Leven van Lutgart
(1899)–anoniem Lutgart, Leven van[p. 157] | |
Sybilie, die van Gayes was,
Daer ic en bispel ave las
Ende dire ic oc in andren steden
1020
Gewagen hebbe ende oc noch heden
Gewagen sal, eer ic ontbinde
Der vrowen vite al tote inde
(Want si was die die maget rene
Daertoe verkoes dat sise allene
1025
Begoemen soude ende sijn met hare
+In allen tiden van den ijare.
So wassi oc ende omme dat
Mach men din warden dis te bat
Geloeven dat si met beschit
1030
Dis andre liede en wisten uit;
Want si met conden ogen sach
Algader dis die maget plach
Vroch ende spade, in allen tide,
Ende selker dinge hare oc verlijde
1035
Lutgart, die vrowe, in somer stont
Die andren lieden was onkont),
So hoert na mi: noch een bispel
Salic u tellen, daer gi wel
Bi mogt vernemen dat Lutgart
1040
In herte binnen was verclart
Van prophecijen, die geschiden
Gelijc dat sise plach bedieden;
Want het in enen somertide
Gevil dat Gods gebenedijde
1045
Ens sonnendages was gegaen
Te messen, daer si soude ontfaen
Dat sacrament van din outare;
Ende alse quam die Godes kare
Ter kerken in, so was begonnen
1050
Dat messe ambacht, dat van din nonnen
Verheven was met claren sange
Ende oc met suten; mar onlange
Was dis ambachts aldaer geplon,
So quam der magt en vision
1055
Tevoren daer si neder lach
+Op hare knin; want si versach
Van Godes halven ende kinde
Den ijoncsten dach van haren inde.
Want sekerlike ende sonder waen
1060
Heft si van binnen wel verstaen
(Aldaer men dewangelie las
Ter messen die begonnen was,
Alsie u segge, homo quidam,
Daer so comtt na fecit cenam1
1065
Ende andre wart, die ons bedieden
Die werschap groet die allen lieden
Got heft gereet in hemelrike,
Daer hi toe noedt arme ende rike,
Meerre ende minder, ijonge ende oude),
1070
Dat si ter feesteu varen soude
Van derre werschap op den dach,
Op welken dat men doet gewach
Der nodingen van din gelage
In dewangelie van den dage.
1075
Doe dat vernam die maget wijs,
Met goeder herten dankde sijs
Din hogsten coninc van daer boven;
Oc heft dat danken ende loven
Gedurt din messetijt al ut.
1080
Mar doe die vrië Godes brut
Dat sacrament, die hoge spise,
Ontfangen hadde na die wise
Dat sijt tevoren plach tontfane,
Die hare altoes plach bi te stane
1085
(Dat was Sybilie) metter hant
+Si nam die vrowe ende altehant
So leidde sise al sonder spreken
Al dor den pant. Dos henen streken
Enwech ter fermerijen wart
1090
Sybilie ende ver Lutgart
Al moetgemeene; ende alse quamen
Die vrowen beide in hus te samen:
‘Sybilie’, sprac Lutgart, die fine,
‘Got motu lonen dese pine,
1095
Die menege eere ende al dat goet
Dat gi mi, armer weesen, doet,
Dis ic ontberen uit ne mach,
Want ine sie noch schijn, noch dach;
Oc benic worden cranc ende out.
1100
Dis motu gelden hondertfout
Die rike Got, die melde vader,
Dat goet dat gi mi doet algader.
Nu hoert, Sybilie, wat ic u
Al over waer bediede nu;
1105
Ic sal u seggen wat mi was
Des dages heden doe men las
In dewangelie van der messen
Vertogt in dirste van der lessen:
Mi was vertogt ende ic vernam,
1110
Eer dat geles ten inde quam
Dat ons vermaent van din gelage
Daer Got ons, menschen, alle dage
Toe noedt in boeken ende in brieven,
Die ons die werschap don gelieven
1115
Mettin geloven die si don,
+Ende dire oc dikke in har sermoen
Die predekare don gewach,
Dat ic op enen selken dach
Op welken dat men reciteert
1120
Die ewangelie, die tracteert
Van derre werschap, int getal
Met Godes vrinden varen sal.’
