BarBara Hanlo
Blauwdrukken
Blauw. Als kleur vormt ze een kracht; ze staat echter aan de negatieve kant en is in haar hoogste zuiverheid als het ware een prikkelend niets. In haar aanblik zit iets paradoxaals van prikkel en rust tegelijk. Zoals we de hoge hemel, de verre bergen blauw zien, zo schijnt een blauw vlak voor ons terug te wijken. Zoals we iets aangenaams dat voor ons vlucht graag achtervolgen, zo kijken we graag naar blauw, niet omdat het zich aan ons opdringt, maar omdat het ons meetrekt. Blauw geeft ons een gevoel van kou, zoals het ons aan schaduw herinnert
J W Goethe Kleurenleer
Cyanotypie, ook wel blauwdruk genaamd, is een niet-zilver proces dat stamt uit de beginjaren van de fotografie. In de negentiende eeuw werd uit nieuwsgierigheid naar de eigenschappen van fotochemische reacties een groot aantal fotografische drukprocessen ontwikkeld.
Sir John Herschel, astronoom en wetenschapper, was een van de mensen die zich daarmee bezighield. In een lezing op 16 juni 1842 sprak hij over een van zijn ontdekkingen. Hij had vastgesteld dat onder invloed van zonlicht bepaalde ijzerverbindingen reageren en een beeld opleveren.
Dat proces ging als volgt: Herschel prepareerde een vel papier door het in te smeren met een bruingroen mengsel van ferric-ammonium-citraat en kalium-ferric-cyanide. Op dat vel legde hij een negatief en dat belichtte hij in de zon. Na de belichting werd het papier afgespoeld met water. Het resultaat was een blauw positief beeld dat bewaard bleef en niet onder invloed van licht vervaagde. Herschel meende dat hij een van de belangrijkste uitvindingen op het gebied van de fotografie had gedaan. In zijn tijd was vooral de houdbaarheid van het fotografische materiaal namelijk een lastige kwestie. Later zou Herschel de fixeer ontdekken.
De hier afgedrukte cyanotypieën zijn een selectie uit een serie die ik de afgelopen zomer maakte - onder de zon, in de tuin. Wat me in de blauwdruk-techniek aanspreekt, is de intense kleur en de kleurnuances die de foto's krijgen, en de magie van de eenvoud van het procédé. De kleur, de kwaststreek en het negatiefformaat variëren en dragen alledrie bij aan de inhoud van de beelden.