Leven van Lutgart (1899)

Leven van Lutgart

(1899)–Anoniem Lutgart, Leven van– rechtenstatus

Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende


XXXIII. Van din dat hare onse Here leerde hoe hare hars evenkerstens ontfarmen soude. Sent dat ic u volseggen moet Die vite van der vrowen goet, So salic u noch seggen een 11180[regelnummer] Exempel, dat mi so gereen Ter herten doe ict irsten las, Dat ikker af verhoget was,
[pagina 110]
Want het mi dochte wesen schone. Nu swiget dan, dat u Got lone, 11185[regelnummer] Ende weder maket een gestille, Ende hoert dat ic u seggen wille: Het es geschit op enen dach Dat quam Lutgart, aldaer si sach T Aiwires dor den closter gaen 11190[regelnummer] En wivekijn sere ongedaen, Out ende cranc, arm ende nakt, Ende oc van binnen so verspaktGa naar voetnoot1 Dat si den doeden wel geleec; Want si was mager ende bleec, 11195[regelnummer] Ende al verrumpen was hare hut; Ga naar margenoot+Daertoe so was gellegen ut In hondert staden harentare Die drope, alse of si pakersGa naar voetnoot2 ware, Daer si af dogde grote pine. 11200[regelnummer] Hare cleder waren uut chelkineGa naar voetnoot3 Gebutt beide achter ende vo(e)re; Nochtan so stonter selke schoere Al ongebutt, die was so groet, Dat mense toten live al bloet 11205[regelnummer] Dorsach. Dos quam aldaer gecropen Dat wivekijn in goeder hopen Dat men hare iwent geven soude Of ghelt, of broet, of dat men woude, Want alles goedes hare gebrac. 11210[regelnummer] Al gaende rip si ende sprac: ‘Por Deu, merchi’ ende andre wart Die daertoe horden. Mar Lutgart, Die maget edel ende fijn, Doe si sach gaen dat wivekijn 11215[regelnummer] So kri(e)pende alse conen wel Die arme liede, die nit el En hebben daer si met bedragen Har leven dan dat si beijagen Met haren biddene, enen rowe 11220[regelnummer] Ontfinc die welgerakde vrowe Van din dat si din evenkersten Sach wesen in so groter bersten, So groet ende ene ontfarmenesse, Hadsi geweset ochte abdisse 11225[regelnummer] Of priorinne, al sonder waen Ga naar margenoot+Si hadt den wive don verstaen Met ere melder karitaten; Want eer si hadde also gelaten Dat arme wijf van denen scheeden, 11230[regelnummer] Si hadse schoijen ende cleeden Gedaen dis dages ende ontbiten, Aldos hare emmer soude quiten Iegen din evenkersten. Mar Het was also geschepen daer, 11235[regelnummer] Dat sijs en hadde engheene macht, Lutgart; want si negheen ambacht En droech tin tiden, daer it an Was te vervaneGa naar voetnoot1. Mar nochtan So gaf si dat si gheven mochte; 11240[regelnummer] Want si int herte binnen sochte Daer si den wive mede gout: Dat was compassie menechfout. Die gaf si hare al sonder mide So groet, dat si tin selven tide 11245[regelnummer] Met droever herten seide: ‘Owach, Got, die u wel vertrosten mach Ende alle menschen, vrowe goet, Motu vertrosten uwen moet Ende oc verlichten uwe pine!’ 11250[regelnummer] Dit sprac die vrowe al stillekine So dat dat wart nit ut en quam. Mettin den kir si lise nam Ende es ter kerken wert gegaen; Want si ne conde nit gestaen 11255[regelnummer] Aldaer si sach met conden oghen Ga naar margenoot+So groet verdrit din wive doegen; Dos ginc si wech bedroevet sere. Mar Ihesus, die genedege Here, Die hare was altoes getrowe, 