Leven van Lutgart
(1899)–Anoniem Lutgart, Leven van– Auteursrecht onbekendXXVIII. Van din dat si en kint genas van den groten evele.Hort noch en ander, goede liede,
Dat an din stonden noch geschiede,
Daer oc Lutgart, die fine maget,
10050[regelnummer]
Lof ende prijs heft an beijaget,
Want het die Godes wille was
Die sire brut wel onste das
Ga naar margenoot+Dat si gehoeget worde in prise.
Nu hort in welkerhande wise
10055[regelnummer]
Het es geschit dat hebbic u
Te seggene oc begonnen nu:
Tin selven tiden dat Lutgart
Dos achter lande was vermart,
So was in die geburte en wijf
10060[regelnummer]
Die leidde en arm, onsalech lijf
Ende een becommert; want se sere
Gegheecelt hadde Got, die Here,
Met ere ijammerliker plagen;
Want si en kint in haren dagen
10065[regelnummer]
Vereregen hadde, alsic dar las,
Dat met epilemsiën was
Beswart (dar Got af hoede ons allen!),
So dat het dikke moste vallen
Ende oc gequellet sijn onsachte
10070[regelnummer]
Beide alle dage ende alle nachte.
Dit was die commerlike noet
Dar si die pine af doegde groet
Ende onvertrekkeliken rowe;
Want se die moederlike trowe
10075[regelnummer]
Meer quetchede op so welken dach
Dat si din kinde naken sach
Dat ongemne, dan ic u soude,
Al wart dat ics mi pinen woude,
Betogen of vertrekken mogen.
10080[regelnummer]
Oc was so lange des geplogen
Ende dit geherdet, dat sire in
Welna algader haren sin
Ga naar margenoot+Geschoten haddeGa naar voetnoot1. Mer die Here,
Die ganssen mach van allen sere,
10085[regelnummer]
Dat es Got selve, hi hevet saen
Din wive weder don ontfaen
Din suten troest daer si was sonder.
Nu hort, ic sal u tellen wonder,
Ic sal u seggen hoe die dinc
10090[regelnummer]
Tis wives baten sent verginc:
Op enen nacht so lach die vrowe
Moede ende mat van groten rowe
In haren bedde vele onsachte
Onslapen; want se die gedachte,
10095[regelnummer]
Die allewege blift in wake
In elken mensche, al si dat sake
Dat die lichame onslapen es,
Der rasten lit gebruken des
Te min, dat si din rowe droch;
10100[regelnummer]
Want si in enen drome sloch
Die hare al slapende al vertrac
Hars lieves kindes ongemac
Ende oc dat moederlike seer,
Dis si gevulde ilanc so meer
10105[regelnummer]
Van din dat si din kindekine
Sach doegen also grote pine.
Darna so dochte al oppenbare
Din droeven wive dat si hare
Sach naken enen, die van verren
10110[regelnummer]
Al sonder letten ende merren
Gestreken quam al toter stat
Of daer si stoet, of daer si sat,
Ga naar margenoot+Die sprac aldos: ‘Got houdu, vrowe!
Mi dunket dat gi sijt van rowe
10115[regelnummer]
Verswert ende oc van ongemake.
Mar woudi seggen mi die sake
Waraf dat gi dos sijt verladen,
Masschin soudikker toe geraden;
Want ic ben een die vele plege
10120[regelnummer]
Beide achter stade ende achter wege
Te wandelne, ende vele weet.’
Doe sprac dat wijf aldos: ‘Mijn leet,
Dis ic gevule int herte binnen,
Sondic u gerne don bekinnen,
10125[regelnummer]
Mijn sute vrint, indin dat gi
So mochtt dartoe geraden mi,
Dat ic dis doegens ave quame.
Idoch, bidis ic gerne name
Dis boete, mochtic die vercrigen,
10130[regelnummer]
En salic u dat nit verswigen.
| |
[pagina 100]
| |
Van enen kinde, sute vrint,
So benic moeder, dat verdint
Heft ere ijammerliker wraken;
Mar nit ne weet ic bi wat saken
10135[regelnummer]
Dat Got din armen kindekine
Laett doegen also grote pine;
Want ic u segge al over waer
Dat sine gheecele es so swar
Daert alle dage es met teblowen,
10140[regelnummer]
Dat ic verwoeden sal van rowen
Hen si dat mi die Gods genade
Versie van enen selken rade
Ga naar margenoot+Warbi die commer, die hem dert,
It cortelike si verwert.
