Leven van Lutgart
(1899)–anoniem Lutgart, Leven vanXXXII. Van din dat hare onse Vrowe oppenbarde ende dankde hare.+
+Noch hoert, gi vrowen ende heeren,
En ander dat ic u sal leeren,
10965
Wildijt onthouden, dat te vromen
U sal ende oc te staden comen;
Want het es schone ende oppenbar
Ende oc en es het nit so swar
Te doene, menne moge in schine
10970
Dis plegen sonder grote pine.
Op enen nacht gevil(t) also
Dat blide, in hogen ende vro
Mettin convente was gestaen
Lutgart te koere, ende also snen
10975
Alse in die kerke was begonnen
Te Deum1, din die ijonge nonnen
Met hogen stemmen ende clar
| |
[p. 108] | |
Te stride songen alle daer
Ende op en vers dat staet darbinnen,
10980
Dat van der hogster koninginnen
Mariën sprect in derre wijs:
Non horruisti virginis,
Die sanc gevil, Lutgart, die goede,
Die oc met harde bliden moede
10985
Dis singens plach aldaer si stont,
Ende haren werdeliken mont
Tin verse ondede, al dar si ut
Der suter melodiën lut
Te Gode sendde al sonder mide,
10990
Aldaer onttinc tin selven tide
+Van Gode weder een prosent,
Dis si ende ander menech sent
Genoet, ende achter erterike
Genitt noch menech dagelike.
10995
Want eer dat versekijn volquam
Tote uterum, daert inde nam,
Die coninc van den hogen trone
Hi gaf te sonderlingen lone
Der maget edel ende goet
11000
Dat si dat versekijn verstoet,
Die dar tevoren noit eer
En plach studeren min no meer
Op dat bedit van din latine.
Idoch van desen versekine,
11005
Dat van der maget utvercoren,
Daer Got af wilde sijn geboren
Om ons te loecene uten bande
Daer ons, kaitiven, die viande
Ter hellen wert met wilen traken,
11010
Gedichtet es met suter spraken,
Was hare ontploken dat bedit.
Mar watter sent es na geschit
Salic u seggen, hort na mi:
Die maget edel ende vri,
11015
Die sonder waen was seker das
Dat in dat vers gelovet was
Die vrië moeder ende maget
Die boven seraphine draget
Naest Gode crone in hemelrike,
11020
Op hare knin omodelike
+Dat si ter erden neder sanc,
Ende aldos seide; ‘Vollen danc
So motti hebben, maget rene,
Die moeder ende magt allene
11025
Sijt boven werken van naturen,
Ende alle Godes creaturen
Hermaket hebt met uwer dracht,
Dat van Adames tide ontfacht
Tote u hen allen die tevoren
11030
Ter werelt worden ie geboren!
Want dingle van din paradise
Si loven u met groten prise
Bidis gi hebt se vro gemakt
An har getal, dat was gelakt;
11035
Want gi sijt, vrowe, die die stade,
Daer Lucifer ende sijn geswade1
Ter hellen wert af sijn gevallen,
Selt weder vullen met ons allen
Die sijn in Godes brif gescreven.
11040
Dis mote wi oc alle geven
Met rechte u eweliken prijs;
Want dat dat Godes paradijs
Ons, menschen, es onploken nu,
Gods utvercorne, dats bi u;
11045
Bi uwer helpen, maget vri
Ende utvercoren, so si wi
Verloesset van der hellen pine.
Bidis so es het wale in schine
Dat u met allen rechte loven
11050
Die heilege ingle ginder boven
+Ende oc wi, menschen, sekerlike
Hir neder in dit erterike;
Want gi din Godes sone ontfinget
Die ons, kaitiven, heft verdinget
11055
Iegen den eweliken vader.
Dos si wi comen allegader
Bi u te so(e)nen, maget fijn;
Gebenedijt so motti sijn!’
Aldos so heft met goeder trowen
11060
Lutgart gelovet onser vrowen
Aldaer si lach in knigebode.
