Leven van Lutgart (1899)

meer over deze tekst

Leven van Lutgart

(1899)–anoniem Lutgart, Leven van

Vorige Volgende


XXII. Van din dat si genas ene vrowe van harre doefheit. +Aldaer t Aiwires in dabdië So hevet sent Lutgart, die vrië, 7385 Ens tides noch verschinen laten Die cracht van harre karitaten An een exempel, daer si mede Blide ende in hogen wesen dede Die vrowen alle van daerbinnen. 7390 Wildi, nu salic u beginnen Te seggene hoe die dine geschiede, Dis an din tide goeder liede Orconde waren int gevoech Daer beide ende elre vele gnoch. 7395 Aldaer t Aiwires in din dagen So halp die heilege ordne dragen Met vriër herten ene vrowe Die comen was ut Haspengowe, Van verren lande wilen eere 7400 Daer, omme dienen onsen Heere, Dat si volbrachte al sonder blame. Es hir oc imen die din name Van derre vrowen weten welt, Geheeten was si ver Machtelt; 7405 Van riken lieden ende vromen Was har parage algader comen; Want, als ic in die vite las, Die strunc, daer si af comen was, Dat waren na die werelt wise 7410 Geheeten riddren goet van prise; +Oc waren die na hare bleven, Alse in die vite staet gescreven, Vermarde riddren ende wert, Stout ende vrome ende onververt. 7415 Mar wildi dat ic u bescrive Warumme ic van din goeden wive Beworpen hebbe dese tale? Ic saelt u seggen, wildi wale Daraf onthouden mine wart: 7420 Die vrowe goet si was verswart Van oudere ende met van din Dat onden lieden plegt geschin, Si was van oudere al tebroken; Dat ongemac dat pleget stoken 7425 Die oude liede, din ontgaen Die ijoeget es, die nit gestaen En can in imene, oc der vrowen Har leven dikke dede rowen; Mar boven alle dandre sinne 7430 Die hare wel in din beginne Gedienet hadden ende waren Versleten, so was meest tevaren Dat hoeren; want si nit ne conde, Hoe lude so men metten monde 7435 Geroepen mochte vor die oren, Der stemmen meer noch min gehoren. Dat was der vrowen meeste clege Die si verniwede iegedage; Want alles leeds, dat si verdroch, 7440 Die doefheit hare meest verwoch. +Oc was die alre meeste sake Daer si was omme tongemake Van derre dinc, dat si nemmere Den suten lof van onsen Here, 7445 Den coninc van den hogen trone, Din die ijonfrowen daden schone
[p. 75]
Nacht ende dach in allen tide Getrowelic al sonder mide, En mochte horen noch verstaen, 7450 Noch dat si oc en mochte gaen Mettin convente emmeer te koere, Noch mettin vrowen tin parlore, Noch elre, dar men spreken soude. Dis was si dikke in ongedoude; 7455 Oc hadde sijs te meerren toren, Want sire oc hadde met verloren Al dat solas van erterike Dis si behoefde dagelike; Want si was out, cranc ende swar 7460 Ende die ijonfrowen, die aldaer Gedaeds met hare mosten wesen, Verladen waren so mettesen Dat si te noeder quamen dis In har gemoet; want hen verwis 7465 (Dis si wel lijden oppenbare), Dis lude roepens iegen hare. Mar wildi horen hoe die dinc Ten besten sider al vergine? Ic saelt u seggen met geninde 7470 Na din dat iet gescreven vinde: +Het was op eenen hogen dach Din men t Aiwires eeren plach Met hogen sange, alst elre doet Daer men sollempuizeren moet 7475 Die hoge feesten ende viren. Die vrowen alle gingen ciren Din messetijt met claren sange, Daer si gedurden in wel lange; Wel lancsame ende wel met staden 7480 Si op die noten clemmen daden; Daer songen beide ijonge ende oude; Die noten clommen met gewoude Te hemele wert al sonder sparen, Daer si wel saen ontfangen waren 7485 Van Gode, want hem wel bequam Die lof, eer hi sijn inde nam, Ende allen sinen santen mede, Din men din dage teeren dede. Mar doe die sanc begonnen was, 7490 So sat ver Machtelt ende las In enen winkel dar besiden; Van verren sach die vrowe liden, Aldar si sat, te kore wert Die nonnon, dar si met begert 7495 Te wesene oc in dat getal. Dis clagde si har ongeval Dat sire en mochte wesen nit: ‘Ellendech wijf! Wats mi geschit?’ Sprac si; ‘en sal mi nemmermere 7500 Dat goet verleenen Got, die Here, +Dat alre wijf ic meest kaitive Doch enewerf in minen live Dis horens so gebrukech si, Dat ic genenden moge mi 7505 Mettin ijonfrowen in din koere Te sine, aldaer ic singen hoere Din Godes lof, dis ic ongerne Vertije, al staet mi dis tontherne!’ Aldaer die vrowe sat bevaen 7510 Met rowe aldos, so quam gegaen Te hare wert der vrowen eene, Die sach die vrowe daer alleene Bedroevet sitten ende onvro; Oc hevet si die dinc also 7515 Begadet eer si denen schit, Dat sise meer tonrasten lit. Ic mach u seggen alse in welken: Men waent bi wilen trosten selken Din men onttrostet vele meer; 7520 Want hem verswart daeraf sijn seer Dat hi dis imene hort gewagen Dis hi hem selve plegt beelagen; Dits oppenbare gnoch ons allen. Aldos so es het daer gevallen; 7525 Want die ijonfrowe, die daer stoet, Si heft geteekent omme goet Der vrowen, die daer sat so droeve, Dat si en lettelkijn verhoeve Har selven, want men an din tide 7530 Daerbinnen songe al sonder mide +So lude beide ende oc so clare, Dat het wel goet te hoerne ware. Doe dat vernam Machtelt, die goede, Wart si verswart in haren moede 7535 Noch meer dan si tevoren was; Der salmodiën, die si las Tevoren, hevet si vertegen; Want in har herte so verwegen Began die vrowe ende dat verdrit, 7540 Dat si dat lesen varen lit Dis si tevoren lise plach. Want tirst dat si dat teeken sach, Wart hare onttempert so die moet, Dat hare wis en orewoet 7545 Int herte binnen, die se dede Versachten ende weenen mede; Van haren tranen was si rive; Wel dikke seide si: ‘Kaitive, Hoe lange sal dit leven mijn 7550 Met pinen dos verladen sijn In dese werelt quaderhande? Waric verloesset van den bande Van desen live, ic hopic soude Bat horen meter Gods gewoude 7555 Din Godes lof dan ic nu can Gehoren din. Vergave dan Got, die die werelt al geboet, Dat mi it schire metter doet
[p. 76]
Worde ondergaen dit arme lijf! 7560 Al benic hir nu so kaitijf +Dat ic en can gehoren nit Din Godes lof (dis ic verdrit Moet dikke doegen ende seer), Van ewen te ewen emmermeer 7565 Soudikkene horen bat met staden, Waric van desen live ontladen.’ Aldoscerwijs sat daer die vrowe Met enen comerlike rowe Bevaen tin tiden over mate, 7570 Dat kinlie was bi din gelate Dat si daer hevet oppenbart. Hiraf en wiste nit Lutgart Nochtoe, die quam tin anegange, Daer dit met staden ende lange 7575 Geherdet hadde in derre wise Machtelt, die vrowe goet van prise. Mar doe Lutgart, die maget rene, Daer vant dat goede wijf allene Dos sittende in dire ongedout, 7580 Omdat si was van herten hout Hen allen, die si sach verladen Met elker noseliker schaden Die menschen dikke noesen moet, So wart harselven oc die moet 7585 Met enen rowe also bevaen, Dat si daer sitten es gegaen Ter rechter hant beneven hare Om ondervinden wat het ware Daer si hare omme so meslit, 7590 Dis si noch doe ne wiste nit. +Do sprac die vrowe, die daer sat Van langen suchtene also mat Dat si met pinen conde en wart Verluden: ‘Aï mi, Lutgart, 7595 Magt wel gedegen ende fijn, En magie wel terechte sijn Van herten rowech ende droeve? Want dis ic alremeest behoeve, Dis hebbic alreminst behouden, 7600 Gelijc dat het den armen ouden Gevallet dikke in desen live! Wat vragdi dan wat enen wive Mescomt, die over haren pas Es comen? Wilen, doc ic was 7605 Van dagen ijonc, doe van der ijoeget Mijn lijf algader was verhoeget, Doe was dit leven mi bequame; Doe was so mechtech die lichame, Dat hi hem selven wel vermochte; 7610 Want allewege, als ic besochte Die willechheit van minen sinnen So daden si mi wel bekinnen Dat si mi alle waren hout. Nu benic worden crane ende out; 7615 Daromme si mi nu begeven Die sinne, die mi daden leven In groten rasten wilen eere. Mar alles dankic onsen Here; Ic dankes hem, want ic wel weet 7620 Dat sonder commer ende leet +Nimen ne mach te sinen rike Volcomen, daer men dagelike Moet poegen na met archeide. Oc hoertertoe verduldechheide, 7625 Dat wetic wel, dat es mi cont. Mar dat ic ben so ongesont, Dat ic geboren nit ne can Din lof onss Heren, daer ons an Al onse salechheit geleget, 7630 Ende ons tin rikewert geweget, Dat es dat singen ende lesen, Hoe soudic mogen dis gewesen? Hoe soudic mogen sonder clagen, Wel sute vrowe, dat verdragen, 7635 Of sonder suchten ende weenen Dat ic hirachter moet alteenen Verborgen sitten, alse men Din Godes dinst, daer ic en ben Nit toe geroepen noch gedegen, 7640 (Want dat contrarie es daer iegen, Dat es die doefheit quaderhande; Si bindt mi so met haren bande Dat ic dis horen nit ne mach Beide al den nacht ende al den dach!) 7645 Geleesten schone in genen koere? Haddic onstoppet doch ene ore Ende ics en lettel horen mochte, So wanic wel dat mijns Got rochte Meer dan hi doet! Mar neen ic nit! 7650 Dit es die rowe ende dat verdrit +Dat mi mescomt meest tesen stonden. Mar dat witic al minen sonden, Die Got verschouet ane mi!’ Doe dit vernam die maget vri, 7655 Lutgart, die vol was van genaden, Ende al dengenen stont in staden Met goeder onst getrowelike, Waren si arm, waren si rike, Die si met pinen sach verswart, 7660 So stont si op ende achterwart Gecregen es en lettelkijn Tote ere sleden, daer si sijn Plach dagelike in orisoene, Daer si die beden plach te doene 7665 Die Got, die Here, gerne ontfinc. Daerwert die vrowe lise ginc Te biddene over dese noet Gode, onsen vader, die geboet Die werelt al met sire cracht 7670 Ende alles dinges hevet macht. Daer dede Godes brat, die goede, Lutgart, met harde vriën moede
[p. 77]
En cort gebet op hare knin. Doe si ontcommert was van din, 7675 (Dat hastelike was gedaen) So es si weder opgestaen Ende es ter vrowen wert gecregen. Nu horet wis si daer sal plegen: Si quam gegaen aldaer die vrowe 7680 Noch sat bevaen met groten rowe +Ende heft genomen altehant Dat vingerkijn van harre hant, Ende in der vrowen oren beide Si stac den vinger ende seide: 7685 ‘Dit mote Gode sijn bequame! Machtelt, nu hort in Godes name!’ Nu merkt groet wonder allegader, Hoe Got, die eewelike vader Lutgarden, sire werder brut, 7690 Al sonder specie ende crut Aldaer ter nameliker stede Met sire cracht verhuegen dede Beide alle meestere ende clerke Die ommegaen mettin gewerke; 7695 Want clerc no meester in dat lant En was tin tiden so bekant, Noch so vermart van cirurgiën, Die ware met sire arsetriën Volcomen dis die maget rene 7700 Volquam met enen warde allene. Want op die wile ende also saen Alse emmermeer dat was gedaen, Ende in der vrowen oren stac Lutgart din vinger, enen krac 7705 Gaf igewelke van din oren. Darna begonste weder horen Machtelt, die goede, aldaer si sat, Ontplokenliker ende bat Dan si vormals hadde ie gedaen, 7710 Sent dat si hadde lijf ontfaen +In dese werelt wilen eere. Dos wart van commere ende seere Dat si gedoget hadde swar, Die vrowe goet verloesset daer. 7715 Doe stont si op ende altehant Si nam Lutgarden bi der hant Met blider herten ende seide: ‘Lutgart, die Gods ontfarmechheide Motu vergelden hondertfout 7720 Dat gi mi hebt geweset hout Ende oc verworven ene dinc, Die liefste die ic ie ontfinc, Dat es dat horen, vrowe goet; Want mi tonstaden dekke stoet 7725 Dat ic gehoren nit ne conde Wat so men rip ut enen monde. Nu horic wel, Got hebbes danc! Ic hore wel din suten sanc, Die noten die met claren stemmen 7730 Hoge op in genen kore clemmen. Mar ic erminge ende ic kaitive, Al ben ic hir in desen live So arm, dat ic u nit ne can Dat goet, al dis ic u wel an, 7735 Vergelden, vrowe goet van prise, Die coninc van din paradise Motu antwerden over mi So dat u wel vergouden si Die loen van uwer karitaten! 7740 Din motu Got gewinnen laten +Daerboven in dat hemelrike, Daer sal besitten eewelike Elc, die met trowen Gode minde, Die lange blischap sonder inde.’ 7745 Aldos so heft gedanket sere Dat goede wijf Gode, onsen Here, Ende oc Lutgarden an din tide Die se gemaket hadde blide Meer dan ic u geseggen can. 7750 Mar dat wel saen darbinnen ran Van desen stukken die niemare, Dat seggic u wel oppenbare; Want si verhelen nit ne conde Harselven daer ter selver stonde; 7755 Want selve quam die vrowe saen Die dese gracie hadde ontfaen, Ende allen din convente lise Vertrac in welkerhande wise Si was genesen ende waer 7760 Van harre doefheit, die si swar Gedoeget hadde, ende oc bi win Got die mirakle lit geschin. Dis waren alle die ijonfrowen So vro, dat si met goeder trowen 7765 Dire eeren dankden allegader Gode, onsen eeweliken vader, Ende oc darbinnen men daraf Lof ende prijs Lutgarden gaf.	7437 l. clage. + f.131r^o. + f.131v^o. + f.132r^o. 7494 l. nonnen. 7539 l. die rowe. - 7558 l. metter. + f.132v^o. + f.133r^o. + f 133v^o. 7645 l. Geleestet. + f.134r^o, + f.134v^o. + f.135r^o. + f.135v^o. + f.136r^o. + f.136v^o. + f.137r^o.

Vorige Volgende