10145[regelnummer]
Want also swar es dat verdrit
Dat het wel lichte swarre nit
En mochte sijn na minen wane.
Dat toget oc wel die gedane
Van sinen doegene, alse het des
10150[regelnummer]
Al vallende onderhavech es.
Nu hebbic u gesegt die noet
Die ic gedoeget hebbe groet
Beide over tijt ende over mate.
Mar op gerechte karitate,
10155[regelnummer]
Mijn sute vrint, so biddic u,
Dat gi mi helpt geraden nu
Hoe ic des leeds moge ave comen;
Want het ne werde mi benomen
In corten tide, al sonder waen
10160[regelnummer]
Motic der doet bekoren saen.’
Antwerde gaf die ander doe:
‘Ic hebbe wel vernomen hoe
Gi hebt betoget uwe schade;
Mar wildi don dat ic u rade,
10165[regelnummer]
U kindekijn sal schire wesen
Van sinen commere al genesen
Ende gi almet van uwen sere.
Nu hort din raet din ic u lere:
Het staet en closter in dit lant,
10170[regelnummer]
En rike, en mar, en wel bekant
Omtrent, Aiwires es sijn name,
Daer ene maget wel bequame
Ga naar margenoot+Den riken Gode es in begevem;
Die leidt en utvercoren leven
10175[regelnummer]
Vor dandre alle van darbinnen,
Ende oc met ghesteliker minnen
Can wel din Godes wille don;
Lutgart heett si van Sainteron.
Wildi vercrigen dan en inde
10180[regelnummer]
Des leeds, so gaet met uwen kinde
T Aiwires margen in den dage
Ende daer vertrekket uwe clage,
Ende uwen commer telt al ut
Der welgerakder Godes brut,
10185[regelnummer]
Lutgarden, dan al oppenbare;
So seldi werden saen geware
Der baten, want u kindekijn
Sal altehant genesen sijn
Van sire plagen, ende, vrowe,
10190[regelnummer]
Gi oc almet van uwen rowe;
Want over een, dis sijt gewes,
Dat Got, die vol genaden es,
Van uwer commerliker schaden
Wel cortelike u sal ontladen,
10195[regelnummer]
Indin dat gi die vrowe goet
Vor u te Gode bidden doet;
Want hare bede u sal verwerven
Dat gi, die meer begert dat sterven
Dan lange sijn in dit verdrit,
10200[regelnummer]
Van rowe en selet sterven nit,
Mar blide werden ende vro.
Nu pijnt u dan te doene also
Ga naar margenoot+Als ic geleert u hebbe nu;
So doedi wel, dat seggic u.’
10205[regelnummer]
Doe dese wart die vremde man
Gesproken hadde, so began
Te dankene hem met groten goeme
Dat wivekijn in haren drome;
Mar eer volcomen was die danc,
10210[regelnummer]
Mettire onleden si onspranc;
Want so har herte wart in wake
Mettin dat si die sute sprake
Vernomen hadde aldaer si lach,
Dat si onsprongen es eer dach;
10215[regelnummer]
Ende alse was onsprongen doe
Dat wijf, began si al itoe
Dis dromes danken onsen Here
Daer si van haren groten sere
Wel groet din hope binnen vant.
10220[regelnummer]
Dis stont si op ende altehant
Es mettin kinde enwech gestreken
T Aiwires wert; dar sal si spreken
Die maget edel ende goet,
Die sal ontladen haren moet
10225[regelnummer]
Van sinen sere ende die meswinde
Bevellen toe van haren kinde.
Ende alse doe t Aiwires quam
Dat wijf, die maget die vernam
Dat si gevraget hadde om hare
10230[regelnummer]
Ende si berechtet gerne ware
Van saken die si quam betoegen,
Eer si die vrowe sach met ogen,
Ga naar margenoot+Wart hare ontdekket al die sake
Warumme si was tongemake
10235[regelnummer]
Ende oc warumme dat verdrit
Din kindekine was geschit.
Dis hevet si en cort gebet
Begonnen, dar si soude met
Din siken kinde in staden staen;
10240[regelnummer]
Ende alse dat was al voldaen,
Stont op die maget wel gedegen
Ende es tin wive wert gekregen.