Mar wetti wat die vrowe dede,
Die coninginge van den trone
Die boven dingle spannen crone
11065
In hemelrike? Eer ver Lutgart
Ten inde brachte dese wart,
So quam die coninginne vrie,
Die sterre van der zee, Marie,
Die Goedes moeder, onse troest,
11070
Die alle kerstene heft verloest
Van swaren commere, ende lise
Brachte van hogen paradise
Wel clar en licht, dat scheen van hare
Gelijc dat al die kerke ware
11075
Verlichtet binnen van der sonnen;
Mar dis en sagen nit die nonnen,
Noch wiene brachte en wiste engheene
Der vrowen dan Lutgart alleene.
Si sach se comen ende staen,
11080
Tirst dat dat knilen was gedaen,
+Dwers over iegen daer si stoet.
| |
[p. 109] | |
Owi! hoe wart Lutgarden moet
Verhoegt, doe si begonste schowen
Dat edele anschijn van der vrowen!
11085
Wel seggic u dat si so sere
Vervroijet wart, dat si nemmere
Gesingen noch gedon ne coude
Die noten vligen uten monde,
Mar sweech al stille ende op die schone,
11090
Die daer quam varende utin trone,
Genendelike hare ogen scloch.
Mar die wel sutelike loech
Te hare wert, dat was die maget,
Die prijs vor alle vrowen draget,
11095
Die vrië, die gebenedijde.
Si sprac aldos: ‘Nu weset blide,
Lutgart,’ aldaer si was gestaen,
‘Want uwen danc hebbie ontfaen
Din gi mi hir nu teeren daedt.
11100
Dat loven hebdi wel bestaedt
Daer gi mi mede lovet nu
Doe gi dat versekijn, dat tu
Ad liberandum es begonnen,
So hoge songet mettin nonnen
11105
Mi teeren, ende vilt al mede
Dor minen wille in knigebede,
Ende oc verhoeget minen prijs
Doe gi dat sute virginis
Vertrokket datter binnen steet
11110
Gescreven; want ic u dis weet
+Wel groten dane, dis sit gewes.
Want over een so wel mi es
Dat sute versekijn gemikke,
Dat elc die dat sal losen dikke
11115
Te minen love, sonder waen
Dis sal wel groten danc ontfaen
Van minen kinde ende oc van mi.
Dat willic dat u cundech si,
Ende oc so verre brenget voert
11120
Dit bispel, dat het si gehoert
Onder die vrowen algemeene
Bede onder grote ende onder cleene.
Dit doet, Lutgart, al sonder mide;
So seldi, want in allen tide
11125
Hebbic u vonden willech gnoch
Te doene algader mijn gevoch
Getrowelike al sonder wanc;
Dis wetic u so groten danc
Dat ict u sal din sone mijn
11130
Tirst dat die termt sal leden sijn
Van uwen levene, ewelike
Vergelden don in hemelrike.
Nu blijft gesont ende ic sal varen.’
Doe dese wart gesproken waren,
11135
So voer enwech al sonder beiden
Die schijn met groter hastechheiden
Mettire maget utvercoren.
Dos heft dat vision verloren
Lutgart, die goede, aldaer si stoet.
11140
Doch wart verblischet1 so die moet
+Der vrowen van din visione,
Dat si van irst began te doene
Met blider herten een gebet
Daer si van irsten dankde met
11145
Der Goedes moeder, onser vrowen,
Van harre moederliker trowen,
Die si daer makede oppenbaer
In din dat si was comen daer
Om hare wisen ende leeren
11150
Dat alle, die se plegen eeren,
Gheert selen sijn van haren kinde
Ende oc van hare al sonder inde.
Nu merket ende wel verstaet
Al din proces, dat es min raet,
11155
Van desen warden, ghi die nu
Dit bispel hoert vertrekken u.
Hebdi onthouden din proces,
Die mate gnoch tonthoudene es,
Van derre spraken, lieve kinder,
11160
So radic u, meerre ende minder,
Met goeder trowen alse en man
Die uwer baten u wel an,
Dat gi der hogster coning(h)innen
Met ere sonderlinger minnen
11165
U pijnt te wesene onderdaen.
Want die te haren wille staen
Met vriër herten blidelike,
Of sijn si arm, of sijn si rike;
Die gerne singen ochte lesen
11170
Dat hare plegt gename wesen,
+Ochte anders volgen haren wille,
Si oppenbarlic ochte stille
In welker wise dat het si,
Si sal se, wel geloevets mi,
11175
Op haren ijonsten dach verdingen
Ende oc te goeden inde bringen.
|
|