Leven van Lutgart
(1899)–Anoniem Lutgart, Leven van– Auteursrecht onbekendV. Van din dat si mester Iacops sile van Vitri sach comen in hemelrike.Ga naar voetnoot+En meester Iacop wilen was
Daer ic en bispel ave las
Int ander boec, hit van Vitri.
740[regelnummer]
Oc segt die boec van hem dat hi
Lutgarden vrint was speciael.
Die goede man was kardenael
Te Rome ende een der groter heeren
Van derre werelt, want in eeren
745[regelnummer]
Ende oc in werdechheiden op
Was hi verheven; want bisschop
Was hi tote Akers over zee,
Daer hi dor Gode menech wee
Bestont te doegene ende pine.
750[regelnummer]
Mar wat van hem in din latijne
Bescreven staet, dat salic u
Vertrekken, wildijt horen, nu:
Die goede mensche, sider dat
Lutgart vor hem te Gode bat
755[regelnummer]
Ende sine van der cranker minnen
Verloessde, die sijn herte binnen
Sere hadde onttempert utermaten,
Heft hi van vaster karitaten
Ga naar margenoot+Gelegt daer in en fondement
760[regelnummer]
Daer hi van goeden werken sent
En groet gestichte op heft verheven,
Dat sent texemple wart gegeven
Bisscoppen ende kardenalen;
Want beide in werken ende in talen
765[regelnummer]
Die goede man was so volcomen,
Dat dikke worden sent genomen
An hem van dogden die bispele
Schone ende goede, ende dire vele,
Want hise hanteerde al sonder wanc.
770[regelnummer]
Mar nit ne willic u te lanc
Die tale maken van din heere;
Hoe groten lof, hoe menege eere
Dat hi vercreech in sinen dagen
Worde u te lanc, wildies gewagen;
775[regelnummer]
Mar die dis seker wilde wesen,
Hi dade hem dat geschrefte lesenGa naar voetnoot1
Daer hi sijns selves wesen in
Betoget; want no meer no min,
Noch af noch toe dan al sijn leven
780[regelnummer]
En soude hi vinden daer gescreven.
Daeromme latic achter dat
Ende u sal seggen daer gi bat
U met gepaijt houden selt.
Hoe sider metter Gods gewelt
785[regelnummer]
Die man te goeden inde quam
Ende hoe die vrowe dat vernam
Salic u seggen, hoert na mi:
Ens tijds so lach die maget vri
Ga naar margenoot+Op hare knin ende een gebet
790[regelnummer]
Hanteerde, daer si wilde met
Har herte fijn onledech maken.
Mar doe began den inde naken
Dat beden, heft si opgeheven
Har herte, so dat hare ontgeven
795[regelnummer]
Die sinne worden alle vive.
Mar dat si buten in den live
Verloes, dat hevet si van binnen
| |
[pagina 155]
| |
Verhaelt met helpen van der minnen.
Want eer sijs selve it wart geware,
800[regelnummer]
So wart gevurt de gheest van hare
Hoge op tote in dat paradijs,
Daer beide glorie ende prijs,
Danc, werdechheide, lof ende eere
Die ingle gaven onsen Heere.
805[regelnummer]
Daer quam die gheest, ende also saen
Alse hi daerboven wart ontfaen
Daer hi met groter eeren gnoch
Gessaluwert was int gevoch
Van santen ende van santinnen,
810[regelnummer]
Die quamen toe van allen sinnen
Lutgarden toeven ende grueten,
Dat wonderlike wel gesueten
Began der vrowen, die bi namen
Wel kennede alle die daer quamen,
815[regelnummer]
Want si dat selve dagelike
Hanteerden hir in erterike,
Die sante, meenic, die die vrowe
Feesteerden op gerechte trowe,
Ga naar margenoot+Dis si daer plagen an din tide,
820[regelnummer]
So sach van verren banderside
Van inglen comen ene schare
Die magt, ende oc wart si geware
An dat gelaet van harre feesten
Dat si daer enen van den gheesten
825[regelnummer]
Dergerre brachten die gescreven
Got heft in deewelike leven
Daer boven, want si hem bevilen.