Ende alse quam, daer sise vant,
Lutgart, so hevet metter hant
| |
[pagina 101]
| |
10245[regelnummer]
Dat wijf har kindekijn genomen
Ende es der vrowen iegen comen.
Oc sprac aldos dat wivekijn:
‘Nu motti willecome sijn,
Gebenedijde Godes brut,
10250[regelnummer]
Dat gi nu comen sijt hir ut!
Dat motu lonen ewelike
Die melde Got van hemelrike!’
Oc sprac dat wivekijn noch voert
Ende seide: ‘Vrië maget, nu hoert,
10255[regelnummer]
Ic ben en wijf, wel sute vrowe,
Die langen tijt wel groten rowe
Gedoget hebbe ende (e)en verdrit
Dat ic en can beschiwen nit;
Ic sal u seggen bi wat saken:
10260[regelnummer]
Met ere ijammerliker wraken
Heft mi geplaget Got, die Here,
Die mi becommert heft so sere
Ga naar margenoot+Dat ic van rowen sterven wane;
Want desen kinde es comen ane
10265[regelnummer]
Dat evel swar, dat grote leet
Dat beide fel es ende wreet
Vor alle commere ende plagen
Dengenen die dat moten dragen.
Dat souddi weten, fine maget,
10270[regelnummer]
Wart dat gi desen kinde saget
Dat evel doegen dat ic seide,
Dar Got af hoede al kerstenheide!
Mar gi, die vol sijt van genaden
Ende al dengenen plegt geraden
10275[regelnummer]
Die u besuken, maget fijn,
Laett mi van u getrostet sijn
Gelic den andren, din gi doet
Van karitaten menech goet,
Ende an dit kint togt uwe doget;
10280[regelnummer]
Want gi hem wel benomen moget
Din swaren commer dart met es
Verladen, dis benic gewes;
Want Got, die here es over al,
U dis onsseggen nit ne sal.’
10285[regelnummer]
Doe gaf antwerde aldos Lutgart:
‘Dat gi dos, vrowe, sijt verswart
Van groter pinen die u quellet
Gelic dat gi mi hebt getellet,
Dat mote u Got van hemelrike
10290[regelnummer]
Vergelden ende u ewelike
Vercrigen don met uwen kinde
Die lange blischap sonder inde!’
Ga naar margenoot+Darna so heft die maget fijn
Te harewert dat kindekijn
10295[regelnummer]
Don comen ende seide aldus:
Benedicat te Dominus!
Darna so reikede altehant
Den dume van der rechter hant
Die maget hovesch ende wijs
10300[regelnummer]
Ende overstreec in crucewijs
Dis kindes borstekijn darmede.
Darna die vrowe ontpluken dede
Sijn mondekijn din knapeline;
Daer stac hem in Lutgart, die fine,
10305[regelnummer]
Twe harre vingere ende seide:
‘Die ewelike ontfarmecheide
Dis Heren, die in allen dingen
Al sinen wille mach volbringen,
Motu verlenen, schone ijoeget,
10310[regelnummer]
Dor sine vaderlike doeget
Dat u dit evel nemmermeer
En mote quellen noch dat seer,
Dat meerre was dan int gevoch
Der liever moeder die u droch!’
10315[regelnummer]
Do sprac tin wive noch Lutgart
Ende seide: ‘Vrowe, uwe walevart
Motu behouden Got die goede!
Nu danket Hem met bliden moede
Voertane altoes van allen desen;
10320[regelnummer]
U kindekijn es wel genesen.’ -
‘Owi, gehenedijde vrowe,
Nu hebbedi van groten rowe
Ga naar margenoot+Mijn herte ontladen,’ sprac dat wijf;
‘Got, die ontfine sile ende lijf
10325[regelnummer]
Dor onsen wille, hi motu lonen
Ende u met allen santen cronen
Daerboven in dijn paradise!’
Na derre talen namen lise
Orlof die vrowen ende schiden.
10330[regelnummer]
Mar nu willic u voert bediden,
Eer ic u dis en inde make,
Hoe sent vergangen es die sake:
Nu hort, ic sal u seggen waerGa naar voetnoot1
Dat sider lefde menech ijar
10335[regelnummer]
Dat kint welverdechGa naar voetnoot2 ende al quite
Dis ongemaks, daer die weewiteGa naar voetnoot3
Hem af benam die maget fijn.
Gebenedijt so motsi sijn!
|
|