ende sult hem vieren den HEERE tot een Feest: ⁺ ghy, ende alle uwe na-komelingen, tot eene eeuwige wijse.

+ Exod. 5,1.

15

Seven dagen sult ghy-lieden ongesuerde brooden eten; ⁺ namelijck, aen den eersten dagh sult ghy op-houden met gesuert broot in uwe huysen: want wie gesuert broot eet van den eersten dagh aen tot op den sevenden, ⁺ diens ziele sal uyt-geroeyt worden uyt Israël.

+ Exod. 23,15. cap. 34,18.

+ Gen. 17,14.

16

D’ eerste dagh sal heyligh zijn, dat ghy ^a te samen komet; ende de sevenste dagh sal oock heyligh zijn, dat ghy te samen komet: geen arbeyt en sult ghy daer in doen, behalven wat tot de spijse behoort voor allerley zielen; dat selve alleen moget ghy voor u-lieden doen.

a Te samen komet) Dat is, sy sullen prediken, het Benedicite ende Gratias lesen, voor ’t Passah ende de verlossinge uyt Egypten: daerom gebruyckt hy het woordeken Kara, ’t welck heet prediken, in de vergaderinge lesen.

17

Ende houdet over de ongesuerde brooden; want even aen den selven dage hebbe Ick u-lieder heyren uyt Egypten-lant gevoert: daerom sult ghy desen dagh houden, ende alle uwe na-komelingen, tot eene eeuwige wijse.

18

Aen den veertienden dage der maent, ⁺ des avonts, sult ghy ongesuerde brooden eten; tot aen den een-en twintighsten dagh der maent, aen den avont:

+ Levit. 23,5. Num. 28,16. Ios. 5.10, 11.

19

Dat men seven dagen geen gesuert broot en vinde in uwe huysen: want wie gesuert [broot] eet, diens ziele sal uyt-geroeyt worden van de gemeynte Israëls, ’t zy een vremdelinck, oft een in-geborene des lants.

20

Daerom soo etet geen gesuert [broot]; maer [enckel] ongesuerde brooden, in alle uwe wooningen.

III.21

ENde Mose riep alle de Outste in Israël, ende sprack tot hen: Leset uyt, ende nemet schapen, elck een voor sijn huys-gesin; ⁺ ende slachtet het Passah:

+ Ebr. 11,28.

22

Ende nemet een bondelken ysop, ende dopt’et in ’t bloet in een becken, ende bestrijket daer mede den boven-dorpel, ende de twee posten; ende geen mensch en gae tot sijne huys-deure uyt, tot aen den morgen:

23

Want de HEERE sal om-gaen, ende de Egyptenaren plagen: ende wanneer Hy ’t bloet sien sal aen den boven-dorpel, ende aen de twee posten; soo sal Hy de deure voor-by gaen, ⁺ ende den verderver niet in uwe huysen komen laten om te plagen.

+ Ebr. 11,28.

24

Daerom soo onderhoudet dese wijse, voor u, ende voor uwe kinderen, eeuwighlijck.

25

Ende wanneer ghy in ’t lant komet, dat u de HEERE geven sal, gelijck Hy gesproken heeft; soo onderhoudet desen dienst.

26

Ende wanneer uwe kinderen sullen tot u seggen: ⁺ Wat hebt ghy daer voor eenen dienst?

+ Jos. 4,6.

27

Soo sult ghy seggen: Dit is het Passah-offer des HEEREN, die der kinderen Israëls huysen voor-by ginck in Egypten, doe Hy de Egyptenaren plaegde, ende onse huysen reddede. Doe neygde sich het volck, ende buygde sich.

28

Ende de kinderen Israëls gingen henen, ⁺ ende deden’t; gelijck de HEERE Mose ende Aaron geboden hadde.

+ Ebr. 11,28.

IV.29

ENde ter midder-nacht sloegh de HEERE alle eerst-geboorte in Egypten-lant, ⁺ van den eersten sone Pharaos aen, die op sijnen stoel sat, tot op den eersten soon des gevangenen in de gevanckenisse, ende alle eerst-geboorte des vees.

+ De tiende plage: D’eerst-geboorte in Egypten gedoodt. Psal. 78,51. ende 105,36. ende 136.10. Sap. 18,13.