Aldos so sprac die maget vri,
Lutgart; mar nit nonttekde si
1125
Hoe menech ijar soude overliden
Eer si die hoge vart gebiden
Ter werschap van din paradise
Te varne soude, al hadde sise
| |
[p. 158] | |
Also genoemt dat si gelach
1130
Alse op din nameliken dach,
Daeromme waende al over waer
Sibilie dat int ander ijaer
Dat naest was comende emmer soude
Geschin (want sijs der maget woude
1135
Geloeven wel) die prophecije
Na dat se sprac Lutgart, die vrië.
Mar doe die tijt van enen ijare
Was overleden ende an hare
Vernam Sybilie dat si nit
1140
Van derre werelt noch en schit,
Mar dat si overleet din dach,
Daer dewangelie op gelach
Die van der werschap es gescreven
Daer Got sal sinen vrinden gheven
1145
Die ewelike ontbitentide,
+Gesont, welvarende ende blide,
So wart si pensende altehant
Dat die materie die viant,
Die alle menschen plegt bekoren,
1150
Lutgarden hadde brachtt tevoren
Ende hi sijn scheren metter vrowen
Gemaket hadde; mar, en trowen,
Dat dis Sybilie heft gewaent,
Daer wassi selve met getaent
1155
Ende oc verdoert; want over nit
Si bliven ende varen lit
Die prophecie alse een gedwas,
Die wilen van Lutgarden was
Gepropheteert ende emmer sonde
1160
Bedijen metter Gods gewonde.
Mar doe die dage van vif ijaren
Deen na den andren leden waren,
Got, die die werelt al geboet
Ende alle dinc clene ende groet
1165
Beschikket na den wille sijn,
Hi dede also die maget fijn
Die werelt laten, dat volquam
Die prophecije ende inde nam
Har leven hir in erterike
1170
Int vijfte ijar, also gelike
Alse over langen tijt tevoren
Vertrac die maget utverkoren.
Want op din nameliken dach
Daer dewangelie op gelach
1175
Homo quidam, daer ic seide ave,
+So was gelegt in haren grave
Dat lijc van hare, alsic u bat
Vertrekken sal tere ander stat,
Daer bat gerieven sal masschin.
1180
Daeromme latic hir van din
Ende u sal seggen voert van desen,
Want mi bat dunkt gevoege wesen
Dat ic bescrive elc sonderlinge
Dan ic so van den enen ginge
1185
Int ander, dat het donker bleve
Ende onverstaen dat ic bescreve.
Nu hoert dan wies Sibilie sent
Verlijen plach: do int convent
Die vrogemesse was begonnen
1190
Die men topgange van der sonnen
Began te singene omme dat
Dat men des likes na te bat
Met goeden staden wilde plegen,
Ende in die kerke was gedregen
1195
Dat lijc dat daer in baren stoet,
Si die plach voegen haren moet
Ende haren sin an dat men las
(Want si gelettert wale was),
Dat was Sibilie, die ijonfrowe,
1200
Al was bevaen met groten rowe
Har herte binnen, (want vor hare
So lach verscheeden op die hare
Die liefste die si ie gekreech),
Nodan so stont si ende sweech
1205
Ende oren gaf tin messe ambachte;
+Mar nit en twint hare en gedachte
Der profecijen die Lutgart
Ens tides harre hadde oppenhart,
Die si lit varen over nit;
1210
Want si die fantasije onttrit
Die selken lieden die viant
Tevoren brenget; mar altehant,
Doe quam en lettelkijn bat voert
Dat messambacht, heft si gehoert
1215
Dat homo quidam, daer tgelege
In dewangelie van den dage
In es bescreven daer wi u
Gedichtt af hebben tote nu.
Ende alse doe ten oren quam
1220
Der vrowen dat fecit cenam,
Dat staet bescreven in die lesse,
So quam in die gedinkenesse
Sybilie weder van din warden
Die van der Godes brut, Lutgarden,
1225
So lange waren daer tevoren
Geprofeteert, dat si verloren
Hadde al van desen die gedachte,
Eer se int gedinken weder brachte
Die ewangelie die men las.
1230
Mar dat so wel volcomen was
Die profecije, al was dat sake
Dat si was anders tongemake,
Des was nochtan blide ende vro
Har herte binnen; want also
1235
Heft si geproft ende oc verstaen
+Dat int gelage was ontfaen
Lutgarden gheest van ginder boven,
Daer hi sal danken ende loven
Met allen santen ewelike
1240
Den coninc van den hemelrike.
|