Lust en Gratie. Jaargang 7

[p. 4]

[Nummer 28]

Vita Sackville-West, met op haar bureau een portret van de Brontëzusjes. Foto: Gisèle Freund

[p. 6]

Redactioneel

Op 9 oktober vond in De Balie in Amsterdam de afsluiting plaats van het SLAA-programma ‘Schrijvers van de linkeroever’. Op die avond, ‘De Galerij der Modernisten’, haalde Bas Heijne de volgens hem nog nooit genoeg geprezen modernist Ford Madox Ford aan die in zijn voorwoord bij de verhalenbundel Left Bank van een andere ‘vergeten’ moderniste Jean Rhys heeft gezegd dat iedere wereldstad haar linkeroever heeft. De ‘rive gauche’, ‘Greenwich Village’, ‘Bloombury’ en ook ergens in Wenen ontwaarde Ford een linkerkant. Amsterdam bleef achterwege, maar in dit nummer van Lust & Gratie introduceren wij de Sylvia Beach van de linkerflank van de Amstel: Chris Keulemans. Aan de Gerard Doustraat en later in de Kerkstraat was hij de drijvende kracht achter De Verloren Tijd: kleine boekhandel, uitgeverij, podium voor literaire lezingen en bovenal ontmoetingsplaats van de Amsterdamse literaire ‘avant-garde’. Na Charles Baudelaire (zie nummer 26) de tweede heer die in Lust & Gratie publiceert. In de voorpublikatie van zijn memoires kunt u portretten lezen van drie geleerde dames die de literaire avonden in De Verloren Tijd een nieuwe richting gaven: Margret Brügmann, Camille Mortagne en Mieke Taat, schrijfsters die ook (regelmatig) in Lust & Gratie hebben gepubliceerd.

Isabel Meyrelles, van wie in dit nummer dertien gedichten in vertaling staan, was zowel op ‘Satisfiction’ in Rotterdam in 1989 als op ‘Anticipation’ (mei 1990) te gast. Op beide festivals over ‘Lesbian and gay writing in Europe’ droeg zij op de dichtersavonden haar surrealistisch werk met veel verve voor.

Narcyza Zmichowska, een negentiende-eeuwse Poolse schrijfster en pedagoge, lijkt in een aantal opzichten op (de eveneens van Poolse

[p. 7]

familie stammende) George Sand over wie in de vorige Lust & Gratie uitvoerig werd bericht. Uit Barbara Jarczaks essay blijkt hoeveel de Poolse intellectuele vrouwen in hun tijd te bevechten hadden, maar ook dat er een lesbische subcultuur bestond. Jarczak speurde jarenlang naar Zmichowska's werk en vindt het nog steeds actueel.

Nadat Anna Blamans brieven werden gepubliceerd (in nummer 26 gaven wij een voorpublikatie van een aantal van deze brieven aan Marie-Louise Doudart de la Grée) zijn er zeer verschillende reacties her en der verschenen. Petra Veeger heeft in Opzij (oktober 1990) al Anna Blamans blaam gezuiverd, wat Xandra Schutte de gelegenheid geeft op haar beurt een brief aan Blaman zelf te schrijven.

Ellen Nussey en Charlotte Brontë hadden wat wij nu een lesbische relatie zouden noemen, zo bepleit Elaine Miller in een essay dat in 1989 onder redactie van de ‘Lesbian History Group’ verscheen. Miller las de voor het publiek niet toegankelijke brieven van Charlotte Brontë aan Ellen Nussey en komt tot de conclusie dat Nusseys rol door alle biografen van Brontë volstrekt over het hoofd is gezien. In dit nummer een ingekorte en vertaalde versie van Millers relaas.

De redactie