30

Doe stont Pharao op in der selver nacht, ⁺ ende alle sijne knechten, ende alle Egyptenaren; ende daer wiert een groot geschrey in Egypten: want daer en was geen huys, daer niet een doode in en was.

+ Psal. 105,38.

31

Ende hy riep Mose ende Aaron in der nacht, ende sprack: Maket u op, ende trecket uyt van mijnen volcke, ghy-

[fol. 29v]

lieden, ende de kinderen Israëls: gaet henen, ende dienet den HEERE; gelijck ghy-lieden geseyt hebt.

32

Nemet oock met u uwe schapen, ende uwe runderen; gelijck ghy-lieden geseyt hebt: gaet henen, ende segent my oock!

V.33

ENde de Egyptenaren drongen het volck, dat sy het haestigh uyt den lande dreeven; want sy seyden: Wy zijn alle des doots!

34

Ende het volck droegh sijn rouwen deegh, eer dan het gesuert was, tot hare spijse, gebonden in hare kleederen, op hare schouderen.

35

Ende de kinderen Israëls hadden gedaen, ⁺ gelijck Mose geseyt hadde; ende van de Egyptenaren ge-eyscht silveren ende goudene vaten, ende kleederen.

+ Exod. 3,22. cap. 11,2. Psal. 105,37.

36

Daer toe hadde de HEERE den volcke genade gegeven voor de Egyptenaren, dat sy hen leenden: ende sy ontkeerden’t den Egyptenaren.

37

Alsoo trocken de kinderen Israëls uyt van Raemses nae Suchoth: ⁺ ses-hondert duysent man te voete, behalven de kinderkens.

+ Num. 33.3, 5.

38

Ende trock oock met hen veel gemeen volcks, ende schapen ende runderen, [ende] seer veel vees.

39

Ende sy biecken uyt het rouwe deegh, dat sy uyt Egypten brochten, ongesuerde koecken; want ’t en was niet gesuert, dewijle sy uyt Egypten gestooten wierden: ende en konden niet vertoeven, ende hadden voor hen anders geene teeringe toe-bereydt.

40

Maer de tijt, ⁺ die de kinderen Israëls in Egypten gewoont hebben, is vier-hondert ende dertigh jaer.

+ Gen. 15,16. Act. 7,6. Gal. 3,7.

41

Doe de selve om-waren, ginck het gantsche heyr des HEEREN op eenen dagh uyt Egypten-lant.

42

Daerom wort dese nacht den HEERE gehouden, om dat Hyse uyt Egypten-lant gevoert heeft: ende de kinderen Israëls sullen dien den HEERE houden, sy ende hare nakomelingen.

VI.43

ENde de HEERE sprack tot Mose ende Aaron: Dit is de wijse om ’t ^b Passah te houden; geen vreemde en sal daer van eten:

b Passah) Heet, een ganck; daerom, dat de Heere door Egypten-lant des nachts ginck, ende alle eerst-geboorte doot-sloegh. Doch ’t beduyt Christi sterven ende verrijsenisse; daer mede Hy van dese Werelt gegaen is, ende in den selven sonde, Doot ende Duyvel geslagen, ende ons uyt ’et rechte Egypten gevoert heeft tot den Vader: Dat is onse Passah, ofte Paeschen.

44

Doch wie een gekochte knecht is, dien besnijde men; ende dan ete hy daer van.

45

Een huys-genoot ende huerlinck en sullen niet daer van eten:

46

In een huys sal men ’t eten; ghy en sult niets van sijnen vleesche buyten voor ’t huys dragen: ☜^* ende en sult geen been aen hem breken☞.

* Num. 9,22. Joh. 19,36.

47

De gantsche gemeynte Israëls sal sulcks doen.

48

Maer indien een vreemdelinck by u woont, ende den HEERE het Passah houden wil, die besnyde alles, wat manlijck is; als dan voege hy sich daer toe, dat hy sulcks doe; ende en zy, gelijck een in-geboren des lants: want geen onbesneden sal daer van eten.

49

Eenerley wet zy den ingeborenen, ende den vreemdelinck, die onder u woont.

50

Ende alle kinderen Israëls deden ’t, gelijck de HEERE Mose ende Aaron hadde geboden.

51

Alsoo voerde de HEERE op eenen dagh de kinderen Israëls uyt Egypten-lant, met hare heyren.