11260[regelnummer] Doe hi vernam dat si van rowe Verladen was ende om wat saken, Met ere wel gedichter spraken Heft hi getrostet haren moet; Want daer sine utvercorne goet 11265[regelnummer] Ter selver stat, daer si te doene Plach alle dage hare orisone, Gevallen lach op hare knin Bedroevet harde gnoch van din Dat si dire armer creaturen 11270[regelnummer] So sere werden sach te suren Har leven, ende si ne conste Gedon gelijc dat si hare onste Der karitaten nit an hare, So horde lude ende oppenbare 11275[regelnummer] Van boven utin paradise Toespreken hare in menschen wise Die maget ere stemmen lut
[pagina 111]
Die aldos seide: ‘Mine drut, Mine utvercorne, latet staen 11280[regelnummer] U droeven! Wel hebdi gedaen Dat gi te doene schuldech wart; Wel hebdi, kare mijn, Lutgart, Vergouden heden uwe schout Al sonder selver ende gout 11285[regelnummer] Die gi din armen wivekine Ga naar margenoot+Wart schuldech! Want in grote pine Litti dor haren wille wesen U herte binnen. Mar van desen, Al es het comen wel te staden, 11290[regelnummer] So willic dat gi sijt ontladen Voertane, ende emmer weset vro Dat het geschepen es also Dat u dat gheven es benomen. Sijt vro dat het u es so comen 11295[regelnummer] Dat gi u selven wetet bloet Tontladene anders menschen noet Van selken ghichten ende mieden Daer u ende andren closterlieden Die closterlike willen leven 11300[regelnummer] Al dat gebruc af es ontgeven. Warumme laetti dan, Lutgart, U herte wesen dos verswart? En wetti nit dat ic allene Uwe porcie ben ende el negheene? 11305[regelnummer] Ic ben uwe portie ende u schat Geliker wijs dat gi mi dat Vermonden pleget alse ghi Dos in din salme segget mi: Portio mea, DomineGa naar voetnoot1, 11310[regelnummer] Dat es, Lutgart, no min no mee En moetti suken buten desen. Mettesen goede laett u wesen Gepaijt ende wel vergouden, Wildi dat portion behouden. 11315[regelnummer] Mar sidermeer dat ic u dan Ga naar margenoot+Mi selven gheve ende ic u an Dat gi mijns weset in gebruke, Ende ic u din tresoer ontpluke Van allen graciliken goede, 11320[regelnummer] Wildi verlichten dat ermoede Dis wivekijns, so doet, Lutgart, Dat ic u rade, al ongespart; Ic sal u wisen hoe gi selt Din wive g(h)elden sonder g(h)elt 11325[regelnummer] Gerechte schout van karitaten: Gi selt se sonderlinge laten Deelechtech wesen an dat goet Dat gi met vriën wille doet, Dats an u lesen ende u singen 11330[regelnummer] Ende oc an andre ufeningen Van karitateliken daden Die menegen dikke staen in staden. Oc seldi bidden over hare; Dos sal si werden saen geware 11335[regelnummer] Dat hare wel vergouden si; Want hare ende elken, dis gi mi Vermaent, Lutgart, in uwen beden, Salic ontfangen te geneden.’ Doe dese wart ten inde brachte 11340[regelnummer] Die stemme, dire wel gedachte Dat was die Gods gebenedijde, Lutgart; al hadde si onblide Geweset, nu al sonder waen Sal si dis droevens ave staen; 11345[regelnummer] Want Got, die coninc van den trone, Ga naar margenoot+Hi heft se minlie ende schone Met sinen warden brachtt daeraf. Daeromme si hem weder gaf Wel groten lof ter selver stede 11350[regelnummer] Eer si den kir van daenen dede; Ende alse dos met goeden staden Der eeweliker Gods genaden Gedanket hadde ende int gevoech Gebeden hadde