Mar doe die ingle metter silen
Bat naerre quamen, so sach si
830[regelnummer]
Dat meester Yacob van Vitri
Die selve was, die daer ontfaen
Ende in possessie was gedaen.
Dis was so vro Lutgart, die goede,
Dat si met harden bliden moede
835[regelnummer]
Dire silen verre jegen ginc
Ende sise in haren arme ontfinc
Ende seide wel gestadelike:
‘Den coninc van den hemelrike
Ende allen santen, kare mijn,
840[regelnummer]
So motti wellecome sijn!
Dat gi derre eeren hebt verdint,
Wel lieve her Yacob, sute vrint,
Dat gi ontfaet lof ende prijs
Hir boven in dit paradijs,
845[regelnummer]
Dis dankie Gode al mine macht,
Die u daertoe verleende cracht
Wille, ende gracie, ende spoet,
Gelijc dat hi hen allen doet
Ga naar margenoot+Die daerna pogen ende staen.
850[regelnummer]
Mar dis hir werden selke ontfaen
Din grote pine int vegevir
Tirst staet te doegene eer si hir
Ter Godes feesten mogen comen,
Mar selken meerre dan hen somen,
855[regelnummer]
Na dat gerivet igewelken;
Ende ic hebbe oc verstaen van selken
Die sonder pine ende ongemac
Tirst dat des lives hem gebrac,
Hir boven quamen, (want hen das
860[regelnummer]
Die Godes gracie onstech was
Daer si na poegden met geninde),
Dis soudie oc van uwen inde
Wel gerne weten die nimare,
Wistic dat het u wille ware.
865[regelnummer]
Mijn sute vrint, nu segt mi dan,
Ochte ic u dis verbidden can,
Ochte u it lange stont te sine
Int purgatorie ende in pine
Nadat gi van der werelt schidt.’-
870[regelnummer]
‘Dis gi te biddene u geniedt,
Dis salic u berechten gerne,
Want nit nes recht dat ics u werne,’
Die sile antwerdde van din here;
‘Mar tirsten dankic onsen Heere
875[regelnummer]
Van sire ontfarmechheiden groet,
Bi welker ic van alre noet,
Van allen commere ende schaden
Nu ben ontcommert ende ontladen.
Ga naar margenoot+Wildi dan weten, ver Lutgart,
880[regelnummer]
Ochtic it lange was verswart
Van pinen sent dat ic verschit,
Got sijs gelovet! neenic nit;
Want heden es die virde dach
Dat ic die werelt utterst sach;
885[regelnummer]
Drie dage lettic eer ic quam
Hir boven, sent dat inde nam
Mijn brosche lijf, want ic van sonden
En was algader nit ontbonden
Doe ic verschit. Mar Got, die goede,
890[regelnummer]
Hi sijs gelovet! noch ermoede,
Noch ongemac, noch ander seer
En mach mi deren nemmermeer,
Want ic van allen ben gevrijt.
Got selve hi sijs gebenedijt!’ -
895[regelnummer]
‘Owi’, antwerde gaf Lutgart,
‘Hoe quam dat gi so lange wart
In pine ende ics en wiste uit?
Hoe es die dinc also geschit
Dat gi met pinen wart verladen
900[regelnummer]
Ende ic no min no meer in staden
En hebbe u terre noet gestaen?
Haddict geweten, sonder waen
So lange en hadde u nit in pine
Behoert noch in torment to sine!
905[regelnummer]
Want van Aiwires die ijonfrowen
Ende ic met hen te goeder trowen
Met beden souden hebben u
Gestaen in staden, dis gi nu,
Ga naar margenoot+Goddanc! en hebt nemmeer te doene;
910[regelnummer]
Want, Godelof! utin prisone
Des vegevirs gi comen sijt.’
| |
[pagina 156]
| |
Die ander sprac: ‘Gebenedijt
So moetti nu ende emmer sijn,
Lutgart, die Gods verkorne fijn!
915[regelnummer]
Ghi hadt mi bat dan imen el
Gestaen in staden, weetic wel;
Dis moetti hebben groten danc.