oc lange gnoch 11355[regelnummer] Over dat arme wivekijn Na Godes raet die maget fijn, So stont si op ende altehant Es si gegaen aldaer si vant Sibiliën, die wel gerakde, 11360[regelnummer] Daer ic u eer af kundech makde En schone exempel dis u somen Noch wel gedinkt; ende alse comen Die maget was daer si der stonden Van sprekene hadde koever vonden, 11365[regelnummer] So sloch si utGa naar voetnoot1, ende altemale Die selve namelike tale Der vrowen seide al sonder sparen Ende al die wart, die hare waren Geseget op din selven dach 11370[regelnummer] Daer si in knigebede lach. Ende alse toten inde al ut Die welgerakde Godes brut, Lutgart, die redene hadde brachtt, Sybilie schire wart bedachtt, 11375[regelnummer] Die int gevoch gelettert was Ga naar margenoot+Ende al verstont wat so si las In didsche, in walsche ende in latine, Dat si van desen versekine, Dat Got der maget utverkoren 11380[regelnummer] Geloefde selve daer tevoren, Besuken soude al dat bedit Op aventure of si dis it Daer mochte vinden dat Lutgarden Got selve ontbant met suten warden.
[pagina 112]
11385[regelnummer] Ende alse dat hadde onderstaen Sybilie, lise es si gegaen In die librarie, daer si vant Geloesde boeke, ende altehant Ginc si besuken dat latijn 11390[regelnummer] Op dat genoemde versekijn Dat portio mea beginnet. Nu hort na mi, die Gode minnet, Ghi closterliede, ghi die sijt Int herte binnen wel gevrijt 11395[regelnummer] Van allen din dat toebehoert Der werelt, merket ende hoert, Ic sal u seggen dat u sal Wel greijen: eer Sybilie al Hadde overlesen dat si sochte, 11400[regelnummer] So vant si dat nit bat ne mochte Noch properliker sijn verclart Van desen versekine elc wart Noch met gescrefte, noch met monden, Dant Got Lutgarden hadde ontbonden.	[tekstkritische noot]11196 l. geslegen. [tekstkritische noot]11232 l. Aldos se(?). voetnoot1 d. i. uitgedroogd, uitgeteerd. Eig. gezegd van den grond, ZVl. Bijdr. 5, 322, 267; Rincl. 352; bij uitbr. ook van den mensch, Teest. 2157, juist in denzelfden zin als hier, en met verdroocht verbonden. margenoot+ f.195v^o. voetnoot2 d. i. melaatsch. Zoo ook Sp. I⁷, 65, 227; I⁷, 69, 24; Hs. Serr. 14, 42 (‘dese olie es goet jegen laserse of pakers of scuerfde’; ald. ook pakersch). De oorsprong is niet bekend. voetnoot3 De woorden uut chelkine zijn niet duidelijk; de bedoeling is wel: ‘hare kleeren waren met oude lappen versteld’. Het Lat. heeft slechts: Pauperculam quamdam indigentem valde conspiciens, ad benefaciendum ei miro compassionis spiritu monebatur, et mox in spiritu dixit illi Dominus...... margenoot+ f.196r^o. voetnoot1 d. i. beschermen, beschutten, ondersteunen. Zie o.a. Sev. Vroeden 406 en Lexer op vervahen. Vgl. vervanc, vs. 8426 en 11534, d. i. steun. margenoot+ f.196v^o. margenoot+ f.197r^o. voetnoot1 Ps. 142, 5. margenoot+ f.197v^o. margenoot+ f.198r^o. voetnoot1 d. i. beginnen, als mhd. ûzslân. Eig. gezegd van ruiters, die op weg gaan., ndl. met een ander beeld van wal steken; vgl. uteslaen ook 11733, 11859, 12065, 12759, en aenslaen, vs. 11556. margenoot+ f.198v^o, [tekstkritische noot]11388 l. Gegloesde boeke: Bij Cantimpré: Quae, scrutatis glossis super illum locum, invenit lucidissime secundum glossam eidem Dominum respondisse.

Vorige Volgende