Mar dis die tijt en was nit lanc,
Ende dis gi soudt van mire doet
920[regelnummer]
Gedoeget hebben rowe groet,
Got, die dat wiste, hi hevet u
Verholen, vrowe, al tote nu
Dat ic ten tide comen was
Mijns lives; ende, want gi das
925[regelnummer]
Sijt seker dat ic ben verloestt
Van pinen, dat gi sijt getroestt,
Dis biddic u, ende dat gi sere
Dankt alles goedes onsen Here,
Die mi die gracie heft gegeven
930[regelnummer]
Dat ic int ewelike leven
Die institucie hebbe ontfaen.’
Doe dese antwerde was gedaen,
Lutgart, die waende wedertale
Gegheven hebben, daer si wale
935[regelnummer]
Op was beraden, altehant
Na die antwerde har selven vant
Noch liggende op die selve stede
Hir weder tale in kniegebede
Ga naar margenoot+Daer si te voren was gelegen.
940[regelnummer]
Doe ginc die maget wel gedegen
Van allen danken ende loven
Den hogsten koninc van daer boven
Getrowelike ende ongespart.
Dos heft die Godes brut, Lutgart,
945[regelnummer]
Vernomen binnen virden dage
Dis heren doet, dis ic gewage,
Die over XXX ochte meer
Jorneyen was verscheeden, eer
Dis virdes dags; want, alse ons seget
950[regelnummer]
Die vite, op enen dach die leget
Naest din kalanden van den Meije
Verschit die here in die contreije
Van Rome; ende op den virden dach
Gevil datten die maget sach
955[regelnummer]
Daer boven in din paradise.
Mar si u lief dat ic mesprise
En lettelkijn hare overdaet
Din dommen lieden, die eer quaet
Eer goet vermonden ende hen dis
960[regelnummer]
En schamen nit, die over ris
Die dichtren houden, die bescriven
Die fantasijen van din wiven,
Na dat si seggen. Mar, Goddanc!
Die proeffenesse es hen te cranc
965[regelnummer]
Daer si ons wanen met bevaen;
Want si den lieden doen verstaen
Dat truffen sijn ende oude sagen,
Ende al baraet, dis wi gewagen
Ga naar margenoot+Van ouden quenen, die ons don
970[regelnummer]
Bescriven over vision
Dat hen in drome comt tevoren
Benachte. Mar die hebben toren
Dat ic altoes prijs ende lof
Lutgarden, dieghene comen of
975[regelnummer]
Hars croenens, ochte mi antwerden
Dis ic hen vrage, of sijt gewerden:
So vragic dan of truffen sijn
Dat ic daer vinde in dat latijn
Ende ic in didsche onthiude voert,
980[regelnummer]
Hoe ongesegt ende ongehoor
Die Godes brut, Lutgart, die vrië,
T Aiwires in de fermerië
In virden dage dar vernam
Daer sider bodschap ave en quam
985[regelnummer]
In dertech dagen el negheene
In Brabant dan die hare allene.
Die dan messpreken van der maget,
Antwerden dis hen es gevraget;
En conen si gantwerden nit
990[regelnummer]
Warbi di vordeel es geschit
Lutgarden, dat si heft so saen
Vernomen ende wel verstaen
Van desen stukken die waerheide,
So swigen dan, dats hoveschheide.
995[regelnummer]
Mar es hir imen die des blivet
In wane, hi sie wat noch bescrivet
Alhir teneven Dant Thomas
Die derre vite meester was.
Ga naar margenoot+Welt hijs geloeven dan van desen,
1000[regelnummer]
Te bat so mach hi seker wesen;
Want hi daer segt al oppenbare
Dat een goet man, en predekare,
Was an din tiden binnen Rome
Din wart vertogt in enen drome
1005[regelnummer]
En vision, daer hi in sach
Dat op din selven virden dach
Van pinen bi der Gods genaden
Dis heren sile wart ontladen
Ende op tin paradise voer.
1010[regelnummer]
Dit sprac die broeder ende swoer
Tin selven tide; ende omme dat
Mach men Lutgarden dis te bat
Geloeven dat si die waerheide
Oc van din selven dingen seide.
|
|